Saga - 2008, Side 204

Á síðustu áratugum hefur áhersla í sagnfræðirannsóknum og
umræðum um sagnfræði færst frá stjórnmálasögunni yfir í félags-
söguna. Skólakerfið er oft seint að taka við sér og þær námsbækur
sem kennurum og nemendum standa til boða fylgja ekki alltaf
þeim straumum sem eru ríkjandi í faginu. Þó að höfundar náms-
bóka reyni að fylgja straumnum tekur það sinn tíma og því vill það
brenna við að námsbækur sem á annað borð eru komnar í kennslu
ílengjast þar. Verkefni í munnlegri sögu geta þess vegna hentað vel
til að gefa kennurum tækifæri til að útfæra verkefni sem taka á
öðrum þáttum en námsbókin.3
Munnleg saga hentar mjög vel til kennslu á öllum aldursstigum.
Þessi aðferð hefur verið mikið notuð víða á Vesturlöndum, meðal
annars í Svíþjóð og Suður-Evrópu, en þó er sérstaklega mikil gróska
í notkun munnlegrar sögu í skólum í Bandaríkjunum og Bretlandi.
Munnleg saga gerir nemendum kleift að skilja fortíðina frá fyrstu
hendi og upplifa hvernig sagan hefur áhrif á tilfinningar og lífs-
hlaup einstaklingsins. Sérhvert skólaverkefni í munnlegri sögu
hjálpar nemendum að skilja eðli frásagnarinnar vegna þess að þeir
eru þátttakendur í að skapa hana. Þeir standa frammi fyrir grund-
vallaratriðum eins og hvenær er hægt að treysta eða efast um heim-
ildirnar og hvernig á að raða saman þeim staðreyndum sem þeir
hafa safnað. Nemendurnir hafa marga möguleika á að setja þessar
upplýsingar saman í sína eigin sögu og skapa þannig mikilvægar
heimildir.4 Þessi kennsluaðferð gefur því nemandanum tækifæri til
að tengja sinn heim við söguna sem birtist í námsbókunum og nám-
skránni.
Verkefni í munnlegri sögu gefur nemendum tækifæri til að læra
um fortíðina með því að taka viðtöl við fólk sem var þátttakendur í
eða vitni að sögulegum atburðum eða tímabilum. Verkefnin bjóða
því upp á töluverðan sveigjanleika og geta verið kærkomin til-
breyting fyrir kennara sem eru orðnir þreyttir á að láta námsbæk-
urnar stjórna kennslunni og vilja leyfa nemendum að taka virkari
þátt í því sem fram fer í skólastofunni. Nemendur bera ábyrgð á að
undirbúa og taka viðtöl við fólk og vinna síðan úr þeim heimildum
sem þeir hafa safnað. Með þátttöku í verkefninu öðlast nemandinn
birna björnsdóttir204
3 Donald A. Ritchie, Doing Oral History. A Practical Guide (New York 2003), bls. 199.
4 Vef. Kathryn Walbert og Jean Shawver Sweeney, „Oral history in the class-
room“, LEARN NC, a program of the University of North Carolina at Chapel
Hill School of Education. http://www.learnnc.org/lp/editions/oralhis -
tory2002, skoðað 24. júní 2008.
Saga haust 2008 nota:Saga haust 2004 - NOTA 25.11.2008 15:38 Page 204