Skírnir - 01.04.2016, Page 28

talgervils sem skilar frá sér íslensku tali. Þessi tækni er þegar til fyrir
ensku — að vísu ekki sérlega fullkomin enn, en batnar mjög með
hverju ári. Tækni af þessu tagi gæti skipt sköpum fyrir framtíð ís-
lenskunnar. Þetta gæti líka nýst vel í sam skiptum við ferðamenn og
innflytjendur, og til að kenna út lend ingum íslensku.
Íslensk stjórnvöld eru farin að átta sig á mikilvægi þessa máls, og
vorið 2014 samþykkti Al þingi einróma eftirfarandi þingsályktun
um „aðgerðaáætlun um notkun ís lensku í staf rænni upp lýs inga -
tækni“.
Alþingi ályktar að fela mennta- og menningarmálaráðherra að skipa nefnd
sér fræð inga í málvísindum og upplýsingatækni sem geri áætlun um
aðgerðir er miði að því að gera ís lensku gjaldgenga í stafrænni upplýsinga-
tækni og stuðla að notkun hennar á þeim vett vangi. Áætlunin feli í sér tíma-
sett yfirlit um að gerð ir og áfanga, kostnaðarmat og fjár mögnun … („Þings-
ályktun …“ 2014)
Í skýrslu nefndarinnar sem skipuð var í framhaldi af þingsályktun-
inni er lagt til
að fjárfest verði í íslenskri máltækni með sérstakri langtímaáætlun til 10 ára
[…]. Nefndin áætlar að það þurfi um einn milljarð króna til að byggja
nauð syn leg an grunn þannig að í lok áætlunarinnar verði íslenskan komin í
flokk ná granna tungumála þegar litið er til stuðnings við máltækni. Þetta er
vissulega mik ið fé, en nefndin telur að á þessu sviði eigi þjóðin ekkert val,
sé raun veru leg ur vilji til þess að gera Íslendingum kleift að halda áfram að
nota íslensku á öll um sviðum þjóðlífsins (Menntamálaráðuneytið 2015).
Nefndin lagði til að fé til máltækni yrði úthlutað gegnum sérstakan
samkeppnissjóð sem Rannís yrði falin umsjón með. Í framhaldi af
því var Máltæknisjóður stofnaður vorið 2015 og hafði til umráða
15 milljónir króna fyrsta árið, en 30 milljónir árið 2016. Það er þó
langt frá því sem nefndin lagði til og ljóst að þetta hrekkur skammt
til að byggja upp íslenska máltækni. En í umræðum á Alþingi á degi
íslenskrar tungu 2015 sagði Ill ugi Gunnarsson mennta- og menn-
ingarmálaráðherra:
Það verður að vera þannig, og það verður þannig, að á næstu missirum og
ár um verði tryggt að nægjanlegt fjármagn fáist til að vinna þá vinnu sem
28 eiríkur rögnvaldsson skírnir
Skírnir vor 2016.qxp_Layout 1 18.4.2016 12:59 Page 28