Skírnir - 01.04.2007, Blaðsíða 146

helsta af lei› ing fless ara n‡ju nálgana var sta› fest ing fless a› efn is-
og líf hyggja nítj ándu ald ar reynd ust ófull nægj andi sk‡r ing ar á til -
ver unni. N‡ja líf fræ›i lega s‡n in átti aug ljós lega a› byggja á a› fer› -
um efna- og e›l is fræ› inn ar en Hog ben taldi a› ekki mætti nota
hug tak i› „vél hyggja“ til a› l‡sa henni vegna fless sögu lega bagga
sem fla› ber. Ástæ›a flessa var sú a› ef geng i› er út frá fleirri for -
sendu, sem rá› andi var á sí› ari hluta nítj ándu ald ar, a› mögu legt sé
a› vita allt,73 „mun um vi› ver›a fyr ir von brig› um fleg ar vi› átt um
okk ur á flví a› vél hyggju sk‡r ing á líf inu get ur ekki og mun lík lega
aldrei veita okk ur svör vi› öll um fleim spurn ing um sem okk ur gæti
hugn ast a› spyrja“.74 Af fless um sök um stakk Hog ben upp á hug -
tak inu „al menn ings sjón ar mi› (publicist stand point)“ sem var beint
gegn einka sjón ar horni hvers ein stak lings (pri vate stand point). Al -
menn ings sjón ar mi› i› sam an stó› af allri flekk ingu sam fé lags ins
sem flest ir ættu a› vera fær ir um a› tengj ast og sem slíkt átti fla›,
a› mati Hog bens, heima „me› al fleirra ólíku vi› horfa sem
Bertrand Russell flokk ar sem n‡ju raun hyggj una“.75
A› end ingu er rétt a› geta fless a› list hneig› Hog bens var
módernísk, eins og glöggt má sjá af mál verk um sem hann mál a›i
und ir kúbísk um áhrif um um 1928,76 sem var um fla› leyti er hann
var á kafi í n‡ju e›l is fræ› inni. fiessi sta› reynd er at hygl is ver› flví
rök hafa ver i› fær› fyr ir tengsl um á milli kúbisma og af stæ› is -
kenn ing ar inn ar.77 Me› flessu á ég vi› a› Hog ben var módern isti
par excellence.
Loka or›
Í n‡rri bók vís inda sagn fræ› ing anna Pet ers J. Bowler og Iwans
Ryhs Mor us benda fleir á a› und ir lok nítj ándu ald ar hafi ‡ms ar
grein ar líf vís ind anna or› i› fyr ir áhrif um frá „upp reisn gegn form -
steindór j. erlingsson146 skírnir
73 Sjá Badash, L., „The Comp let eness of Ni net eenth-Cent ury Sci ence“, Isis 63:
48–58, 1972.
74 Hog ben, Nat ure of Liv ing Matt er, bls. 29.
75 Sama rit, bls. 302.
76 Hog ben, Lancelot Hog ben, plate VIII.
77 Mill er, Ein stein, Picasso.
Skirnir vor 2007-med ollum-1:Skírnir haust nota-1 25.4.2007 14:27 Page 146