Morgunblaðið - 28.02.2018, Blaðsíða 25

UMRÆÐAN 25
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 28. FEBRÚAR 2018
FRÍSKANDI
BRAGÐ OG
FULLT AF
HOLLUSTU
LÝSI MEÐMYNTU- OG SÍTRÓNUBRAGÐI
Lýsi með myntu- og sítrónubragði
er ný vara frá Lýsi sem innheldur
omega-3 fitusýrurnar EPA og DHA
og er þar að auki auðugt af A-, D-
og E-vítamínum.
LEYNIVOPN ÞJÓÐARINNAR
NÝ
F
E
R
S
K
T
O
M
Y
N
T
U-
OG SÍTRÓN
U
B
R
A
G
Ð
V
E
R
T
Flest höfum við
heyrt um #metoo--
hreyfinguna sem vakti
mann til umhugsunar
um stærð vandamáls-
ins um kynferðislega
áreitni úti um allan
heim. Í kjölfar þeirrar
hreyfingar fer maður
að hugsa um hvað
kemur næst. Hvaða
vandamál má fara að
varpa sólarljósi á.
Oft eru málefnin fósturlát og
ófrjósemi þögguð niður. Örsjaldan
sér maður greinar frá konum eða
pörum sem hafa glímt við ófrjósemi
eða fósturlát í gegnum tíðina. Oftar
en ekki eru þessar greinar skrifaðar
eftir að parið hefur eignast barn.
Hvað með pörin sem eru að ganga í
gegnum þetta núna?
Talið er að þriðja hver kona missi
fóstur á lífsleiðinni. Að missa fóstur
getur verið einmanaleg og erfið lífs-
reynsla og hægt er að finna fyrir
miklum tómleika. Fólk bendir ykkur
á að það hafi greinilega eitthvað ver-
ið að, þið reynið bara aftur og þetta
sé svo algengt. Ekki mikil huggun er
að heyra frá fólki með mörg börn að
þetta „hljóti nú að fara að koma“ og
það liggi nú ekkert á.
Það eru mörg pör að ganga í
gegnum þetta akkúrat núna en samt
líður manni eins og maður sé einn í
heiminum að ganga í gegnum þetta.
Efinn um hvort hægt sé að fara með
ástina á næsta stig, eða að mati
nokkurra „uppfylla tilgang lífsins“,
með barneignum getur verið mjög
erfið lífsreynsla sem reynir á bæði
líkama og sál. Erfitt
getur verið að svara
spurningum um hvort
það sé ekki að fara að
styttast í barn þegar
þessi umræða er þögg-
uð svona niður.
Þegar maður er á
botni svartnættisins,
efast um að maður geti
nokkurn tíma fjölgað
sér, leitandi að sögum á
netinu um svipaða upp-
lifun fólks af ófrjósemi
eða fósturláti, þá getur verið sárt að
grípa í tómt. Einmanaleikinn hellist
yfir mann því það er svo sárafátt fólk
að opna sig um þetta málefni.
Þegar leitað er á veraldarvefnum
um þessi mál koma upp rúmlega 10
ára umræður sem ekki er mikil hjálp
í. Margt hefur breyst á 10 árum; nú
er kominn tími til að þessar umræð-
ur komi upp á yfirborðið.
Væri #WeAlso ekki góður vett-
vangur fyrir pör til að ræða þessi
mál opinskátt, láta fólk vita að börn
koma ekki alltaf eftir pöntunum, láta
orðið berast um að það eru fleiri að
glíma við þessi vandamál, það sé ljós
í myrkrinu og síðast en ekki síst að
sýna hvert öðru stuðning þegar
glímt er við fósturmissi eða ófrjó-
semi?
Eftir Nínu Björgu
Ottósdóttur
Nína Björg Ottósdóttir
» Væri #WeAlso ekki
góður vettvangur
fyrir pör til að ræða
þessi mál opinskátt …
Höfundur er flugfreyja.
ninabjorg92@gmail.com
#WeAlso
Jarðeldar voru á
Skaftárafrétt og ekki
færri en 18 gígar
gusu þá samtímis og
spúðu eldi og eimyrju
yfir land og þjóð utan
Vestfirðinga og Vest-
firði. Stöðug norðvest-
anátt varð þeim
landshluta til bjargar
og seldu Vestfirðingar
enskinum sjófang í
viðskiptum, sem fóru frekar leynt.
Hvað um það. Þessi gosplága lá á
mestum hluta landsins í nær því
tvö ár og drap menn og dýr í
hrönnum og fiska í ám og vötnum.
