Skírnir - 01.04.2007, Blaðsíða 195
Ákve› in teg und sjálfsævi sagna, flá eink um skálda, vís inda -
manna, e›a ein hvers kon ar af reks manna, er sag an af flví ‚hvern ig
var› ég a› flví sem ég er?‘ og eru minn inga bæk ur Hall dórs Lax -
ness gott dæmi flar um. Hall dór seg ir frá flví a› sjö ára gam all hafi
hann or› i› fyr ir vitr un og fletta at vik ver› ur a› upp runa sögu.
fietta er for bo›i um mik il væga fram tí› og ekk ert fær stö›v a› hann
flar eft ir. fiessi vitr un er sjálfsævi sögu leg ur vendi punkt ur í verk inu
hva› sem lí› ur sann leiks gildi hans.8 Í fless um sam an bur›i mætti
segja a› sög ur Hann es ar séu hins veg ar sög ur um ‚af hverju ég
var› ekki stór skáld‘ og a› flví leyti sker hún sig úr fjöl mörg um ís -
lensk um og er lend um sjálfsævi sög um skálda. fieg ar sag› ar eru
sög ur af mót læti, harm sög ur, flá sjá um vi› oft tvenns kon ar mis -
mun andi vi› mi› sjálfsævi sagna höf und ar ins. fiá má spyrja hvort
lög› sé áhersla á a› sjálf i›/sjálfs mynd in sé drif kraft ur a› stæ›na og
henni a› flakka e›a kenna um hvern ig fór? E›a er lög› áhersla á
ytri a› stæ› ur, til vilj an ir og happ e›a óhapp til a› sk‡ra mann eskj -
una? fiótt Hann es reki ‡m iss kon ar ytra mót læti og erf i› leika,
varp ar hann fló i›u lega ábyrg› inni á sjálf an sig. Hér er síst á fer›
fegr un e›a rétt læt ing og í raun mjög lít i› gert úr fleim af köst um
og fleirri vel gengni sem au› vit a› voru part ur af rit höf und ar ferli
hans.
Bók in öll er lit u› af von inni um hinn eina sanna vendi punkt
sem muni um breyta líf inu og gera for tí› ina a› for tí›. fieg ar
Hann es gef ur út fyrstu skáld sögu sína, Strand i›, sem er vel tek i›,
lifn ar gam all draum ur um a› hann geti lif a› af rit störf um, flví
hann seg ir ekki hægt a› lifa af ljó›a ger›, allra síst me› hans stop -
ulu anda gift: „Vor i› 1955 var ég flví venju frem ur bjart s‡nn og
taldi a› nú væru erf i› leik ar mín ir sem rit höf und ar or›n ir a›
hja›n andi skugg um“ (114). En svo fer allt í sama far i› og skrif in
ganga ekk ert. Mich ael Sher ing ham (1993:21) bend ir á a› vi› fang
sjálfsævi sög unn ar sé blanda, sam bland af for tí› og sam tí›, sjálfi og
ö›r um, heim ild um og flrám, veru leika og texta, … — ekki af ur›
held ur ferli. Hin sjálfs gagn r‡na rödd Flökku lífs og Fram halds lífs
sjálf í frásögn 195skírnir
8 Sjá t.d. Gunn flór unn Gu› munds dótt ir 2001; Hall dór Gu› munds son 1993 og
2004.
Skirnir vor 2007-med ollum-1:Skírnir haust nota-1 25.4.2007 14:27 Page 195