Saga - 2007, Blaðsíða 190
á›ur en fyrsta flokks fling i› kom sam an ári› 1921 — sem mark a›i
eig in lega stofn un flokks ins. Sagn fræ› ing ar, bæ›i í Kína og á Vest -
ur lönd um, hafa aldrei dreg i› fless ar sta› reynd ir í efa en álykt an ir
Changs og Halli da ys eru rang ar.12
Í Al fl‡›u l‡› veld inu er lit i› svo á a› ein mesta hetju dá› her -
deilda komm ún ista me› an á „göng unni löngu“ stó› hafi ver i› orr -
ust an á Luding-brúnni sem ligg ur yfir Dadu-á í Sichu an-hér a›i. fiar
munu fljó› ern is sinn ar hafa fjar lægt planka brú ar inn ar og bor i› eld
a› henni til a› aftra komm ún ist um a› kom ast yfir hana. Komm ún -
ist ar hafa óspart vís a› til flessa bar daga sem dæm is um vilja festu
fleirra, hug rekki og fórn f‡si. Her menn irn ir eigi a› hafa klifra› yfir
brúna, sam tím is barist gegn her deild um fljó› ern is sinna á hin um
bakka ár inn ar og tek ist a› hrekja flær á brott! Varla flarf a› fara í
graf göt ur um a› op in ber ar frá sagn ir komm ún ista af at bur› in um
eru stór lega ‡kt ar og róm an tíser a› ar. En Chang og Halli day láta sér
ekki nægja a› draga úr l‡s ing un um held ur segja bar dag ann upp -
spuna frá rót um. Lyk il heim ild fleirra fyr ir flessu var „fjörug 93 ára
göm ul“ kona sem flau hittu fyr ir á sta›n um og tóku tali (bls. 159).
Á sín um tíma, í maí 1935, mun fjöl skylda henn ar hafa rek i› tó fú -
versl un nærri brúnni flar sem komm ún ist ar áttu a› hafa klöngr ast
yfir hana, en flrátt fyr ir ein staka skot hvelli mundi hún ekki til fless
a› neinn eig in leg ur bar dagi hafi átt sér sta›. fia› get ur ver i› vafa -
samt a› rei›a sig á minni sjón ar votta næst um 70 árum eft ir at bur› -
inn. En hva› sem flví lí› ur eru til fjöl mörg vitni sem halda fram
hinu gagn stæ›a.13 Otto Braun, fl‡sk ur full trúi al fljó›a sam taka
komm ún ista sem stjórn völd í Moskvu sendu til Kína sem rá› gjafa,
seg ist til dæm is hafa fylgst me› bar dag an um á brúnni. Og Braun
var mjög í nöp vi› Mao, enda not ast Chang og Halli day oft vi› vitn -
is bur› hans fleg ar fla› hent ar fleim. Um bar dag ann var fjall a› í kín -
versk um dag blö› um strax dag inn eft ir a› hann átti sér sta› og auk
fless eru var› veitt fjöl mörg sím skeyti fljó› ern is sinna sem sta› festa
hern a› ar a› ger› ir fleirra vi› brúna.14 Chang og Halli day fara flví
greini lega me› rangt mál.
geir sigurðsson190
12 Sjá einnig Andrew Nath an. „Jade and Plast ic“, London Revi ew of Books 27:22
(2005) <http://lrb.co.uk/v27/n22/nath01—.html> 2. febr. 2007.
13 Gregor Bent on og Steve Tsang nefna til dæm is a› fyr ir skömmu hafi 85 ára
gam all bæj ar búi greint áströlsk um frétta manni frá flví a› hafa sé› bar dag ann
me› eig in aug um. Í Gregor Bent on o.fl., „Mao: The Unknown Story—An
Assess ment“, bls. 100.
14 Sjá Gregor Bent on o.fl., „Mao: The Unknown Story—An Assess ment“, bls.
Saga vor 2007_Saga haust 2004 - NOTA 1/28/12 7:58 PM Page 190