Skírnir - 01.04.2007, Blaðsíða 135
inn var haf inn til vegs og vir› ing ar, fl.e. fóst ur flrosk un hans og
lífe›l is fræ›i, og var hún í al gjörri mót sögn vi› flró un ar fræ›i legu
form fræ› ina flar sem ein stak ling ur inn var ein ung is tæki sem d‡ra -
fræ› ing ur inn not a›i til flessa a› fylla upp í flró un ar sög una.26
Nálg un form fræ› inn ar fól í sér hina grei›u lei› sem pósi tí vism inn
opn a›i á milli hins ein staka, fl.e. ein stakra líf vera, og hins al menna,
fl.e. flró un ar kenn ing ar inn ar; ein stak ling ur inn sem slík ur skipti
ekki máli held ur var a› al á hersl an lög› á a› út sk‡ra flró un ar sögu
lífs ins.
Til raun ad‡ra fræ› in breidd ist hægt út, fyrst og fremst vegna
inn bygg›r ar treg›u í starfi flestra há skóla, sem felst í flví a› erfitt
er a› fá fjár magn til fless a› standa straum af n‡j um stö› um. Af
fless um sökum var› d‡ra fræ›i rann sókn ar stö› in í Napólí, sem
stofn u› var af fl‡ska d‡ra fræ› ingn um Ant on Dohrn (1840–1909)
ári› 1872 og er enn starf andi,27 helsta út brei›slu mi› stö› til rauna -
d‡ra fræ› inn ar í lok nítj ándu ald ar, enda störf u›u Roux og
Driesch flar reglu lega.28 Líf vís inda menn hva›anæva úr Evr ópu og
Am er íku heim sóttu stö› ina til fless a› vinna a› rann sókn um, en
fla› var í banda rísk um há skól um sem til rauna d‡ra fræ› in, sem
einnig er köll u› sam anbur› ar líf e›l is fræ›i, ná›i fyrst a› skjóta
rót um enda var há skólaum hverf i› í Banda ríkj un um í örri flró un
um alda mót in 1900.29 Til marks um flessa sér stö›u Banda ríkj anna
má nefna a› einn af frum herj um til rauna d‡ra fræ› inn ar flar í landi
og um lei› sá fræg asti, á› ur nefnd ur Jacques Loeb, neydd ist til
fless a› flytja vest ur um haf ári› 1891 flví hann fékk ekki starf vi›
ráðist að rótum pósitívismans 135skírnir
26 Bowler, Pet er, Life’s Splendid Drama: Evolution ary Biology and The
Reconstruct ion of Life’s Ancestry, 1860–1940, Chicago: The Uni versity of
Chicago Press, 1996.
27 Groeben, Crist i ane, „Ant on Dohrn – the Statesm an of Darwin ism“, Biolog ical
Bul let in 168: 4–25, 1985.
28 Mon roy, Al berto og Crist i ane Groeben, „The ‚New‘ Embryology at the
Zoolog ical Station and the Mar ine Biolog ical Laboratory“, Biolog ical Bul let in
168: 35–43, 1985; Ghiretti, Francesco, „Comparati ve Physi ology and Biochem -
istry at the Zoolog ical Station of Nap les“, Biolog ical Bul let in 168: 122–126,
1985.
29 Rain ger Ron ald, Keith R. Ben son and Jane Mai enschein (rit stjór ar), The Amer -
ic an Develop ment of Biology, New Brunswick: Rut gers Uni versity Press, 1988.
Skirnir vor 2007-med ollum-1:Skírnir haust nota-1 25.4.2007 14:27 Page 135