Skírnir - 01.04.2015, Side 263

263af guttormi
ismanum, en samnefnarinn þó symbólskur — þá má í þessu tilviki
leyfa sér að kalla Hringinn impressíónískt verk og um leið ósvikinn
táknsæisleik. Í inngangi að bókinni Vestan um haf lýsir Guð -
mundur Finnbogason (1930: xxxvii) þessu verki svo í sinni endan-
legu gerð og talar um „meðferð“ Guttorms:
Hann leggur stund á blæinn, skapar aðstæður og samtöl, er vekja sér-
kennilegan, stundum dulrænan geðblæ. Í „Hringnum“ hefur skáldið gert
átakanlega mynd af óhugnaði skógarins í vetrarbylnum, þar sem feðgarnir
eru að villast og aðstæðurnar verða enn ægilegri, þegar móðirin bætist i
hópinn, en vér vitum af börnunum einmana og ósjálfbjarga heima í kof-
anum, meðan hópurinn rekur feigðarslóð sína í hring — með hungraða úlfa
í eftirför.
Þetta er glögg lýsing á efninu, nema ekki má gleyma því að úlfarnir
birtast og grafa gröf sem nægir fyrir fjóra. Andrúmsloftið er ógn-
vænlegt og stemningin grípur mann ekki minna en í áðurnefndum
einþáttungum Maeterlincks. Þetta er allbölsýn mynd sem brugðið
er upp og mætti geta sér þess til að hörmungar fyrri heimsstyrjaldar
hafi á einhvern hátt skekið skáldið þannig að þetta verk sé viðbrögð
þess.20
Í áðurnefndri umsögn Lárusar Sigurbjörnssonar (1935: 40) um
Tíu leikrit telur hann Hringinn best heppnaða leikverk Guttorms.
Hann segir:
Er hjer ekki lýst hinni eilífu hringrás mannlífsins? Maðurinn reikar í sömu
villigöturnar, hvort heldur vizkan eða ástin leiðir hann. Og framþróunin?
Framvinda lífsins? Úlfaspor í snjónum.
Hvað sem því líður er Hringurinn ekki bjartsýnisverk.
Næstu þrjú verk í bókinni Tíu leikrit hafa nokkra sérstöðu
meðal verka Guttorms. Í fyrsta lagi eru þau lengri, eitt í þremur
þáttum, eitt í fimm þáttum og loks eitt aftur í þremur. Þau sýna
hvernig skáldinu er að vaxa ásmegin og að það seilist víðar til fanga
um yrkisefni. Hið stutta hnitmiðaða form einþáttungsins nægir
skírnir
20 Í áðurnefndri ritgerð Elínar Thordarson (2011: 40–42) vekur hún athygli á — og
tekur mið af móður skáldsins — að Íslendingum sem fluttust til Kanada hafi
iðulega þótt sem þeir væru villtir í skóginum.
Skírnir vor 2015.qxp_Layout 1 16.4.2015 15:47 Page 263