Saga - 2007, Síða 122
sín um, minni sem sí› ar hef ur fest í sessi. Fræ›i menn eru einnig
marg ir sam mála um a› ís lensku mi› alda heim ild irn ar hafi ver i›
skrá› ar í ákve›n um til gangi og flví beri a› líta á flær sem ein fald -
a›a s‡n krist inna manna í áhrifa stö› um á fless ar um fangs miklu
breyt ing ar í nor ræn um sam fé lög um sem kristnitak an var.28 Lík legt
má jafn vel telja a› höf und ar rit heim ilda mi› alda hafi álit i› a› nor -
rænn átrún a› ur hafi ver i› álíka eins leit ur og kristn in var í fleirra
aug um. fieir hafa flannig get a› skap a› sam eig in lega sjálfs mynd (e.
identity) nor ræns fólks án fless a› baki henni lægju endi lega líf -
fræ›i leg ar e›a menn ing ar leg ar for send ur, held ur sam eig in legt
minni sem ‡tti und ir sam kennd ákve› ins hóps fólks og jafn vel vit -
und fless sem sam stæ›r ar ein ing ar.
Ljóst er engu a› sí› ur a› höf› ingj ar höf›u mik i› a› segja um flá
ákvör› un a› lög taka kristni á Ís landi og fla› a› al menn sam sta›a
ríkti um hana. fiví vir› ist einnig sem hi› skipu lega trú bo› (e. mis-
sion) sé í rit heim ild um mi› alda haf i› yfir hina til vilj ana kenndu út -
brei›slu kristni (e. in filtration), hugs an lega til fless a› und ir strika
skipu lagn ingu og upp bygg ingu kirkj unn ar sem stofn un ar (e. org an -
isation) eft ir kristni töku. Ljóst er einnig af sömu ástæ›u a› í rit heim -
ild um mi› alda er lög› meiri áhersla á flátt eng il sax nesk-skand in av -
ískr ar kristni í kristni tök unni en hina írsk-skosku, flrátt fyr ir a›
mun ur á fless um tveim ur grein um kristni hafi minnk a› hratt á
fless um tíma. Upp l‡s ing ar um írsk-skoska kristni vir› ast hafa ver -
i› látn ar liggja milli hluta fleg ar a› flví kom a› skrá kristni tök una á
spjöld sög unn ar, hvort sem fla› var gert á mi› öld um e›a sí› ar. Um -
fjöll un um vest rænt land náms fólk er yf ir leitt mjög helgi sagna kennd
og ótrú ver› ug, enda oft lit i› á fla› sem út lend inga í n‡ numdu landi
nor ræns fólks vi› sagn fræ›i leg ar rann sókn ir á elstu bygg› á Ís -
landi.29
Me› flví a› sty›j ast vi› vitn is bur› forn leifa gefst kost ur á a›
sko›a upp runa og út brei›slu kristni fyr ir kristni töku, sem og áhrif
henn ar á kristni töku ferl i›, me› ví› tæk ari hætti en gert hef ur ver i›.
Í rann sókn fleirri sem hér er greint frá var geng i› var út frá flví a›
steinunn kristjánsdóttir122
28 Björn My hre, „The Archaeology of the Ear ly Vik ing Age in Norway“, bls. 4
o.áfr. — Dag finn Skre, „Mission ary Act i vities in Ear ly Medi eval Norway.
Stra tegy, Org an ization and the Cour se of Ev ents“, bls. 2. — Marg ar et Cl unies
Ross, „The mea sure of Old Nor se religion in long term per spect i ve,“ Old Nor se
religion in long-term per spect i ves. Vägar till Midgård 8, bls. 412–416.
29 Helgi fior láks son, „Voru su› ur eysk ir ætt menn Bjarn ar bunu í land námi Ing -
ólfs?“ Reykja vík 871+/-2. Rit stj. Bryn dís Sverr is dótt ir (Reykja vík, án árs).
Saga vor 2007_Saga haust 2004 - NOTA 1/28/12 7:57 PM Page 122