Skírnir - 01.04.2016, Side 78

Seyran Ateş tekur undir þessa gagnrýni og segir að einmitt
þannig firri menn sig ábyrgð og komi sér undan því að gera upp við
þau hugmyndakerfi sem ríkja innan umræddra menningarheima —
sérstaklega þau sem virða ekki grundvallarmannréttindi og gera
kröfu um að einstaklingurinn fórni sér fyrir velferð heildarinnar.
Menn loka þá frekar augunum fyrir því að innan eins menningar-
kima eigi ákveðnar elítur það til að gera sig að fulltrúa hópsins og
taka hefðina og túlkun hennar eignarnámi.14 Að mati Ateş gerir sú
afstaða menn blinda á þá einföldu staðreynd að í nafni menningar
og trúarbragða er ekki réttlætanlegt og má ekki líða að fólk sé svipt
grundvallarréttindum. Sá vandi sem þýskt samfélag stendur frammi
fyrir er langtímavanræksla sem hefur verið réttlætt með slíkum
eðlishyggjukenndum hugmyndum.
Seyran Ateş beinir sjónum einkum að skóla- og jafnréttismálum.
Margra áratuga sparnaður og niðurskurður stjórnvalda í mennta-
kerfinu hefur bitnað sérstaklega illa á börnum innflytjenda, m.a.
vegna niðurskurðar til verkefna og átaka innan skóla sem eiga að
laga þau að þýsku samfélagi. Afleiðing þessa er að stórir hópar inn-
flytjenda af þriðju kynslóð neita að aðlagast meirihlutasamfélaginu
og standa uppi með litla menntun og takmarkaða atvinnumöguleika
að námi loknu. Áhugi unglinga af tyrkneskum og arabískum upp-
runa á að sækja skóla er því oft ekki mikill. Þeir sækja frekar sjálfs-
mynd sína í hugmyndaheima með andstæð gildi við meirihluta
samfélagsins. Þeir miklu erfiðleikar sem kennarar og skólar standa
frammi fyrir eru þess vegna „afleiðing rangrar menntastefnu og
78 sigurjón árni eyjólfsson skírnir
14 „En það eru ekki bara íhaldssinnar sem koma í veg fyrir umræður, heldur voru
það vinstri sinnar og frjálslyndir sem með ábyrgðarlausri hugmyndafræði
[þ. Ideologisierung] um fjölmenningarsamfélag stuðluðu að því að fólk af ólíkum
uppruna, menningu og trú byggju hlið við hlið án þess að mynda nokkur tengsl.
Þessir aðilar hafa átt mikinn þátt í að mynda þau hliðarsamfélög sem við nú
stöndum frammi fyrir og allir furða sig á, eins og þau hafi fallið af himnum ofan.
Ég á hér við þá tegund vinstrisinna og frjálslyndra sem álíta að góðmennskan og
réttlætið sé þeirra. Þetta eru svokallaðir múltikúltís. Ég geng skrefi lengra og
nefni þá múltíkúlti-fanatíkera því þeir eru sem andsetnir af hugmyndum sínum
um fjölmenningarsamfélagið. Þau verja það af trúboðsákafa, en eru samtímis
blind gagnvart raunveruleikanum og bregðast við minnsta efa eða öðrum
skoðunum með ruddalegu umburðarleysi“ (Ateş 2015: 14, sbr. 73, 2011: 85–87,
97–106).
Skírnir vor 2016.qxp_Layout 1 18.4.2016 12:59 Page 78