Skírnir - 01.04.2007, Blaðsíða 182

ar á sér alltaf sta› í tíma, og frá sögn er okk ar a› fer› vi› a› kljást
vi› tím ann.2 Sjálfs mynd okk ar ver› ur til fleg ar vi› mót um reynslu
okk ar og for tí› í frá sögn. Vi› eig um öll okk ar eig in ‚sjálfsævi -
sögu‘, sem er nokk urs kon ar upp söfn u› frá sögn af lífi okk ar; frá -
sögn sem vi› segj um okk ur sjálf um og deil um me› ö›r um. Bók -
mennta teg und in ver› ur flá a› einni birt ing ar mynd fless ar ar frá -
sagn ar. Sál grein ing in rei› ir sig einnig á flessa hug mynd eins og
Riceo ur bend ir á:
fiessi frá sagn ar túlk un fel ur í sér a› saga æv inn ar á sitt upp haf í ósög› um
og bæld um sög um sem ver›a a› raun veru leg um sög um sem vi› fang i›
ger ir a› sín um sem hluta af sjálfs mynd sinni. fia› er flessi leit a› sjálfs -
mynd sem trygg ir tengsl in á milli hinn ar órök legu sögu í mót un og hinn -
ar raun veru legu sögu sem vi› tök um ábyrg› á.3
Riceo ur bend ir á a› sjálfs mynd mót u› í frá sögn er sjálfs mynd sem
ger ir ekki til kall til eins leitni e›a óbreyt an leika, held ur er einmitt
frá sögn in fær um a› koma til skila mörg um hli› um og breyti leg um
eig in leik um sjálfs ins. Sjálfs mynd er mót u› í texta og vi› lest ur texta:
Vi› fang i› er flví bæ›i les andi og höf und ur eig in lífs, eins og Proust kall -
ar fla›. Eins og bók mennta grein ing sjálfsævi sagna sta› fest ir, flá er saga
æv inn ar stö›ugt í end ur mót un me› öll um fleim sönnu og upp spunnu
sög um sem vi› fang i› seg ir af sjálfu sér. fiessi end ur mót un ger ir fletta líf
a› klæ›i ofi› úr sög› um sög um. (Riceour 1988:246)
Sjálfsævi sögu leg skrif hafa í fless um skiln ingi nokk u› sér staka
stö›u me› al bók mennta forma. Lög› er áhersla á a› skrif in sjálf
móti sjálfs mynd, e›a eins og Genevi eve Ll oyd or› ar fla›, a› skrif -
in sam eini stund ir úr for tí› og sam tí› á flann hátt a› úr ver›i
sjálfs mynd (Lloyd 1993:193). Sjálfsævi sög ur eru flví ein birt ing ar -
mynd fless ara hug ar ferla ef vi› göng um út frá flessu sjón ar mi›i.
Paul John Eak in er sá bók mennta fræ› ing ur sem einna mest
hef ur fjall a› um flessa bók mennta grein og er einnig á flví a› sjálfs -
mynd sé sköp u› í frá sögn. Hann ræ› ir tengsl in milli sjálfs mynd -
gunnþórunn guðmundsdóttir182 skírnir
2 fietta er ein af meg in kenn ing um í verki Pauls Ricoe ur, Temps et recit I–III,
1983–1985, sjá t.d. 1. og 3. kafla I. bind is.
3 Mín fl‡› ing eft ir enskri út gáfu verks ins (Riceour 1984:74).
Skirnir vor 2007-med ollum-1:Skírnir haust nota-1 25.4.2007 14:27 Page 182