Skírnir - 01.09.2002, Síða 156

378
SIGURÐUR GYLFI MAGNÚSSON
SKÍRNIR
einsögufræðinga sem fremur sundurleitan hóp.19 Tilraun Lofts til
að tengja mig við einhverja ákveðna ímyndaða vinnuaðferð ítalskra
einsögumanna er því rökleysa, úr lausu lofti gripin.
(2) Þeir sem lesa grein mína „Félagssagan fyrr og nú“ sjá að
þungamiðja hennar er þýska hversdagssagan (Alltagsgeschichte),
enda ver ég umtalsverðum tíma í að rekja einkenni hennar. Þetta
þýska afbrigði einsögunnar er ákaflega heillandi þar sem í því sam-
einast fjölmargir straumar og aðferðir sem eru að verki í vestrænni
menningu. Þar koma meðal annars við sögu aðferðafræði sögu-
legrar mannfræði og stjórnmálahræringar á síðari hluta 20. aldar;
dreggjar síðari heimsstyrjaldar og eftirstríðsáranna. Þegar ég
kynntist þessum rannsóknum þóttist ég hafa himin höndum tek-
ið því að mér fannst að aðferðirnar og hugmyndafræðin féllu vel
að íslenskum aðstæðum og heimildum. Hversdagssagan þýska
tekur oft fyrir hópa eða smá samfélög og vinnur með merkingu
lífs þeirra á fjölbreytilegan hátt. Hér var því komin augljós og
mikilvæg tenging við síðari hluta þýðingarskýringar minnar á ein-
söguhugtakinu. Ég lít enn svo á að hinar ríkulegu persónulegu
heimildir sem varðveist hafa hér á landi frá síðustu árhundruðum
geri það að verkum að hversdagssagan þýska getur reynst fræði-
mönnum öflugur leiðarvísir í rannsóknum framtíðarinnar. Sú var
og er skoðun mín og á hana dreg ég ekki dul í ofangreindri grein.
Og ekki er öll sagan sögð.
Taka skal fram að ég er þeirrar skoðunar að ýmislegt af hinni
svonefndu hversdagssögu eigi ekki samleið með þeirri hugmynda-
fræðilegu mynd sem ég dreg upp af einsögunni. Það sama á reynd-
ar við um hluta af ítalska skólanum, rétt eins og ég bendi á í bók-
inni Molar og mygla. Ég get ekki fallist á að þeir sem hafa þýskt
vegabréf eða ítalskt og vinna á sviði menningar- og félagssögu
hljóti um leið að vera einsögumenn. I þessu samhengi vil ég enn á
var birtur í eftirfarandi grein: „Telling the Truth About Micro-History: A
Memoir (and a Few Reflections).“ Microhistory - Towards a New Theory of
History? Network for historieteori og historiografi. Arbejdspapirer nr. 3. Rit-
stj. Lif Egholm og Lene Wul (Kaupmannahöfn 2000), bls. 28—40.
19 Carlo Ginzburg, „Einsagan: Eitt og annað sem ég veit um hana“. Molar og
mygla. Um einsögu og glataðan tíma. Atvik 5. Þýð. Sigrún Sigurðardóttir og
Björn Þorsteinsson (Reykjavík 2000), bls. 24.