Gosmökkurinn hindraði að ljós sól-
ar kæmist til jarðar og því fylgdi
kólnun og mökkurinn barst suð-
austur til Evrópu og jafnvel til
sunnanverðrar Afríku. Kólnunin og
uppskerubrestur, sem henni fylgdi,
varð þess valdandi að bylting varð í
Frakklandi, Bastillan opnuð og
bastillusöngurinn varð
til tíu árum síðar.
Þjóðsöngur Frakka. Í
þessa veru var sagan
sögð og kennd.
Hraunrennslið var
þunnfljótandi og mikið
í þessu gosi og var
komið fast að kirkjunni
á Kirkjubæ. Þá gekk
sóknarprestur í kirkju
með allan söfnuð sinn
og söng sína frægu
Eldmessu og sjá;
hraunið stoppaði og
klausturkirkjan stóð sem viti um
bænheyrslu klerks og safnaðar. Nú
er hlutunum gjörsamlega snúið á
hvolf. Hlýnun lofts og jarðar á að
vera af því að óhreinindi hindra út-
gufun. Það er eins og enginn þori
að mótmæla þessum fullyrðingum
sem alfarið ganga gegn stað-
reyndum frá móðuharðindunum.
Verst er þó þegar opinber embætt-
ismaður, sjálfur landgræðslustjóri,
tekur undir svona bull. Það á að
fylla í skurði á framræstu landi og
framleiða þar metangas (CH4) sem
er ein skæðasta gastegundin sem
eyðir ósonlaginu (03) og lítið er vit-
að um magn þess sem úr mýrum
kemur hér á landi.
Nú skeður það þennan sæla vet-
ur að frost og kuldi hefur aldrei
mælst meiri eða síðan mælingar
hófust. Frost og kuldi með fádæm-
um streymir suður Bandaríkin, sem
virðist vera staðfesting á skoðunum
forsetans umdeilda.
Bóndinn á Þorvaldseyri, sem er
mjög glöggur maður, telur að upp-
skera á ökrum sínum hafi aukist
um 20% síðastliðið sumar, þá upp-
skeruaukningu hygg ég að megi al-
mennt færa á hið græna líf lands-
ins og þá um leið aukna kolefnis-
bindingu.
Sögur heyrðust um að sífrerinn í
Síberíu og víðar hefði þiðnað. Ekki
veit ég sönnur þar um og líklega
hafa þær sögur verið ósannar. Hef
ekki neinar áreiðanlegar fréttir þar
um. Hitt er staðreynd að komið var
á verslun með kolefniskvóta og eru
það ekki síst flugfélög sem nota sér
kaup á þeim kvóta en það var
löngu kunn staðreynd að losun kol-
efnis og annarra þeirra efna sem
teljast skaðleg loftslaginu er fjórum
sinnum skaðlegri í flughæð en
sama losunarmagn á jörðu niðri.
Mætti því ætla að áhersla væri
lögð á að draga úr mengun þar
sem hún er skaðlegust. Ekki er það
raunin heldur var fundin upp versl-
un með losunarkvótann svo meng-
unin gæti haldið áfram í skaðleg-
ustu hæðinni.
Hvaða mengunarspor skilur sá
ferðamaður eftir sig sem fer tvær
til þrjár ferðir t.d. til sólarlanda ár
hvert?
Nú berast aftur á móti fréttir um
helkulda, 73-75°C, í Síberíu og hel-
kuldi streymir suður öll Bandaríkin
og það snjóar allt suður í Sahara.
Ekki hefur mælst jafn mikið fann-
fergi i Moskvu síðan mælingar hóf-
ust. Gróðurhúsaáhrif, segir hinn
nýi landgræðslustjóri, við verðum
að moka ofan í skurði. Það verður
að hafa það þó að unglingar á Sel-
fossi hafi ekki annað en metan-
spúandi mýrar fyrir hrossin sín.
Væri kannski betri kostur fyrir
land og þjóð og hrossin á Selfossi
að fá að ganga áfram á algrónu
valllendi?
Mér blöskrar bullið í sumum
mönnum í nafni lærdóms og emb-
ættis.
Það mátti öllum hugsandi mönn-
um vera ljóst að þegar farið var að
versla með losunarheimildir og
stórfyrirtæki svo sem flugfélög
gátu keypt sig frá slæmum afleið-
ingum eigin starfsemi þá voru
óheilindi og mútur komnar í spilið,
og málið eyðilagt og dautt.
