Bókasafnið - 01.07.2018, Síða 7
Bókasafnið 42. árg – 2018 7
Hvað var mest aðkallandi þegar þú byrjaðir sem
landsbókavörður?
Ég tók við tiltölulega góðu búi. Forverar mínir, Einar Sig-
urðsson og Sigrún Klara gerðu marga góða hluti og unnu
bæði ötullega að því að þróa safnið áfram eftir sameiningu
Landsbókasafns og Háskólabókasafns. Ég hafði aldrei
unnið á Landsbókasafninu, en var þar eitt sumar þegar ég
vann að BA ritgerðinni minni, og ég var í tímavinnu og
hluta úr sumri á Háskólabókasafninu meðan ég var í nám-
inu, svo að þetta var nýr heimur fyrir mig. Þegar ég kom
hingað 2005, þá voru rúm 10 ár frá sameiningu og þetta
var ekki ein stofnun, þetta voru að hluta til tvær stofnanir
ennþá. Ég hef reynt að vinna að sameiningu þeirra í eina
stofnun, en ég tel að það taki um 20 ár að sameina stofnanir,
þetta er margra ára ferli. Það er enn talað um Háskóla-
bókasafnshlutann og Landsbókasafnshlutann hér. Ég held
þó að allir séu búnir að átta sig á að þetta er ekki mjög
vænlegt, svo við höfum reynt að taka á alls konar málum,
en það eru líka hefðir, fólk og tilfinningar í spilinu. Það var
ólík menning á gömlu söfnunum, sem lengi eimdi af. Safn-
kosturinn kom einnig úr tveimur áttum og mikið af efni var
til á báðum stöðum. Síðustu tvö til þrjú árin hefur talsvert
verið grisjað í bóka- og tímaritakostinum, enda er margt af
því orðið rafrænt. Fólk hefur átt erfitt með að láta frá sér
efni, en við verðum að einbeita okkur að því sem okkur ber
að varðveita samkvæmt lögum. Geymslurnar voru að fyllast,
en nú er verið að sameina heilmikið og hreinsa til.
Mér fannst starfsfólkið ekki vera nógu tæknilega sinnað,
þannig að ég hef reynt að ýta þeirri þróun áfram. Það er
mjög gott starfsfólk hér sem er duglegt að taka upp nýj-
ungar. Það hefur staðið sig feikna vel, en aðrir þurfa góðan
stuðning og kennslu, svo að þeir séu færir um að nota kerfin
og tæknina. Það er óskynsamlegt að fjárfesta í kerfum, ef
starfsfólkið lærir ekki að nota þau.
Hvað með viðskiptavinina, er fækkun, eða kemur
fólk mikið hingað inn?
Gestum hefur fækkað en hér er hópur fastagesta og svo
nemendur sem sækja safnið stíft í nokkur ár. Ég held að það
sé sameiginlegt með öllum háskóla- og þjóðbókasöfnum, að
gestum sem koma í söfnin fækkar. Þróunin hefur hins vegar
orðið sú að söfnin eru að setja efnið sitt út á netið og notk-
unin er þar, fólk sækir efnið þar. Í stað þess að koma hingað
og skoða dagblöðin og að starfsfólkið sæki þau í kjallarann
og sendi upp með lyftu, þá viljum við að notendur fari á
timarit.is. Þar er hægt að leita með auðveldum hætti, lesa og
vista eða prenta út.
Hefur starfsfólki fækkað?
Þegar ég kom hingað voru tæplega 100 starfsmenn en eru
nú um 80. Flest var starfsfólkið 108 árið 2003. Eftir hrunið
var farið í talsverða naflaskoðun og þegar einhver hætti,
fyrir aldurs sakir eða af öðrum ástæðum, þá var starfið og
verkefnin skoðuð. Spurt var hvort ráða ætti í heila stöðu,
væri ástæða til að breyta verkefnum eða deila yfir á aðra?
Starfsfólki var ekki sagt upp eins og margar stofnanir lentu
í, en hér var fækkað markvisst. Verkefnin og vinnan hafa
líka breyst með meiri tæknivæðingu og aukinni samvinnu í
kringum Gegni og Leitir.
Lessalur Íslandssafns