Skírnir - 01.04.2007, Blaðsíða 138
Huxley not a›i tak mark a›a til rauna vinnu sína á fyrstu árum flri›ja
ára tug ar ald ar inn ar til fless a› gera sér bet ur kleift a› sinna a› al -
áhuga máli sínu sem var, í anda pósi tí vism ans, smí›i yf ir grips mik -
illa kenn inga um flró un lífs ins og líf fræ›i leg an grund völl
mannlegs sam fé lags.
Á haust mán u› um árs ins 1923 birt ist rit ger›a safn Hux leys,
Essa ys of a Biolog ist, flar sem hann reyndi a› finna mann legu sam -
fé lagi vís inda leg an grunn í anda pósi tí vism ans. Fjór ar af sjö rit -
ger› um bók ar inn ar inni héldu efni sem kveiktu sterk vi› brög› hjá
Hog ben. Í rit ger› inni „Progress, Biolog ical and Other“ fær›i
Huxley ít ar leg rök fyr ir fleirri sann fær ingu sinni „a› ákve› in stefna
hafi ver i› í flró un inni“ og a› „rétt mætt sé a› kalla flessa stefnu
fram sækna“, sem grund vall ast á „lög máli líf fræ›i legra fram -
fara“.38 Huxley sló á svip a›a strengi í rit ger› inni „Biology and
Soci ology“ flar sem hann heim fær ir hiks ta laust líf fræ›i lega fram -
fara hyggju sína yfir á mann legt sam fé lag. Í hin um tveim ur rit ger› -
un um, „Religion and Sci ence“ og „Rationa l ism and the Idea of
God“, reyndi Huxley a› finna trú ar flörf manns ins skyn sam an
grund völl, en flessi vi› leitni hans bar hins veg ar sterk an keim af
líf hyggju (vital ism) flví a› í fyrri rit ger› inni álykta›i Huxley „a›
ein ung is sé til eitt grund vall ar efni, sem hef ur ekki a› eins efn is lega
eig in leika, held ur einnig eig in leika sem best ver› ur l‡st me› or› -
inu and leg ur“.39 Rit ger› irn ar fengu mjög gó›a gagn r‡ni í Nat ure
og voru flar sag› ar „frá bær ar“.40
Franc is Crew (1886–1973),41 sem var ná inn vin ur Hux leys og
Hog bens og vann me› fleim a› stofn un Brit ish Jo urnal of Ex -
perimental Biology og Soci ety for Ex perimental Biology, var mjög
áhuga sam ur um bók ina, sem Huxley sendi hon um í byrj un októ -
ber 1923.42 Sí› ar í mán u› in um l‡sti Crew yfir mik illi ánægju me›
steindór j. erlingsson138 skírnir
38 Huxley, Juli an, Essa ys of a Biolog ist, London: Chatto & Windus, 1923, bls. 27,
32.
39 Sama rit, bls. 243.
40 Mar vin, F. S., „Biology and Soci ology“, Nat ure, 112: 682–683, 1923.
41 Sjá Hog ben, Lancelot, „Franc is Al bert Eley Crew“, Biograp hical Memoirs of
Fell ows of the Royal Soci ety, 20: 135–153, 1974.
42 Crew til Hux leys, 4. októ ber, 1923; JHP RU.
Skirnir vor 2007-med ollum-1:Skírnir haust nota-1 25.4.2007 14:27 Page 138