Saga - 2007, Page 113

steinunn kristjánsdóttir
Kristnitakan
Áhrif tilviljanakennds og skipulegs trúboðs
Krist in áhrif í minj um hér lend is frá vík inga öld hafa oft ver i› túlk u› sem
merki um blendni í trú í sta› fless a› líta á flau sem leif ar lang vinns og flók -
ins ferl is kristni tök unn ar. Af fless ari túlk un má draga flá álykt un a› nor -
rænn átrún a› ur hafi ver i› álíka eins leit ur og krist in trú og a› vi› kristni -
tök una hafi einn si› ur ná› a› yf ir taka ann an. Hug mynd in bygg ist í raun á
sam eig in legu minni sem ís lensk ir mi› alda höf und ar skópu í rit um sín um.
Minni fletta bjó í hag inn fyr ir kristna sjálfs mynd nor ræns fólks og ‡tti um
lei› und ir sam kennd og lífseiga vit und fless sem sam stæ›r ar ein ing ar.
Forn minj ar gefa hins veg ar til kynna a› á upp hafs ár um kristni hafi í land -
inu ver i› bygg› ar tvær ólík ar ger› ir kirkna sem ekki a› eins eiga ræt ur sín -
ar a› rekja til tveggja mis mun andi bygg ing ar hef›a inn an menn ing ar svæ›a
vi› Nor› ur-Atl ants haf, held ur benda einnig til áhrifa frá til vilj ana kenndu
jafnt sem skipu legu trú bo›i frá fless um svæ› um.
Kristni taka Ís lend inga og ann arra Nor› ur landa fljó›a hef ur löng um
ver i› vin sælt rann sókn ar efni me› al fræ›i manna. Sí› asta ára tug inn
hef ur rann sókn um á flessu svi›i fjölg a› svo um mun ar, a› lík ind -
um vegna áhrifa frá há tí›a höld um í tengsl um vi› 1000 ára af mæli
kristni ví›a í Skand in av íu og á Ís landi. Hér ber helst a› nefna
norsku verk efn in Frå heidendom til kristendom, per spekti ver på
religions skiftet i Nor ge og Møtet mell om hedendom og kristendom i Nor -
ge, sænsku verk efn in Projektet Sverig es kristn ande og Vägar till
Midgård svo og ís lenska verk efn i› Kristni á Ís landi. Eins hafa á und -
an för um tæp um ára tug kom i› út nokkr ar dokt ors rit ger› ir um vi› -
fangs efn i›, til dæm is rit ger› Orra Vé steins son ar The Christ i an isation
of Iceland. Priests, power and soci al change 1000–1300, Al exöndru San -
mark Power and Con version. A Comparati ve Stu dy of Christ i an ization
in Scand in av ia og Claes Teli and ers Väster götlands kristn ande.
Religions skifte och gravskickets förändring 700–1200. Einnig hafa nokk -
ur ein stak lings verk efni ver i› gef in út, svo sem rit Jóns Hnef ils A› -
al steins son ar Kristnitak an á Ís landi og kennslu rit Jóns Vi› ars Sig -
ur›s son ar Kristn inga i Nor den 750–1200. Í fless ari grein ver› ur fjall -
a› um n‡j ar nálg an ir sem beitt hef ur ver i› vi› kristni töku rann -
Saga XLV:1 (2007), bls. 113–130.
Saga vor 2007_Saga haust 2004 - NOTA 1/28/12 7:57 PM Page 113