Einu sinni voru móðuharðindi
Eftir Gunnar
Oddsson
Gunnar Oddsson
»Hitt er staðreynd að
komið var á verslun
með kolefniskvóta og
eru það ekki síst flug-
félög sem nota sér kaup
á þeim kvóta.
Höfundur er fyrrverandi bóndi.
Þann 5.-6. mars
næstkomandi verður
kosið í Eflingu –
stéttarfélagi um for-
mann og helming
stjórnar í fyrsta sinn
í sögu félagsins, eftir
að formaður ákvað að
stíga af stóli eftir 30
ára starf. Það kom
mörgum á óvart og
ekki síst þeim sem
fyrir voru á fleti að
fram kom fólk í Eflingu sem vill í
stjórn án þess að spyrja leyfis.
Hefur það valdið kuldahrolli hjá
sumum, en það hljóta þó flestir að
fagna því að félagar í
Eflingu fái að kjósa
um áherslur, sjón-
armið og framtíðarsýn
sem er önnur en hjá
því fólki sem hefur
stjórnað Eflingu ekki
aðeins árum heldur
áratugum saman.
En hvers vegna er
boðið fram? Láglauna-
fólk er búið að fá nóg
af því að eilíflega er
talað um láglaunafólk
og fyrir hönd lág-
launafólks. Nú vill lág-
launafólk sjálft fá orðið – og ekki
bara að fá orðið heldur er það
komið upp í brú og vill taka við
stjórninni. Tími okkar er kominn.
Og verkefnin eru mörg.
SALEK-samkomulagið hentar
ekki fyrir verkalýðsfélög láglauna-
fólks. Það er ósanngjarnt að við
séum ein látin draga vagninn. Við
höfnum rammasamkomulagi sem
skerðir samningsfrelsi verkafólks
en frjáls samningsréttur er mik-
ilvægur hluti af verkalýðsbarátt-
unni.
Við krefjumst þess að tafalaust
verið farið í að bæta hið óþolandi
ástand sem nú ríkir í húsnæðis-
málum alþýðunnar. Við munum
sækja fast að gripið verði strax til
aðgerða og krafa okkar er skýr:
Húsnæðiskerfi fyrir fólk, ekki
fjármagn. Þá ætlum við að berjast
fyrir bættri stöðu aðflutts verka-
fólks á íslenskum vinnumarkaði,
en húsnæðiskreppan leggst þungt
á þann hóp.
Við krefjumst lýðræðisvæðingar
lífeyrissjóðanna og fulls gagnsæis
í allri ákvörðunartöku þeirra. Við
munum krefjast þess að lífeyr-
issjóðir okkar verðir nýttir til að
byggja upp samfélag réttlætis. Við
krefjumst þess að lífeyristökuald-
ur verði ekki hækkaður heldur
þvert á móti að fólk sem hefur
unnið erfiðisvinnu allt sitt líf geti
farið á lífeyri 65 ára án skerð-
ingar. Hámarksávöxtun er einskis
virði ef hún er á kostnað lífskjara
verkafólks.
Við munum berjast fyrir
lýðræðisvæðingu innan Eflingar
til að auka þátttöku félagsmanna.
Skoða má slembival í ráð og
nefndir en þannig má tryggja að-
komu félagsmanna að ákvörð-
unartöku og dreifa ábyrgð innan
félagsins. Það mætti vel hugsa sér
að 5% félagsmanna í trúnaðarráði
yrði valdir með slembivali. Við
trúum því að efling lýðræðis innan
félagsins sé grundvallaatriði þegar
kemur að því að leiða baráttuna
fyrir bættum kjörum á Íslandi.
Sólveig Anna Jónsdóttir, for-
mannsefni B-listans til stjórn-
arframboðs í Eflingu, hefur lagt
áherslu á að baráttan fyrir efna-
hagslegu réttlæti krefjist þess af
okkur að við heyjum hana sjálf.
Við erum ósýnileg bæði hjá verka-
lýðshreyfingunni og í stjórnmál-
unum. Þessa baráttu mun Sólveig
Anna leiða – konan sem hefur
komið í verkalýðsbaráttunna með
það hjarta sem verkalýðshreyf-
inguna hefur vantað í áratugi, svo
vitnað sé í annan stuðningsmann
hennar.
Styðjum B-lista Sólveigar Önnu
Eftir Sigurð
Hergeir Einarsson
Sigurður Hergeir
Einarsson
» Láglaunafólk er
búið að fá nóg af því
að eilíflega er talað um
láglaunafólk og fyrir
hönd láglaunafólks.
Höfundur er stuðningsmaður
B-listans og félagi í Eflingu.
siggie57@gmail.com