Saga - 2007, Page 232
fremst vi› a› finna n‡t an leg ar teg und ir og bæta n‡t ingu fiski stofna í flví
skyni a› auka vei› arn ar.
Mest n‡ næmi er a› tveim efn is mikl um köfl um sem fjalla ann ars veg ar
um flró un síld vei› anna í Nor› ur sjó á eft ir strí›s ár un um (4. kafli) og samn -
inga vi› ræ› ur og a› ger› ir fisk vei›i ríkja sem mi› u›u a› flví a› tak marka
vei› arn ar (5. kafli). Í fleim fyrr nefnda er fró› leg l‡s ing á flví hvern ig fram -
far ir í vei›i tækni, stærri skip og stór auk in sókn lög› ust á eitt vi› a› efla
stór kost lega síld vei› ar á Nor› ur sjó eft ir strí›. Afl inn var um 600–700 flús.
tonn á ári á tímabilinu 1952–1962 en flá kom mik ill vaxt ar kipp ur og fór afl -
inn í tæp 1200 flús. tonn ári› 1967. A› al sk‡r ing in á fless um toppi var a› öfl -
ug ar fisk vei›i fljó› ir, Nor› menn, Ís lend ing ar og Fær ey ing ar, sóttu inn í
Nor› ur sjó flessi árin og sér stak lega eft ir a› síld vei› arn ar úr norsk-ís lenska
stofn in um hrundu. En sí› an kom skell ur inn. Síld ar afli í Nor› ur sjó dróst
hratt sam an á næstu árum og féll ni› ur fyr ir 100 flús. tonn fleg ar hann var
í lág marki á ár un um 1979–1981. Höf und ur fjall ar á grein ar gó› an hátt um
afla magn og skipt ingu afla eft ir fisk i› mi› um og fisk vei›i fljó› um, en á hinn
bóg inn er um fjöll un um sókn ina ekki nógu sk‡r til a› les andi geti átt a› sig
á meg in lín um. Til tæk ar upp l‡s ing ar hef›i mátt rei›a fram á skipu legri hátt
en hér er gert (bls. 77–79).
Í 5. kafla rek ur höf und ur ít ar lega til raun ir fisk vei›i fljó› anna til a› ná
samn ing um um stjórn un fisk vei› anna eft ir a› mönn um var› ljóst a› í óefni
stefndi. Vi› fangs efn i› er a› vísu ekk ert létt meti og ekki bæt ir úr skák a›
höf und ur fylg ir öll um öng um máls ins flannig a› stund um lei› ist um fjöll -
un in út í smá at ri›i. Engu a› sí› ur er hér um a› ræ›a merki legt sögu efni flar
sem hér voru á fer› inni fyrstu til raun ir til a› stjórna út hafsvei› um á
alfljó›a haf svæ›i í Atl ants hafi, og vís ast er fletta ræki leg asta um fjöll un in
sem völ er á um efn i›.
Fisk vei›i fljó› irn ar voru sein ar a› breg› ast vi› minnk andi vei›i og
sk‡r ir Hrefna fla› eink um me› flví a› menn hafi ver i› í vafa um hvort sam -
drátt ur inn, sem gætti fyrst í stofn in um á Downs-mi› um seint á sjötta ára -
tugn um, staf a›i af of vei›i e›a nátt úr leg um or sök um. Allt fram yfir mi›j an
sjö unda ára tug inn áttu vís inda menn erfitt me› a› s‡na fram á a› of vei›i
væri óyggj andi or sök minnk andi afla. fia› flækti líka mál i› a› vei› in hélst
gó› í nor› an ver› um Nor› ur sjó flótt vei› ar færu hnign andi sunn an til. Hæg
vi› brög› fisk vei›i fljó› anna má einnig sk‡ra me› flví a› lög saga og ákvar› -
an ir um vei› ar voru ekki í hönd um eins a› ila. Sam stö›u var› a› ná me›
öll um fisk vei›i fljó› un um sem í hlut áttu.
fia› var inn an Nor› aust ur-Atl ants hafs fisk vei›i nefnd ar inn ar (NEAFC)
sem fisk vei›i fljó› irn ar, fjórt án a› tölu fleg ar flær voru flest ar, reyndu a›
leita sam eig in legra lausna á hnign un síld vei› anna í Nor› ur sjó. Nefnd in
haf›i a› eins rá› gef andi vald, frjáls a› ild var a› henni og gátu flví ríki sagt
sig úr henni ef fleim lík a›i ekki stefn an. Í raun var nóg a› l‡sa yfir and stö›u
vi› sam flykkt ir nefnd ar inn ar og neita a› fara eft ir fleim. Fram kvæmd og
ritdómar232
Saga vor 2007_Saga haust 2004 - NOTA 1/28/12 7:58 PM Page 232