Skírnir - 01.04.2007, Blaðsíða 171
okk ar sagna ver öld gæt um vi› nefnt per són ur úr sög um Hall dórs
Lax ness, einsog Bjart í Sum ar hús um, Jón Hregg vi›s son og Ólaf
Kára son. A›r ar slík ar per són ur mætti nefna af handa hófi, Al ex is
Sor bas, Gó›a dát ann Svejk, Oli ver Twist, Bör Bör son, Babbitt.
Bjarti í Sum ar hús um hef ur oft ver i› líkt vi› Don Kíkóta sem
per sónu, fló Gerpla sé fla› af verk um Hall dórs Lax ness sem
skyld ast er hugs un inni í Don Kíkóta. Ein hvern tíma var hún
nefnd svar Nor›ur landa vi› verki Cervantes ar. Sjálf stæ› is hug sjón
Bjarts er lík ridd ara hug sjón Don Kíkóta, nema af lei› ing arn ar af
flrjósku Bjarts bitn u›u ekki bara á hon um held ur líka hans nán -
ustu. Bjart ur sáir alla sína ævi í akur óvin ar síns. Hug sjón um hans
er a› eins hald i› á lofti til a› halda hon um ni›ri. Sögu skei›i hans
er lok i› en hann streit ist vi›.
Skáld sagna höf und ur end ur skap ar tím ann, bæ›i á grund velli
sta› reynda, en líka á grund velli til finn inga. Auga hans fyr ir flví
hva› er frétt næmt og hva› ekki bygg ist ekki sí› ur á inn s‡n hans
og lífs skiln ingi en al menn um sann ind um og rétt um ni› ur stö› um.
Al menn sann indi og rétt ar ni› ur stö› ur er hvor ugt gott vega nesti
fyr ir skáld sagna höf und. fia› sem er vís inda lega rétt í dag er kór -
villa á morg un. Sá sem vill láta minn ast sín fyr ir a› hafa haft rétt
fyr ir sér mun ör ugg lega hafa rangt fyr ir sér.
fietta sést sk‡rt í per sónu Bjarts í Sum ar hús um: kannski er
hann sem alla tí› hef ur ver i› álit inn á eft ir tím an um allt í einu or› -
inn á und an tím an um, einmitt nú fleg ar menn draga fram far ir i›n -
væ› ing ar í efa og mót mæla stór fram kvæmd um sem fara fram í
næsta ná grenni vi› sögu svi› Sjálf stæ›s fólks. Skáld sagna höf und ur -
inn fylg ir nefni lega ekki endi lega flví sem sann ara reyn ist, ein fald -
lega af flví a› sann leik ur inn er sjaldn ast hlut læg sta› reynd í skáld -
skap. Sann leik ur inn ver› ur til í skáld skap og flví er skáld skap ur -
inn bo› skap ur í sjálfu sér og flar me› sann ari en sann leik ur inn.
Hvat inn á bak vi› skáld sög una og hvers dags sög una í sagn -
fræ› inni, sem sum ir kalla ein sögu, er ekki ósvip a› ur: a› skilja fólk
á eig in for send um og kom ast hand an al mennra sann inda, sem oft
enda sem tugg ur, yf ir brei›sla, hug mynd ir sem not a› ar eru til a›
kúga fólk og halda flví ni›ri. Skáldsag an leit ar inn í lífs kviku at -
bur›a, fram hjá op in ber um sjón ar mi› um. fiar b‡r hi› smáa sam fé -
hin frjálsa frásögn 171skírnir
Skirnir vor 2007-med ollum-1:Skírnir haust nota-1 25.4.2007 14:27 Page 171