Dagblaðið Vísir - DV - 13.04.2018, Síða 64
64 13. apríl 2018FRÉTTIR - EYJAN
H
vað er sameiginlegt með
landamæraeftirliti í fimm
flugstöðvum í Nígeríu og
nýbyggingu sómalíska
innflytjendaeftirlitsins í Mogad-
ishu? Við fyrstu sýn er ekki að sjá
að eitthvað sé sameiginlegt en
þegar djúpt er kafað ofan í mál-
ið kemur í ljós að hvort tveggja
er fjármagnað með peningum
danskra skattgreiðenda. Dönsk
stjórnvöld settu margar milljónir
danskra króna í bæði verkefn-
in á síðasta ári og nýttu peninga,
sem voru eyrnamerktir þróunar-
aðstoð, í verkefnin. Þetta er liður
í nýrri aðferðafræði sem gengur
út á að fá eitthvað í staðinn fyrir
eitthvað. Í staðinn fyrir að setja
peninga í þessi verkefni fá Dan-
ir að senda flóttamenn aftur til
Nígeríu og Sómalíu. Þetta kemur
fram í skjölum sem Jótlandspóst-
urinn fékk nýlega aðgang að.
Nicolai Ruge tók í ágúst í fyrra
við embætti fyrsta sendiherra
Dana sem hefur það eitt að mark-
miði að vinna að heimsendingu
flóttamanna frá Danmörku. Með
embættinu fylgja 50 milljónir
danskra króna sem á að nota til
að setja í ákveðin verkefni í stað-
inn fyrir samninga við önnur ríki
um að þau taki aftur við flótta-
mönnum sem hafa fengið höfn-
un á hælisumsókn í Danmörku.
Utanríkisráðuneytið segir að
þessi aðferðafræði hafi haft í för
með sér að tekist hafi að fjölga
heimsendingum til sex ríkja í
Asíu, Afríku og Mið-Austurlönd-
um en hvaða lönd er um að ræða
fæst ekki uppgefið. Það er þó vit-
að að peningunum var veitt í átta
verkefni, meðal annars í Nígeríu,
Sómalíu, Marokkó og Afganistan.
Á þessu ári eru 75 milljónir
danskra króna til ráðstöfunar í
málaflokknum.
Jótlandspósturinn hefur eftir
Ullu Tørnæs, ráðherra þróunar-
mála, að árangurinn af verkefn-
inu hafi verið góður á fyrstu sex
mánuðum þess og að hún sé
ánægð með að samningar hafi
náðst við sex ríki. Hún sagði að
samningar hafi náðst við Nígeríu,
Eþíópíu og Afganistan.
Stefnumál ríkisstjórnarinnar
Verkefnið er eitt af stefnumál-
um ríkisstjórnarinnar sem
setti sér það markmið að hraða
heimsendingum hælisleitenda
og brotamanna sem hefur verið
vísað úr landi. Það getur reynst
þrautin þyngri að vísa fólki úr
landi ef sá sem á að vísa brott vill
ekki fara og Danmörk er ekki með
samning við heimaríki viðkom-
andi um að taka við fólki sem er
flutt nauðugt til síns heima.
Danskir fjölmiðlar hafa í vet-
ur fjallað um flóttamenn og hæl-
isleitendur sem sitja í raun fastir
í Danmörku af því að þeir vilja
ekki fara heim og enginn samn-
ingur er við heimaríki þeirra um
móttöku þeirra sem ekki vilja
fara sjálfviljugir. Á undanförnum
árum hefur færst í aukana að ekki
sé hægt að senda fólk heim vegna
þessarar stöðu. Það er því áfram í
Danmörku í óþökk Dana en þeir
geta ekki annað en umborið dvöl
fólksins því enginn vill taka við
því. Flestir þeir sem eru í þessum
hópi eru frá Íran og Írak.
