Morgunblaðið - 07.12.2017, Qupperneq 62

62
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 7. DESEMBER 2017
Óseyrarbraut 12, 220 Hafnarfirði | Klettagörðum 5, 104 Reykjavík | stolpigamar@stolpigamar.is
Gámaleiga
Er gámur lausnin fyrir þig?
Við getum líka geymt gáminn fyrir þig
568 0100
stolpigamar.is
HAFÐU
SAMBAND
Búslóðageymsla z Árstíðabundinn lager z Lager z Sumar-/vetrarvörur
Frystigeymsla z Kæligeymsla z Leiga til skemmri eða lengri tíma
Skúli Halldórsson
sh@mbl.is
Umrætt ákvæði, í lögum um vernd-
un sjávarspendýra, hefur valdið
mikilli óvissu hjá fiskútflytjendum
hér á Íslandi og í Evrópu. „Það eru
allir eitt spurningarmerki,“ segir
Brynhildur Benediktsdóttir, sér-
fræðingur atvinnuvega- og nýsköp-
unarráðuneytisins á sviði auðlinda-
nýtingar.
Ákvæðinu var bætt í lögin á síð-
asta ári, en í því felst að uppruna-
lönd sjávarafurða sem fluttar eru
til landsins verða að vera með sömu
eða sambærilegar reglur og Banda-
ríkin um verndun sjávarspendýra
við veiðar eða fiskeldi, til að fá að-
gang að Bandaríkjamarkaði.
Bæta þarf skráningu meðafla
eftir rafrænu aflabækurnar
Brynhildur segir það brýnt að fá
greinargóðar upplýsingar um hvað
þetta orðalag hafi í för með sér, þó
að ákvæðið taki ekki gildi fyrr en 1.
janúar 2022.
„Spurningin er „sömu eða sam-
bærilegar“ – hvað felst í þessu?“
segir Brynhildur og bætir við að
hingað til hafi ekki fengist greinar-
góð svör um hvað átt sé við.
„Við vitum náttúrulega fyrir
fram að það þarf að bæta skrán-
ingu hér á landi um meðafla sjáv-
arspendýra, því hún er ekki góð
eftir að rafrænu aflabókunum var
komið á fót. Þá mun þurfa auknar
hafrannsóknir til að meta stofn-
stærðir þessara sjávarspendýra
sem koma hér í net eða önnur veið-
arfæri, því að þetta hlýtur auðvitað
að byggja á því hvort meðaflinn sé
lítill eða mikill miðað við stofn-
stærðina,“ segir Brynhildur.
Stærstur hluti veiðist í net
„Síðan er spurning hvort breyta
þurfi veiðarfærum eða hvort taka
þurfi upp einhvers konar fælur eða
svæðislokanir, til að draga úr
þessu. Það vitum við ekki fyrr en
við erum komin með betri upplýs-
ingar.“
Þá væri enn fremur hægt að
þetta mun hafa fyrir okkur á end-
anum veit ég ekki.“
„Rennum dálítið blint í sjóinn
hvað þetta varðar“
Í þokkabót segir hún Bandaríkja-
menn sjálfa ekki endilega vita hvað
skuli gera.
„Þeir hafa einungis útfært reglu-
verkið fyrir sitt ríki og þá hafa þeir
aðeins krafið sinn sjávarútveg um
að fara eftir þeim reglum. En
hvernig þeir ætla að takmarka inn-
flutning frá öðrum ríkjum, byggt á
einhverju mati, hafa þeir ekki viljað
gefa upp. Og þeir fást ekki til að
svara því hvort það verður þá
bundið við afla frá ákveðnum veið-
arfærum eða hvort þeir munu meta
sjávarútveginn sem eina heild,“
segir Brynhildur.
