Saga - 2008, Qupperneq 10

Samhliða doktorsnámi mínu vann ég í skjalasafni Hins finnska
bókmenntafélags. Í gegnum þá vinnu uppgötvaði ég tvö viðtala -
söfn í vörslu finnskra verkalýðshreyfinga, annars vegar skjalasafn
hins sósíaldemókratíska arms (Työväen Arkisto) og hins vegar þess
kommúníska (Kansan Arkisto). Þannig hafði ég í einu vetfangi
fengið aðgang að heilmiklu efni sem var áhugavert að bera saman
við svipað efni í safni Hins finnska bókmenntafélags. Sam an burð -
urinn var sérstaklega áhugaverður vegna þess að efninu í safni
Bókmenntafélagsins hefur verið safnað á hlutlausum forsendum
hefðbundinnar þjóðfræðasöfnunar (eða það er a.m.k. markmiðið) á
meðan viðtalasöfn verkalýðsaflanna eru í eðli sínu pólitísk. Í öllum
söfnunum skein þó í gegn vantraust viðmælenda á þeirri útgáfu
atburðanna sem fræðilegar rannsóknir héldu fram. Þetta efni varð
grunnurinn að doktorsritgerð minni og síðar bók minni Memories of
the Civil War of 1918 in Finland. Ég vann svo frekar með þetta efni í
verkefninu Sites of Memory en bar þar saman hvernig aðilar frá
báðum hliðum borgarastyrjaldarinnar kjósa að minnast hennar.
Þessi misserin vinn ég að verkefni sem kallast Hetjusköpun.
Upphaf þess má rekja til samræðna sem ég og Ilona Kemppainen,
félagssagnfræðingur við Háskólann í Helsinki, áttum reglulega yfir
hádegismat. Smátt og smátt bættist fleira fólk í hópinn. Úr varð
rannsóknarhópur sem hlaut styrk frá Finnsku vísindaakademíunni
[sambærileg við Rannís á Íslandi] árið 2003. Einn meðlima hópsins
er Niina Lappalainen þjóðfræðingur en meistaraprófsritgerð henn-
ar fjallaði um kímni verkafólks í Tikkakorski-verksmiðjunni.
Tilviljun réð því að skömmu eftir að hún lauk rannsókn sinni var
verksmiðjunni lokað. Niina notaði tækifærið til þess að taka frekari
viðtöl við verkafólkið og skoða sjálfsmynd þess nánar. Í doktors -
rannsókn sinni kryfur hún kímni verkafólksins enn frekar, auk þess
að greina hvernig það ljær tilveru sinni merkingu með því að segja
hetjusögur og með sköpun hugmynda um möguleika á því að sýna
hetjuskap í hversdagslífi og starfi. Einnig má nefna Törju Kupia -
inen, þjóðfræðing við Háskólann í Joensuu, en rannsókn hennar
snýst um kven- og karlhetjur í kvæðabálknum Kalevala og hvernig
þær lifa áfram í samtímakvikmyndum og bókmenntum.
Þjóðfræðadeild Hins finnska bókmenntafélags býr að því að
hafa á skrá stóran hóp fólks sem er boðið og búið til þess að svara
útsendum spurningalistum. Fyrsta skref okkar sem rannsóknar -
hóps var að leggja sameiginlegan spurningalista fyrir þennan hóp
þar sem við spurðum þátttakendur hvaða merkingu þeir legðu í
unnur mar ía b erg sve in sdótt i r10
Saga haust 2008 nota:Saga haust 2004 - NOTA 25.11.2008 15:37 Page 10