Saga - 2007, Blaðsíða 107

Lín an frá Stokk hólmi
fia› sem hér hef ur ver i› rak i› s‡n ir vel hve mjög spurn ing ar um
sam fylk ingu verka l‡›s flokk anna, sam vinnu fleirra og hugs an lega
sam ein ingu gátu flækst fyr ir mönn um á ár un um 1936 og 1937. fiví
mætti halda fram a› af sta›a Kom interns sé ein hvers sta› ar mitt á
milli Brynj ólfs og Ein ars og fylg is manna hvors um sig. Kom intern
legg ur flar a› auki blátt bann vi› sam ein ingu flokka sem geti kost -
a› klofn ing Al fl‡›u flokks ins, en sú af sta›a hef ur a› sjálf sög›u
hent a› Brynjólfi pr‡›i lega. Hann vissi jú bet ur en for ystu menn
Kom interns í Moskvu a› lík urn ar á fullri sam ein ingu flokk anna
væru nán ast eng ar og flví kæmi klofn ings bann i› bein lín is í veg fyr -
ir sam ein ingu. En á Ís landi ur›u sam ein ing ar menn eigi a› sí› ur
ofan á og í flví ljósi er bréf Ein ars Ol geirs son ar til Kom interns, sem
hann skrif a›i rúm um tveim ur mán u› um á›ur en Sós í alista flokk ur -
inn var stofn a› ur me› flátt töku komm ún ista og klofn ings fylk ing ar
úr Al fl‡›u flokkn um, merki legt.
Sum ar i› 1938 var Ein ar Ol geirs son er lend is og a› venju höf›u
dag blö› in ís lensku ein hverj ar njósn ir af fer› um hans. Morg un bla› i›
og Al fl‡›u bla› i› sög›u frá flví a› enn hef›i lín an um vi› ræ› ur vi›
Al fl‡›u flokk inn ver i› sótt til Moskvu og me› flví hef›i Ein ar lagt
drög a› stofn un Sós í alista flokks ins, en hann var stofn a› ur sí› ar um
haust i›.25 Ein ar var hins veg ar í Sví fljó›, ekki Moskvu, og fla› an
sendi hann skrif stofu Flor ins bréf snemma í ágúst, ekki til a› bi›ja
um rá› e›a leyfi til a› stofna flokk held ur til a› til kynna Kom intern
a› fé lag arn ir á Ís landi ætl u›u sér a› stofna n‡j an flokk um haust i›
me› flátt töku vinstri vængs Al fl‡›u flokks ins.26
Í bréf inu ósk ar Ein ar eft ir flví a› Kom intern sta› festi fless ar fyr -
ir ætl an ir og dag skrá flokks flings Komm ún ista flokks ins, sem ver›i
flá hi› sí› asta sem flokk ur inn haldi. Ein ar l‡s ir a› drag and an um a›
flokks stofn un inni nokk u› ná kvæm lega og sé for sag an höf› í huga,
eink um sum ar dvöl Brynj ólfs í Moskvu ári› á›ur, sést a› Ein ar ger -
ir sér vel ljóst a› me› stofn un Sós í alista flokks ins víkja komm ún ist -
ar frá fyr ir mæl um Kom interns. fiess vegna reyn ir hann a› sk‡ra
nokk ur at ri›i í stefnu skránni, sem send hef ur ver i› me› bréf inu í
norskri fl‡› ingu; eink um er hon um í mun a› út sk‡ra hvers vegna
komintern gegn klofningi 107
25 Morg un bla› i›, „Reykja vík ur bréf “, 11. sept. 1938, bls. 5. — Al fl‡›u bla› i›, „Ein -
ar Ol geirs son far inn til Moskva a› sækja lín una“, 12. ágúst 1938, bls. 1.
26 RGA SPI 495 24 265. Bréf Ein ars Ol geirs son ar til Kom interns 21. ágúst 1938.
Saga vor 2007_Saga haust 2004 - NOTA 1/28/12 7:57 PM Page 107