Saga - 2007, Síða 158

flau verk sem flar eru tal in sem dæmi um framd ar höf u› synd ir sum
ytra svi› inu, sam kvæmt yngri skil grein ing um, en önn ur eru ein -
fald ar höf u› synd ir sem ollu hinu minna banni á sí› mi› öld um.
Skrifta bo› höf›u aldrei laga gildi og eru flví ekki not hæf ar heim ild -
ir um lög. fietta á sér stak lega vi› um sí› mi› ald ir, fleg ar kirkju lög
höf›u form legt laga gildi og runnu ekki sam an vi› innri leik regl ur
kirkj unn ar. En ís lensku skrifta bo› in voru oft end ur n‡j u› af yf ir -
völd um og bend ir fla› til fless a› flau hafi ver i› not u›. fiví má álykta
a› flau hafi ver i› lei› bein andi fyr ir klerka á sí› mi› öld um um fla›
hvern ig ætti a› setja mönn um skrift ir fyr ir leynd brot. fia› má giska
á a› flau hafi einnig ver i› not u› fleg ar um op in bera glæpi var a›
ræ›a, vegna fless a› fleg ar ma› ur var leyst ur úr hinu meira banni
flurfti a› setja hon um yf ir bót ar verk eins og fleim sem haf›i fellt á
sig hi› minna bann. Yf ir bót ar verk in voru raun ar for senda fless a›
hi› op in bera dóms mál gæti geng i› rétt fyr ir sig í kerf inu. En vegna
fless a› yf ir bót ar verk in og af lausn in voru í e›li sínu and leg, var
ekki ger› grein fyr ir fleim í lög um og flau stó›u flví til hli› ar vi›
flann lög lega gjörn ing sem ann ar rekst ur dóms máls ins var, flótt
flau væru nau› syn leg ur hluti fleirra. Skrifta bo› má fló ekki taka
bók staf lega um yf ir bót ar verk flví skrift ir voru sett ar fyr ir me› til liti
til fless hver átti í hlut og hvern ig brot i› bar a› en ekki a› eins me›
til liti til al var leika brots ins.
Í skrifta bo› um stend ur ber um or› um a› efni fleirra mi› ist vi›
höf u› synd ir og flau verk sem flær gátu leitt af sér, og sam setn ing
fleirra s‡n ir a› ekki var tek i› til lit til a› grein ing ar á hinu ytra og
innra kerfi sí› mi› alda. Skrifta speg ill inn er heim ild um hvern ig flær
synd ir bæri a› meta, hvort flær væru fyr ir gef an leg ar e›a dau› leg -
ar. Hann ger ir einnig grein fyr ir fleim mun sem var á synd og lesti,
auk fless sem sk‡rt er tek i› fram a› fla› er ekki verk i› sjálft sem
skap ar synd ina held ur ásetn ing ur fless sem hana frem ur. fiess
vegna get ur synd vax i› stig af stigi og höf u› synd ver› ur í sum um
til vik um lög brot ef verk i› sem hún lei› ir af sér var› ar vi› lög. Hug -
mynd ir um synd og glæp sem koma fram í skrifta spegl in um
mynda hins veg ar heild sem sam ræm ist ann ars veg ar kenn ing um
Tómas ar af Aquino um synd ina og e›li henn ar og hins veg ar fleim
lög um kirkj unn ar sem eru frá 12. öld og yngri.
Ekki fer á milli mála a› hi› minna bann féll sam stund is og höf -
u› synd var fram in og hvorki synd in né bann i› var mein lít i›, flví
gengi ma› ur óskrift a› ur af slík um synd um átti hann yfir höf›i sér
ei líf an dau›a eins og sá sem var í hinu meira banni.
lára magnúsardóttir158
Saga vor 2007_Saga haust 2004 - NOTA 1/28/12 7:58 PM Page 158