Saga - 2007, Side 62

krist in áhrif.25 Hafi Hof sta›a höf› ing inn ve›j a› á hei›n ina sem
grund völl áhrifa sinna flá sk‡r ir fla› jafn framt hvers vegna Hof sta› -
ir ur›u ekki hér a›smi› stö› til lengd ar. Hann tap a›i flví ve› máli og
valda mi›j an fær› ist til Skútu sta›a ekki sí› ar en í byrj un 12. ald ar,
enda hef ur flar flá ver i› ris in kirkja og kom in prest fljón usta.
Spurn ing in sem glímt ver› ur vi› í fless ari grein er sú hvort
sama megi segja um a›ra bæi sem hafa nafn li› inn hof. Eru fleir all -
ir n‡ b‡li frá flví fyr ir og um 1000 og stofn a› til fleirra af n‡j um
höf› ingj um sem bygg›u valda til kall sitt m.a. á íhalds stefnu og and -
stö›u vi› kristni?
Ís lensk hof-ör nefni
Ör nefni me› nafn li› inn hof koma fyr ir sem heiti á ‡ms um nátt úru -
fyr ir bær um, t.d. ám og hól um e›a hæ› um (Hofsá, Hof, Hof holt),
sem heiti á tóft um e›a hús um (Hof, Go›a hof, Hof kofi, Hof hús) og
sem heiti á bæj um og selj um (Hof, Hof sta› ir, Hof gar› ar, Hof fell,
Hof dal ir, Hof teig ur, Hof strönd, Hofs sel). Nafn li› ur inn kem ur einnig
fyr ir í flókn ari sam setn ing um eins og Söng hofs fjall, og Hof manns-
e›a Hof mannaflat ir sem eru all nokkr ar. fiær munu kennd ar vi› fyr -
ir menn, hof flá í töku merk ing unni „hir›“ sem kem ur fyrst fyr ir á 15.
öld.26
Meiri hluti ör nefna me› nafn li› inn hof eru af leidd, fl.e. flau eru
kennd vi› eitt hvert hof sem er á ö›r um sta›, t.d. Hofs sand ur, Hofs -
bakki og Hofs m‡ri á Rang ár völl um sem öll eru kennd vi› bæ inn
Hof í sömu sveit, flótt tvö flau sí› ar nefndu séu í landi Eystri Kirkju -
bæj ar. Al geng ast er a› slík ör nefni séu mjög ná lægt „hof inu“ en
einnig eru til dæmi um a› mikl ar fjar læg› ir skilji a› og er flá yf ir -
leitt um a› ræ›a ítök frá bæj um sem heita Hof, t.d. Hofs skóg ur í
fijórs ár dal og Hof s torf ur í landi Næf ur holts. All mörg dæmi eru
einnig um hof-ör nefni flar sem ekki er vit a› hva› e›a hvar „hof i›“
orri vésteinsson62
25 Orri Vé steins son, „The Con version of the Iceland ers,“ Europe around the year
1000. Rit stj. Przemysˇaw Urban czyk (War sawa 2001), bls. 325–342, hér
338–340. — Ad olf Fri› riks son, Orri Vé steins son og Thom as H. Mc Govern,
„Recent In vestigations at Hof sta› ir, Northern Iceland,“ Atl ant ic Conn ect ions
and Adapta tions: Economies, en viron ments and subsistence in lands border ing the
North Atl ant ic. Rit stj. Rupert A. Housley og Ger a int Coles (Ox ford 2004), bls.
191–202.
26 Ás geir Blön dal Magn ús son, Ís lensk or› sifja bók ([Reykja vík] 1989), s.v. „4 hof“
og „hof ma› ur“.
Saga vor 2007_Saga haust 2004 - NOTA 1/28/12 7:57 PM Page 62