Fólkinu er komið fyrir í sér-
stökum heimsendingarmið-
stöðvum og getur þurft að dúsa
þar árum saman. Margir taka til
þess bragðs að láta sig hverfa og
nú er staðan sú að dönsk yfirvöld
hafa ekki hugmynd um hvar hluti
þess hóps, sem hefur verið synj-
að um hæli og dvalarleyfi, heldur
sig. Fólkið er hugsanlega í felum
í Danmörku eða hefur yfirgefið
landið og leitað á önnur mið.
Mest fer til Sómalíu
Sómalía er það ríki sem fær
einna mest af þeim pening-
um sem Danir verja í þessa nýju
stefnu sína en svo vill til að Dan-
ir stefna á að senda mörg hund-
ruð Sómala heim á næstu árum.
10 milljónum danskra króna var
veitt til byggingar nýrra höfuð-
stöðva innflytjendaeftirlitsins í
Mogadishu og 400.000 krónum
hefur verið lofað í sameiginlegt
verkefni um móttöku og skrán-
ingu þeirra sem snúa sjálfviljugir
heim.
Danska útlendingaeftirlitið
er nú að fara yfir mál um 1.200
sómalískra hælisleitenda og fjöl-
skyldna þeirra og hvort aftur-
kalla eigi dvalarleyfi þeirra í Dan-
mörku í ljósi betri aðstæðna í
Sómalíu. Frá ársbyrjun 2017 hafa
dvalarleyfi 427 sómalískra flótta-
manna og 347 fjölskyldumeð-
lima þeirra verið afturkölluð eða
framlengingu hafnað. Stór hluti
þessara mála bíður nú afgreiðslu
áfrýjunarnefndar.
Í mars 2017 sagði dagblaðið
Politiken að dönsk stjórnvöld
hefðu gert munnlegan samning
við þáverandi ríkisstjórn Sómalíu
um að árlega megi senda 12
hælis leitendur nauðuga viljuga
heim. Þetta þýðir að mörg hund-
ruð Sómalar eiga á hættu að
verða fluttir í heimsendingar-
miðstöðvar þar sem þeir munu
jafnvel bíða árum saman eftir að
verða sendir heim.
Það virðist því sem sú aðferða-
fræði Dana að láta eitthvað af
hendi í staðinn fyrir að fá að senda
flóttamenn heim aftur sé að virka
og liðka fyrir heimsendingum
flóttamanna. n
Kristján Kristjánsson
Dularfullar fjárfestingar Dana í
Sómalíu – Hvað fá þeir í staðinn?
ORÐIÐ Á
GÖTUNNI
Orðið á götunni er að ekki
hafi öllum af þeim 14 fram-
boðum sem ætla sér að
bjóða fram í Reykjavík
í næstu borgarstjórnar-
kosningum, verið boðið
á málþing sem Íbúasam-
tök Miðborgar Reykjavíkur
standa fyrir á laugardaginn í
Spennustöðinni, hvar spurn-
ingum íbúa verður svarað.
Alls tíu flokkar hafa boðað
komu fulltrúa síns flokks á
málþingið, en hvergi bólar á
fulltrúum Sósíalistaflokks-
ins, Kvennaframboðsins, Ís-
lensku þjóðfylkingarinnar
og Frelsisflokksins. Fundar-
stjóra málþingsins, Helga
Seljan, fréttamanni á RÚV, er
þó vorkunn, enda vart hægt
að hafa undan við að fylgjast
með tilurð nýrra framboða,
sem spretta upp eins og
gorkúlur þessi dægrin.
Orðið á götunni er að
hinu nýja femíníska kvenna-
framboði verði hins vegar
ekki boðið, þar sem engin
hefur viljað bera ábyrgð á
því, en Sóley Tómasdóttir
sór það af sér í færslu á Face-
book og mátti ráða af orðum
hennar að nafnleysi fram-
boðsins væri með ráðum
gert, hin breiða kvenna-
fylking myndi stíga fram og
kynna sig þegar það hentaði
þeim.
Ulla Tørnæs ráðherra þróunarmála.
Roda Ahmed er
frá Sómalíu en býr
nú í Danmörku.