Saga - 2007, Síða 29

tek i› tím ann sinn fyr ir hljóm plöt ur a› kom ast milli landa mátti
heyra vin sæl er lend dæg ur lög á dans leikj um á›ur en plöt urn ar bár -
ust til lands ins, flví af og til ná›u t.d. banda rísku lög in eyr um
Íslend inga á›ur en flau ur›u vin sæl á Englandi. fiar nutu hljóm -
sveit irn ar tengsl anna sem höf›u ná›st vi› „ris ann í vestri“ á strí›s -
ár un um og fless hversu Ís land var vel í sveit sett mitt á milli meg in -
pól anna í dæg ur tón list inni, Banda ríkj anna og Bret lands, en einnig
voru far menn og sjó menn sem sigldu me› afl ann, ásamt fer›a mönn -
um og starfs fólki flug fé laga, nota drjúg ir og gauk u›u stund um a›
hljóm list ar mönn un um vin sæl um plöt um. Allt slíkt var vel fleg i›.
fiannig voru banda rísk dæg ur lög far in a› ganga hér á landi nokkru
á›ur en Eng lend ing ar heyr›u flau, og voru jafn vel or› in úr elt fleg ar
flau komust „á topp inn“ á meg in land inu. Ári› 1951 dá› ist Hauk ur
Morthens söngv ari a› flví hve ís lensku hljóm sveit irn ar væru fljót ar
a› taka til vi› flessi lög flrátt fyr ir allt: „Flest eru flau a› sjálf sög›u
upp runn in í Banda ríkj un um … Hér fara flau oft „a› ganga“ á›ur en
flau ber ast til Eng lands.“43
Eft ir a› byrj a› var fyr ir al vöru a› hljó› rita dæg ur lög á hljóm -
plöt ur inn an lands í upp hafi sjötta ára tug ar ins vænk a› ist mjög hag -
ur áhuga fólks um slíka tón list. fiar gegndi tækni bún a› ur Rík is út -
varps ins lyk il hlut verki flví upp tök ur fóru fram í húsa kynn um
fless.44 Lög in sem sigr u›u í keppni gó› templ ara, og raun ar önn ur
lög úr henni, ur›u fljót lega fyr ir fer› ar mik il á ís lensk um hljóm plöt -
um.45 Vi› flessa hljóm plötu út gáfu hljóp fjör kipp ur í sölu plötu spil -
ara, e›a „grammó fóna“ eins og tæk in voru jafn an köll u›. Um mi›j -
an sjötta ára tug inn var meira a› segja tal a› um fla› a› plötu spil ar -
inn væri or› inn vin sælasta „hljó› fær i›“ í hljó› færa versl un um.46
Fólk vildi geta spil a› plöt urn ar heima hjá sér. fieir sem höf›u ekki
a› stö›u til fless hlust u›u á óska laga flætt ina í út varp inu. Í nóv em -
„eru þeir orðnir vitlausir!“ 29
43 Sbr. Jazz bla› i› 4:11–12 (1951), bls. 35.
44 Sjá: Hauk ur [3:8] (1954), bls. 14–15. — Sam vinn an 49:9 (1955), bls. 16–17.
45 Sjá t.d.: Jón R. Kjart ans son, Skrá yfir ís lensk ar hljóm plöt ur 1907–1955 (Reykja vík
[án árs]). — Hljóm plöt ur Tóníka [Reykja vík án árs]. — Plötu skrá yfir ís lensk ar
hljóm plöt ur. 78 snún inga (Reykja vík 1955). — N‡j ar ís lensk ar plöt ur (Reykja vík
1955). — Skrá yfir ís lensk ar hljóm plöt ur (Reykja vík 1956). — A› al skrá yfir hljóm -
plöt ur (er lend ar og ís lensk ar) 1956 [Reykja vík án árs]. — Ís lensk ir tón ar. Plötu listi
nr. 1 1958 [Reykja vík án árs]. — Ís lensk ar hljóm plöt ur og er lend ar [Reykja vík án
árs]. — Vef ur. Trausti Jóns son og Ólaf ur fior steins son, Heild ar skrá yfir ís lensk -
ar 78 snún inga plöt ur. Upp fær› 15. mars 2006. Vefsló›: http://www.hi.is/
~olaf urth/Plotu skra.htm.
46 Morg un bla› i› 21. nóv. 1956, bls. 7.
Saga vor 2007_Saga haust 2004 - NOTA 1/28/12 7:56 PM Page 29