Saga - 2007, Síða 119

Nú er al mennt geng i› út frá flví a› kristni töku ferl i› í Nor› ur-
Evr ópu hafi ein kennst af til vilj ana kenndri út brei›slu kristni fleg ar
á 7. öld, e›a jafn vel fyrr, vegna fleirra fólks flutn inga sem áttu sér
sta› á meg in landi Evr ópu. Ni› ur stö› ur forn leifa rann sókna í Sví -
fljó› og Nor egi benda til fless a› skipu legt trú bo›, fl.e. ann a› stig
kristni töku ferl is ins, hafi haf ist flar um fla› bil öld sí› ar. Hin póli t -
íska ákvör› un um a› lög lei›a kristna trú var sí› an tek in vi› lok 10.
ald ar í Dan mörku, Nor egi og á Ís landi en í Sví fljó› nokkru seinna.
Sí› asta stig ferl is ins, fl.e. mót un og skipu lag, hefst loks upp frá flví
og l‡k ur um 1200, fló svo a› flró un og a› lög un kristni hafi vissu -
lega hald i› áfram.21
Sam kvæmt fleim forn minj um sem rann sak a› ar hafa ver i› í ná -
granna lönd um Ís lands er greini legt a› áhrif til vilj ana kenndr ar út -
brei›slu kristni og skipu legs trú bo›s eru mis mun andi a› upp runa.
Í Sví fljó› og Dan mörku komu kristnu áhrif in frá meg in landi Evr -
ópu, Frakk landi og Englandi, auk fless sem greini legra áhrifa gæt -
ir einnig frá Eystra salts lönd un um í austri, eink um í aust ur hluta
Sví fljó› ar. Dan ir höf›u jú yf ir rá› yfir hluta Eng lands og su› ur hluta
Sví fljó› ar um fletta leyti og Sví ar hluta af lönd un um vi› Eystra -
salt.22 Í Nor egi og Ís landi eru áhrif in tal in hafa kom i› fyrst og
fremst frá Bret landseyj um og Ír landi, en í sam fé lög um fless ara
land svæ›a var sam hli›a rá› andi eng il sax nesk-skand in av ísk kristni
og írsk-skosk.23
Áhrifa frá út brei›slu kristni hl‡t ur a› gæta í forn minj um hér -
lend is líkt og í ná granna lönd un um. Ef geng i› er út frá flví a› Ís land
hafi byggst af nor rænu fólki má fast lega bú ast vi› a› fla› fólk hafi
haft vi› komu ví›a í Evr ópu og kynnst menn ingu hvers lands fyr ir
kristnitakan 119
21 Jón Vi› ar Sig ur›s son, Kristn inga i Nor den 750–1200, bls. 110 o.áfr.
22 Jörn Sta ecker, „Legends and My steries. Ref lect ions on the Evidence for the
Ear ly Mission in Scand in av ia,“ Visions of the Past. Lunds Stu dies in Medi eval
Archaeology 19 (Lundi 1997), bls. 419 o.áfr. — Laust en Mart in Schwartz, A
Church Hi story of Den mark. Translated by Freder ick H. Cryer (Hamps hire
2002), bls. 4 o.áfr. — Anne-Sofie Gräslund, Id eo logi och menta litet, bls. 20 o.áfr.
23 Claus Krag, „Kirkens for kynn esle i tid lig midd el ald er og nord menn enes kris-
tendom,“ Møtet mell om hedendom og kristendom i Nor ge (Osló 1995), bls. 30. —
Per Her næs, „Krist en inn flyt el se i Roga lands vik ingtid“, bls. 141. — Dag finn
Skre, „Mission ary Act i vities in Ear ly Medi eval Norway. Stra tegy, Org an -
ization and the Cour se of Ev ents“, bls. 3, 9. — Hjalti Huga son, „Frum kristni
og upp haf kirkju“, bls. 26–29, 66–73. — Jón Vi› ar Sig ur›s son, Kristn inga i Nor -
den 750–1200, bls. 20 o.áfr.
Saga vor 2007_Saga haust 2004 - NOTA 1/28/12 7:57 PM Page 119