Skírnir - 01.09.2002, Page 155
SKÍRNIR
FANGGÆSLA VANANS
377
framhjá þegar hann hafnaði nýyrðinu einsaga. Loftur bætir við að
ég hafi gerst talsmaður fyrir mjög þröngum skilningi á míkró-
sögu, miklu þrengri en efni standa til.“15 Hann getur þess jafn-
framt að ég hafi greinilega vísvitandi sleppt að nefna sagnfræðinga
sem hann telur að vinni með hugmyndafræði einsögunnar (og
hann nefnir þá með nafni) vegna þess að þeir tilheyri ekki hinum
ítalska skóla.16 Rök Lofts eru vægast sagt langsótt og ég endurtek
að mér er í raun óskiljanlegt hvernig hann komst að þeirri niður-
stöðu að rannsóknum mínum beri að skipa á bás með hinum svo-
nefnda ítalska einsöguskóla og að ég dragi taum hans í öllum mín-
um málflutningi og fræðum. Um þetta er þrennt að segja:
(1) I grein minni „Einvæðing sögunnar", sem birtist í bókinni
Molar og mygla, geri ég mér far um að greina á milli tveggja mjög
svo ólíkra strauma innan ítölsku einsögunnar.17 Ég legg mig fram
um að varpa ljósi á hina fjölbreytilegu nálgun einsögumanna, jafn-
vel þeirra sem stóðu hlið við hlið í sama landi við mótun hug-
myndanna; svo sem Carlo Ginzburg og Giovanni Levi. Þessir
fulltrúar ítalska skólans nálgast nefnilega sína einsögu með mjög
ólíkum hætti. Og ég er ekki einn um að gera þennan greinarmun.
I nýlegri grein í tímaritinu American Historical Review fjallar
bandaríski fræðimaðurinn Guido Ruggiero um hugmyndir Carlo
Ginzburg og kemst meðal annars svo að orði: „Taka verður fram,
samt sem áður, að ítalskir einsögufræðingar horfa ekki allir á við-
fangsefnin frá sömu sjónarhæð og Ginzburg. Giovanni Levi, sem
er fulltrúi félagsvísindalegrar nálgunar, gagnrýndi þá miklu áherslu
sem Ginzburg leggur á aðferðir mannfræðinnar, einkum þær sem
hann sækir til Clifford Geerts.“18 Sjálfur talar Ginzburg um ítalska
15 Loftur Guttormsson, sama heimild, sama stað.
16 Það skal tekið fram að þessari yfirlitsgrein minni var ekki ætlað að vera tæm-
andi úttekt á öllum sem hafa komið nærri einsögunni. Það myndi æra óstöðug-
an að ætla að búa til lista yfir þá sem hafa lagt þessum fræðitilraunum lið. Þess
vegna er þessi ákúra Lofts afar einkennileg.
17 Einn kaflinn heitir: „Tvenns konar aðferðir í einsögu: Félagslegar og menning-
arlegar".
18 Guido Ruggiero, „The Strange Death of Margarita Marcellini: Male, Signs, and
the Everyday World of Pre-Modern Medicine.“ American Historical Review
106 (október 2001), bls. 1141-1142. Þessu gerði ítalsk-bandaríski sagnfræðing-
urinn Gianna Pomata einnig góð skil í fyrirlestri í Óðinsvéum árið 1999 sem