Saga - 2007, Side 98

fyrr nefnda.10 En flessi skort ur á föst um full trúa í Moskvu ger›i
sekretar í at inu erf i› ara fyr ir a› st‡ra Ís lend ing un um og spillti fyr ir
flví a› upp l‡s ing ar um starf i› á Ís landi kæmust til skila. Stund um
li›u fleiri mán u› ir án sam skipta vi› yf ir stjórn Kom interns og flví
var ekki óal gengt a› skeyta send ing ar og bréfa skrift ir á milli
Moskvu og Reykja vík ur sner ust a› hluta um a› sam band i› væri of
stop ult, a› Ís lend ing arn ir væru of kæru laus ir um sk‡rslu ger› og
öfl u›u jafn vel ekki til skil inna sta› fest inga á stefnu og fyr ir ætl un um
flokks ins. fietta vakti fló ekki svo mikl ar áhyggj ur í Moskvu a›
nokkurn tíma væri send ur sér stak ur full trúi til Ís lands til a› hreinsa
til. Kom intern sendi menn voru á Ís landi nokkrum sinn um á flri›ja
ára tugn um, en aldrei eft ir a› Komm ún ista flokk ur Ís lands var stofn -
a› ur flótt raun ar hafi flokk ur inn a.m.k. einu sinni ósk a› eft ir flví a›
slík ur full trúi yr›i send ur til Ís lands.11
fia› er mik il vægt a› hafa í huga a› á ár un um 1936–1938, sem
flessi um fjöll un nær til, lag›i Kom intern mik i› kapp á sam vinnu
vi› a›ra flokka á vinstri væng stjórn mál anna, öf ugt vi› fla› sem
haf›i ver i› á ár un um 1928–1934 fleg ar slíku sam starfi var hafn a› í
öll um meg in at ri› um og komm ún ist ar beindu spjót um sín um hvað
mest a› hóf sam ari jafn a› ar- og verka l‡›s flokk um. Sam fylk ing ar -
stefn an breytti póli tísku lands lagi í mörg um Evr ópu lönd um, ekki
síst í Frakk landi flar sem Sam fylk ing vinstri flokka vann sig ur í
kosn ing um 1936. Komm ún ista flokk ar reyndu nú a› fá a›ra flokka
jón ólafsson98
10 Egg ert var nem andi vi› Lenín skól ann á ár un um 1931–1933 en kom aft ur til
Moskvu haust i› 1934 a› bei›ni All ans Wal leni us ar, sem flá veitti Nor› ur -
landa deild skól ans for stö›u. Egg ert starf a›i fyr ir Kom intern í flrjú ár og vir› -
ist a› al starf hans hafa ver i› vi› Lenín skól ann, en hann hef ur vænt an lega
sinnt ö›r um störf um fyr ir Kom intern líka eft ir flví sem til efni gafst til (sjá
RGA SPI 531 1 219, bls. 8, um vænt an lega brott för Egg erts, dag sett 29.5.1937).
11 Sjá ákvör› un Sekretar í ats ins a› senda ekki full trúa til Ís lands til a› lei› beina
vi› und ir bún ing kosn inga; sjá RGA SPI Auszüge, Is land 28.4.1931. Flokks full -
trú ar í Moskvu og sendi menn sem sam band i› ger›i út til a› sjá til fless a›
ákvör› un um fless væri fram fylgt voru mik il væg ustu stjórn tæki fless. A›
hvor ugt skuli hafa kom i› vi› sögu í sam skipt um KFÍ og Kom interns er vís -
bend ing um a› ná kvæm st‡r ing á starfi KFÍ hafi ekki ver i› for gangs at ri›i
sam bands ins; sjá Mil orad M. Drachkovitch og Bran ko Lazitch (rit stj.), The
Com intern. Hi stor ical Hig hlights (New York og Was hington 1966), eink um
grein eft ir Bran ko Lazitch, „Two Instru ments of Control by the Com intern:
The Em iss aries of ECCI and the Par ty Repres enta ti ves in Moscow“, bls.
45–63.
Saga vor 2007_Saga haust 2004 - NOTA 1/28/12 7:57 PM Page 98