Skírnir - 01.04.2007, Blaðsíða 176

tek i› fletta efni gamla testa ment is ins me› ótal til brig› um og mis -
jöfn um ár angri. Sagna vi› ur inn hef ur ver i› eink ar kær lönd um
sem ein hvern tíma voru n‡r heim ur en nú er spillt ur. fietta eru
fjöl skyldu sög ur inn blásn ar anda hreinn ar lút ersku e›a komm ún -
isma, en fitla me› sér kenni lega úr kynj u› um hætti vi› synd ina og
hafa fla› mark mi› a› vera fljó› tákn, refsi vönd ur og ást ar játn ing til
ætt lands ins í senn. fiekkt ustu höf und ar flannig ást ar hat urs sagna
eru Hamsun, Faulkner, Lax ness, Rúlfó og Márquez.“
Juan Rúlfó skrif a›i Pedro Para mo og nefndi Hamsun og Lax -
ness sem læri meist ara sína. Hún ger ist í florp inu Com ala sem sagt
er vera ein kveikj an a› Macondo, florpi Gabriels García Márquez
í Hund ra› ára ein semd, en í flví florpi rúm ast einmitt saga heill ar
heims álfu. fietta litla dæmi birt ir áhrif og skyld leika Nor› ur landa -
bók mennta vi› bók mennt ir frá Su› ur-Am er íku, flví oft er rætt um
bók mennt ir fless ara svæ›a einsog aust ur og vest ur. Í flví sam hengi
er líka vert a› minna á Jor ge Luis Borges og hvern ig hann vinn ur
úr áhrif um frá Snorra Sturlu syni og Ís lend inga sög um. fiau áhrif
birt ast í fjöl mörg um ljó›a hans en fló fyrst og fremst í hin um svo -
nefndu blátt áfram smá sög um, straight forward stor ies. Ann a›
glæsi legt dæmi um flessa a› fer›, fla› er hvern ig lít ill heim ur rúm -
ar stór an, eru skáld sög ur Willi ams Heinesen frá Fær eyj um. fiannig
mætti lengi telja, en kjarni máls ins er sá í hve lif andi sam ræ› um
bók mennt ir eiga, ekki bara á milli sta›a, held ur á milli tíma bila.
fiær kall ast á heims horna á milli einsog hús mæ› ur á milli svala.
Í rit ger› sinni Persónu leg ar minnis grein ar um skáld sög ur og leik -
rit segir Hall dór Lax ness eft ir far andi um sög una og skáld skap inn:
„Tals ver› ur tími hef ur far i› í fla› fyr ir mér a› setja skáld sög ur
sam an, svo ég komst ekki hjá flví a› fá dá litla sjálfs reynslu af fless -
um mi›li. Ég reyndi a› gera fla› sem ég gat úr flví sem mér virt ust
höf u› kost ir flessa forms, sum um a› minnsta kosti. Einn fleirra og
sá sem mér hef ur ein lægt fund ist nokk u› mik il væg ur, ef ekki a›al -
und ir sta›a fless, fla› er ann álse›li›: höf und ur læst vera a› breyta
li›n um at bur› um í skrif a›a frá sögn, breyta mann leg um sta› -
reynd um í bók. Hann fyll ir bók a› dæmi sagn fræ› ings me› fólki
og at bur› um. Óflarft er a› taka fram a› sagn rit un til forna var
einar már guðmundsson176 skírnir
Skirnir vor 2007-med ollum-1:Skírnir haust nota-1 25.4.2007 14:27 Page 176