„Við rennum því dálítið blint í
sjóinn hvað þetta varðar. En mínir
skandinavísku kollegar sem ég hef
hitt á fundum nýlega vita alveg jafn
lítið. Það eru allir eitt spurningar-
merki. Satt að segja vitum við frek-
ar mikið um þetta í samanburði við
margar aðrar þjóðir, miðað við það
sem ég hef séð.“
Óvissa vegna nýrra takmarkana
Nýtt ákvæði í banda-
rískri löggjöf, og vænt-
anleg framkvæmd þess,
veldur mönnum heila-
brotum víða um heim.
Ákvæðið gæti haft áhrif
á netaveiðar hér á landi
og jafnvel lokað á út-
flutning fiskafurða til
Bandaríkjanna.
Fátt er um svör þegar
eftir þeim er leitað.
Morgunblaðið/Kristinn Benediktsson
Netaveiðar Handagangur í öskjunni þegar sjómenn greiða fiskinn úr netunum. Meðafli sjávarspendýra hér við land hefur reynst mestur í netaveiðum.
Til Bandaríkjanna fóru
um 8% af útflutnings-
verðmæti útfluttra sjáv-
arafurða á árinu 2016,
en aukin ásókn hefur
verið í markaðinn vest-
anhafs undanfarin ár.
Aðeins þrjú lönd eru
ofar á lista yfir útflutn-
ingsverðmæti, eða Bret-
land, Frakkland og Spánn. Við þetta má bæta
að Bandaríkin eru sem fyrr stærsti mark-
aðurinn fyrir íslenskar eldisafurðir, en 25% af
heildarverðmæti þeirra voru flutt þangað,
auk þess sem héðan fer hvergi meira af síld
og kolmunna en til Bandaríkjanna.
Mikilvægur markaður
Fyrir aðalfundi Landssambands smábátaeigenda í október
lágu tólf tillögur jafnmargra svæðisfélaga, þar sem þau lýstu
afstöðu sinni til veiða í þorskanet hjá krókaaflamarksbátum.
Alls mæltu þrjú svæðisfélaganna fyrir því að slíkar veiðar
yrðu heimilaðar, en níu voru því andvíg.
Þeir sem andmæltu netaveiðunum vísuðu ekki síst til þessa
nýja ákvæðis í regluverki Bandaríkjanna, enda geti tilkoma
þess haft veruleg áhrif á netaveiðar hér á landi.
Lauk umræðunum með samkomulagi um að fundurinn
skyldi greiða atkvæði um tillögu, þar sem fullyrt var „að
vegna erfiðleika sem steðja að útgerð krókaaflamarksbáta sé
óhjákvæmilegt að auk línu og handfæra verði þeim heimilt
að nota þorskanet við veiðar.“
Við fyrstu atkvæðagreiðslu dreifðust fjörutíu atkvæði
jafnt á báða bóga, en við endurtekningu féll tillagan með
tveggja atkvæða mun.
Felldu tillögu um þorskanet á aðalfundi
leggja mat á það hvort meðaflinn er
bundinn við einhver svæði eða til-
tekinn árstíma.
„Við vitum þegar til að mynda að
stærstur hluti þess meðafla sem
Hafrannsóknastofnun áætlar veiðist
í net. En það svar mun ekki duga
gagnvart Bandaríkjamönnum. Við
vitum að þeir munu krefja okkur
um frekari upplýsingar.“
Hafa þurft að veikja línur
Varðandi þær aðgerðir sem
Bandaríkjamenn hafa sjálfir ráðist í
bendir Brynhildur á að þeir hafi
hrint af stað átaki sem varðar línu-
veiðar við Havaí-eyjaklasann.
„Þar lögðust þeir í umfangs-
miklar veiðarfærarannsóknir og
hönnuðu nýja gerð öngla, auk þess
sem menn hafa í vissum tilvikum
þurft að veikja línurnar þannig að
þær slitni ef eitthvað fer í þær,“
segir Brynhildur og bætir við að
aðeins sé um að ræða eitt dæmi af
fjölmörgum vestanhafs.
„Við erum með þessar takmark-
anir í augsýn núna og það er ljóst
að mjög umfangsmikil vinna er
fram undan. En hvaða þýðingu