Skírnir - 01.04.2007, Blaðsíða 161

reynd a› óbreytt ir bænd ur ur›u nú æ oft ar fórn ar lömb ófri› ar ins,
jafn vel fleir sem ekk ert höf›u til saka unn i› nema a› búa í hér a›i
ann ars höf› ingj ans. fieg ar fiór› ur kakali safn a›i li›i gegn Kol beini
„var sú mann kvö› svo frek a› hver víg ur ma› ur skyldi fara“. fieg -
ar li›s safn a›i fiór› ar var lok i› flótti „mönn um mik ils um vert er
hann haf›i slík um stór flokk um sam an kom i› í svo fá tæk um sveit -
um“.28
Eng inn vafi er á flví a› fla› hef ur kom i› ni› ur á at vinnu starf -
semi Vest fjar›a a› missa allt fletta vinnu afl í hern a›. En nú voru
tím ar n‡rra bar áttu a› fer›a í lík ingu vi› flær sem tí›k u› ust í
Frakk landi í byrj un 12. ald ar og Steph en White hef ur rann sak a›.29
Hern a› ur höf› ingj anna bitn a›i á óbreytt um al múga í ríki and -
stæ› ings ins frem ur en hon um sjálf um. fiessu kynnt ust bænd ur í
Ár nes flingi sem voru „ein fald ir í sinni fljón ustu vi› Giss ur“. Á al -
flingi, sum ar i› 1249, lét fiór› ur kakali alla bænd ur í hér a›i Giss -
ur ar grei›a fé gjald og „guldu Sunn lend ing ar gjald fla› er fiór› ur
lag›i á flá og gekk fló allt me› hinni mestu nau› ung“.30 Hern a› ur
Kol beins unga, fiór› ar kakala og Giss ur ar fior valds son ar gegn al -
menn ingi í ríkj um hvers er ann ars e›l is en nokk u› sem haf›i átt
sér sta› í sam fé lagi per sónu legra fæ› ar deilna. Hann er til marks
um a› kon ungs vald var í mót un á Ís landi, a› frum kvæ›i ís lenskra
höf› ingja.
fiess kon ar hern a› ur hélt áfram allt fram a› kon ungs tök unni
1262. Vet ur inn 1252–1253 höf›u fleir Hrafn Odds son og Sturla
fiór› ar son set ur á Sta› ar hóli. „Var flá ví›a föng um til sóp a›. Voru
fla› eigi ber lega rán köll u›.“31 Giss ur fior valds son hefn ir sín á
fleim sem brenndu hús hans á Flugu m‡ri me› flví a› ræna bú fleirra
og ey›i leggja.32 Mi› a› vi› allt fletta eigna tjón er ekki fur›a a›
bænd ur hafi or› i› flreytt ir á hern a› ar á tök um. fieg ar fior gils skar›i
safn ar li›i gegn Eyjólfi ofsa ári› 1255 geng ur treg lega a› fá bænd -
þegar ísland varð hluti af noregi 161skírnir
28 Sturl unga saga II, bls. 38, 40.
29 Sbr. Steph en D. White: „Feu ding and peace–mak ing in the Touraine around
the year 1100“, Tra ditio XLII (1986), bls. 195–263, eink um á bls. 260–263.
30 Sturl unga saga II, bls. 85–86.
31 Sturl unga saga I, bls. 478.
32 Sturl unga saga I, bls. 495.
Skirnir vor 2007-med ollum-1:Skírnir haust nota-1 25.4.2007 14:27 Page 161