Dagblaðið Vísir - DV - 25.11.2016, Qupperneq 4

Helgarblað 25.–28. nóvember 20164 Fréttir
Eldbakaðar pizzur
hafnargata 36a, kEflavík / nálægt flugstöðinni
salur
fyrir
hópa
sími 557 1007
hamborgarar,
salöt, pasta,
kjúklingavængir
og flEira
Landsbankinn ábyrgðist
skaðabætur út af Valitor
n Gæti þurft að borga milljarða í skaðabætur vegna lokunar á Wikileaks n Lofaði Arion skaðleysi
L
andsbankinn gæti þurft að
greiða milljarða króna vegna
skaðabótamálsins sem
Datacell og Sunshine Press
Productions (SPP) hafa höfð­
að gegn greiðslukortafyrirtækinu Va­
litor. Ástæðan er sú að Landsbank­
inn gekkst í desember 2014 í ábyrgðir
vegna tjóns sem stafaði af lögbrotum
stjórnenda Valitor þegar bankinn
seldi Arion banka 38% hlut sinn í
fyrir tækinu. Stjórnendur Landsbank­
ans lofuðu einnig skaðleysisábyrgð
í öðrum skaðabótamálum tengdum
Valitor og þá meðal annars þeim sem
rekja má til samkeppnislagabrota
sem greiðslukortafyrirtækið stundaði
þegar núverandi bankastjóri Arion
banka var forstjóri þess.
Margþætt skaðleysi
Ríkisendurskoðun vekur athygli á
samkomulaginu við Arion banka um
skaðleysisábyrgðina í skýrslu sinni
um eignasölu Landsbankans á ár­
unum 2010 til 2016 sem stofnun­
in birti á mánudag. Sala bankans á
eignarhlutnum í Valitor er þar rifjuð
upp en Arion banki keypti hann á
3,6 milljarða króna í lokuðu sölu­
ferli og hefur síðan þá átt 99% hlut
í greiðslukortafyrirtækinu. Lands­
bankinn samdi að auki um hlutdeild
í þeim hagnaði sem rann til Valitor
vegna samruna Visa Inc. í Bandaríkj­
unum og Visa Europe en hún nam
á endanum 3,5 milljörðum króna. Í
skýrslunni er þó bent á að skaðleysis­
ábyrgðin kunni að hafa „nokkur áhrif
á ávinning bankans af sölunni“ en
endanlegar fjárhæðir sem Lands­
bankinn mun þurfa að endurgreiða
Arion liggja ekki ekki enn fyrir.
Ljóst er að Landsbankinn lofaði
tvenns konar skaðleysi. Annars vegar
gekkst hann í ábyrgð fyrir 38 prósent­
um af þeim upphæðum sem Valitor
kynni að þurfa að greiða vegna fjögurra
skaðabótamála. Þrjú þeirra tengjast
brotum Valitor á samkeppnislögum
sem tilgreind voru af Samkeppnis­
eftirlitinu árin 2008 og 2013. Hösk­
uldur H. Ólafsson, bankastjóri Arion
banka, var forstjóri Valitor á árun­
um 2006 til 2010 þegar fyrirtækið,
ásamt öðrum samkeppnis aðilum sín­
um, viðurkenndi að hafa tekið þátt í
langvarandi og ólögmætu samráði og
misnotað markaðsráðandi stöðu sína.
Landsbankinn veitti Arion banka
einnig skaðleysi í þrjú ár frá undir­
ritun kaupsamningsins ef í ljós kæmi
að Valitor yrði gert að greiða skaða­
bætur og/eða stjórnvaldssektir vegna
brota á samkeppnislögum sem varða
önnur mál. Ábyrgðin nær þó einung­
is til sekta eða skaðabóta umfram
300 milljónir króna og aldrei meira
en söluverðinu á hlutnum í greiðslu­
kortafyrirtækinu.
