Saga - 2007, Page 151

hefn ir ekki. fieir sem eru flung lynd ir (melancolici) eru „jafn an stygg -
ir af nátt úr legri hrær ing“ og tald ist sú rei›i ekki synd.52 Rei›i get ur
einnig ver i› af hinu gó›a, en „fla› er flá er ma› ur rei› ist sjálf um sér
fyr ir sína synd og i›r ast beisk lega …“53
Leti er á hinn bóg inn fyr ir gef an leg í sjálfu sér flótt hún geti or› -
i› höf u› synd ef hún er svo mik il a› ma› ur gef ur upp flá hluti sem
eru nau› syn leg ir hon um til sálu hjálp ar, til dæm is a› sækja gu›s -
fljón ustu.54 Í Skrifta spegl in um er l‡st nokk u› ná kvæm lega hversu
mik il vægt fla› sé mann in um a› hafa hem il á kennd um sín um, sem
séu hon um fló e›li leg ar og geti jafn vel or› i› til gó›s. Á end an um er
fla› vilji manns ins sem skipt ir máli, flví hann flarf sjálf ur a› ákve›a
hvort hann læt ur und an löst un um og hva› hann ger ir.
Í Skrifta spegl in um má sjá flau nánu tengsl sem voru milli fless
a› dr‡gja synd og fremja lög brot. Má nefna höf u› synd ina lux uria
sem Skrifta speg ill inn kall ar „hór an ir“ á nor rænu.55 Hór an ir deild -
ust í sjö grein ar en sex fleirra fel ast í flví sem tendr ar „upp eld losta -
girnd ar inn ar“ og eru fyr ir gef an leg ar synd ir vegna fless a› verk i›
var ekki frami›. Hin sjö unda er „flá er flessi synd geng ur allt fram
í full kom i› verk og er au› s‡nt a› fla› er mortale, fl.e. dau› legt,
nema heil ag ur hjú skap ur af saki.“56 Fyr ir dau› leg ar synd ir var› a›
skrifta. Hin ar dau› legu hór ana synd ir eru opus lux urie en fla› eru
flau verk sem fram in af fleirri synd sam legu hvöt lux urie. fiau verk
voru frillu lifn a› ur, port lífi og hór dóm ur og fla› er at hygl is vert a› í
svo ná kvæmri út list un á synd um sem Skrifta speg ill inn er nær hug -
tak i› hór dóm ur a› eins yfir verkn a› inn sem í skrifta bo› un um vir› -
ist duga sem yf ir heiti yfir höf u› synd. Fjór›a synd in í flokki hór ana
er stupr um, e›a saurg un á hrein um sveini e›a hreinni mey, en flar
má vera a› um sé a› ræ›a nau›g un e›a fla› sem í nú tíma máli er
kall a› mis notk un á barni. Fimma verk i› er sacri leg ium, en fla› er
saurg un á nunnu e›a munki. Incest us frem ur sá sem saurg ar frænd -
konu sína, mág konu e›a gu› sifja, peccat um contra naturam er synd
gegn nátt úr unni — fleg ar ma› ur sáir sæ›i sínu ö›ru vísi en í kven -
leg an akur. fiar er átt vi› sjálfs fró un e›a ann an kyn fer› is leg an
verkn a› sem get ur ekki hlot ist getn a› ur af. A› lok um tel ur Skrifta -
speg ill inn til losta synda coit us con i ugal is, e›a sam far ir hjóna sem
syndin fyrir dómstóla 151
52 Sama heim ild, bls. 214–215.
53 Sama heim ild, bls. 215.
54 Sama heim ild, bls. 215.
55 Sama heim ild, bls. 218.
56 Sama heim ild, bls. 219.
Saga vor 2007_Saga haust 2004 - NOTA 1/28/12 7:58 PM Page 151