Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.2008, Síða 48

ÞANKASTRIK
Inga Lútersdóttir
HVE GLOÐ ER VOR ÆSKA ...
Vangaveltur um líðan framhaldsskólanemenda
Eftir útskrift úr hjúkrunarfræðideild Háskóla íslands hóf ég vinnu á LSH
eins og flest skólasystkin mín. Eftir tveggja ára vinnu þar og framhaldsnám
í kennslufræðum hóf ég síðan störf við kennslu á framhaldsskólastigi. Ég
var einnig ráðin sem skólahjúkrunarfræðingur skólans. Mér fannst mjög
áhugavert að takast á við þetta nýja starf og velti töluvert fyrir mér hvað
skólahjúkrunarfræðingur í framhaldsskóla ætti nú að gera.
Inga Lútersdóttir
Enginn fastur rammi er til um starfs-
svið skólahjúkrunarfræðinga í framhalds-
skólum og því er enn sem komið
umfangið í höndum hvers skóla. Ég
er með viðtalstíma tvisvar í viku og
sinni síðan þeim tilfellum sem koma upp
á hverju sinni. Þegar ég byrjaði kom
mér verulega á óvart hve vanlíðan og
erfiðleikar eru áberandi hjá ungmennum
í dag. Vissulega hef ég, eins og aðrir,
vitað að ekki er allt eins og best verður
á kosið hjá ungu fólki en ekki kom mér
í hug að svo margir glímdu við vanlíðan.
Þau tilfelli, sem koma helst inn á borð
til mín, eru einstaklingar sem glíma við
depurð, þunglyndi eða erfiðleika heima
fyrir. Hlutfallið er að mínu mati hátt, fimm
til sex af hverjum tíu. Ég varð satt að
segja fyrir hálfgerðu áfalli þegar mér varð
þetta Ijóst. Nemendur í framhaldsskóla
eiga einfaldlega margir mjög erfitt og ég
get ekki annað en velt fyrir mér hvers
vegna. Hvað er það sem veidur vaniíðan
hjá ungu fólki, svo mikilli að það á erfitt
með að komast fram úr á morgnana,
hefur engan að tala við um sín mál og
er í litlum tengslum við foreldra sína?
Ég hef mikið velt þessu fyrir mér og velt
þessari spurningu upp í umræðum við
nemendur í kennslustundum. Það sem
helst kemur fram í þeim umræðum er
álag samfélagsins, krafan um að standa
sig í kapphlaupinu og lítil tengsl við aðra
í fjölskyldunni. Margir vinna með námi
til að geta séð fyrir sér og skapar það
vissulega mikið álag á nemendur. Eins
virðast margir alls ekki geta rætt við
sína nánustu ef eitthvað bjátar á og er
skýringin oft einfaldlega sú að „ég er nú
ekki vön/vanur að ræða svona mál við
foreldra mína'1. Mörg þessara ungmenna
koma til mín í viðtalstíma til að létta á
sér og spjalla um lífið og tilveruna og
þær áhyggjur sem þau hafa. Það er
gott og gilt og vissulega er ég glöð
yfir því að þau skuli gera það. Ég lýsi
hins vegar yfir áhyggjum mínum vegna
andlegrar heilsu ungs fólks. Hvað eigum
við sem eidri erum og eigum að vera
vegvísar þessara ungmenna að gera
til að bæta úr? Er hraðinn og leitin að
staðalímyndinni svona mikil að allt of
margir verða út undan? Gleymum við að
líta til beggja hliða og taka eftir fólkinu
okkar sem hefur það bara alls ekkert svo
gott? Höfum við sem erum stöðugt á
hlaupum það endilega svo gott? Mér er
spurn. Nú þegar jólahátíðin er um garð
gengin með pompi og prakt þar sem öll
markaðssetning gengur út á að segja
okkur hversu glöð og ánægð við eigum
að vera, helst alltaf, get ég ekki annað
en hugsað, sérstaklega ef ég er stödd
í stórmarkaði svona rétt yfir hátíðarnar:
„En þetta gengur bara ekki svona vel.“ Ef
ég lít í kringum mig sé ég að fæstir eiga
auðvelt með að lifa í takt við hina lífsglöðu
markaðssetningu. Ég vona að á nýju
ári staldri sem flestir við og hugsi hvert
stefnan sé tekin, hvað skiptir okkur máli
í raun og veru. Vellíðan okkar nánustu,
og okkar allra, ætti að koma fljótt upp í
hugann og þess vegna vona ég að við
öll getum horft betur til beggja hliða og
tekið eftir unga fólkinu sem virkilega þarf
á okkur að halda og munum að það þarf
ekki endilega alltaf svo mikið ef við bara
nýtum okkur tækifærin.
Ég vona að nýja árið færi okkur öllum
ánægjulegar stundir.
Ég skora á Kristínu Sæmundsdóttur hjúkr-
unarfræðing að skrifa næsta þankastrik.
46
Tímarit hjúkrunarfræðinga - 1. tbl. 84. árg. 2008