Gæti orðið dýrt
Nú tæpum tveimur árum síðar ligg­
ur fyrir niðurstaða í tveimur málum
sem Landsbankinn gekkst í ábyrgð
fyrir. Bankinn hefur vegna þeirra greitt
146,6 milljónir króna og metur það svo
að mögulegar greiðslur vegna hinna
ábyrgðanna geti numið um 92 milljón­
um króna. Aftur á móti er, eins og bent
er á í skýrslu Ríkisendurskoðunar, ekki
vitað hvort og hversu háa upphæð Va­
litor þarf að greiða fyrirtækjunum
Datacell og SPP vegna skaðabóta­
máls sem fyrirtækin höfðuðu fyrir
Héraðsdómi Reykjaness. Málið snýst
um meint tjón vegna riftunar Valitor
á söluaðilasamningi við Datacell sem
tryggði því greiðslugátt fyrir SPP, fyrir­
tækið að baki uppljóstrunarsíðunni
Wikileaks. Gáttin var lokuð í 617 daga
og lögðu fyrirtækin tvö upphaflega
fram átta milljarða króna skaðabóta­
kröfu.
Hæstiréttur hafði staðfest heim­
ildarskort Valitor til riftunar samn­
ingsins í desember 2014. Dómkvadd­
ir matsmenn hafa metið tjónið á
tæpa 3,2 milljarða en yfir matsmenn
voru í síðustu viku fengnir til að yf­
irfara það mat. Von er á niðurstöðu
þeirra í febrúar á næsta ári. Sveinn
Andri Sveinsson, lögmaður Datacell
og SPP, segir kröfuna standa í fimm
til sex milljörðum króna með drátt­
arvöxtum. Líkt og kemur fram í skýr­
slu Ríkisendurskoðunar mun Lands­
bankinn þurfa að greiða 38 prósent
fjárhæðarinnar sem úr skaðabóta­
málinu kemur en þó ekki meira en
sem nemur 3,6 milljarða króna sölu­
verði eignarhlutarins í Valitor. n
Haraldur Guðmundsson
haraldur@dv.is
Bankastjórarnir Steinþór Pálsson ætlar ekki að hætta
sem bankastjóri Landsbankans þrátt fyrir svarta skýrslu
Ríkisendurskoðunar um eignasölu bankans í stjórnartíð
hans. Höskuldur H. Ólafsson, bankastjóri Arion banka,
var forstjóri Valitor þegar ákvarðanir voru teknar
þar sem gætu á endanum kostað Landsbankann
talsverða fjármuni vegna skaðleysisákvæða
í kaupsamningi sem bankastjórarnir tveir
undirrituðu í desember 2014.
Fóru að jafnaði tvisvar
Margir veiðimenn gengu aldrei til rjúpna
T
æplega 800 rjúpnaveiðimenn
fóru að jafnaði 2,2 sinnum til
veiða á nýyfirstaðinni vertíð. Í
könnun sem gerð var á vinsæl­
um vef skotveiðimanna á Face­
book var spurt hversu marga
veiðidaga veiðimenn eltust
við rjúpu. Spurt var: „Hvað
fórst þú marga daga á
rjúpu í haust?“ Þegar þetta
er skrifað hafa 789 svarað
könnuninni. Valmöguleik­
arnir voru dagafjöldi á bilinu
0–12. Niðurstöðurnar leiða í ljós
að 28 prósent fóru aldrei á rjúpu. Úr
svörunum má líka lesa að 82 pró­
sent þeirra sem yfir höfuð héldu
til rjúpnaveiða, fóru fjóra daga eða
færri. Sárafáir fóru fleiri daga en átta.
Um er að ræða Facebook­
könnun í hópi skotveiðimanna en
í því samhengi má taka fram að
hún er ekki vísindalega unnin. Hún
gæti þó gefið hugmynd um hvernig
skyttur höguðu veiðum sínum
á vertíðinni. Rysjótt veður
var víða um land, sérstak­
lega tvær af þeim fjórum
helgum sem rjúpnaveið­
ar voru heimilar. SKOT­
VÍS hefur talað fyrir því
að veiðidögum verði fjölg­
að. Það væri til þess fallið að
auka öryggi veiðimanna, sem
gætu þá valið að fara við betri að­
stæður, auk þess sem í opinberum
gögnum hefur komið fram að veiði­
menn fara ekki oftar til rjúpna veiða
þótt veiðitímabilið sé lengt. n
baldur@dv.is
Fór
aldrei
Einn
dagur
Tveir
dagar
Þrír
dagar
Fjórir
dagar
Fimm
dagar
Sex eða
fleiri
Sóknardagar á rjúpu
221
139 127 117
83
36
66