Morgunblaðið - Sunnudagur - 25.11.2018, Blaðsíða 10
10 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 25.11. 2018
Spiced Honey
litur ársins 2019
Opið: 8-18 virka daga 10-14 á laugardögum Síðumúla 22 | Sími 517 0404 | serefni.is
VETTVANGUR
Enginn sérfræðingur er ég umknattspyrnu. En ég kann þóað gleðjast þegar strákarnir
okkar og stelpurnar okkar gera það
gott. Reyndar held ég líka með þeim
þegar verr gengur. Lífið er þannig að
enginn getur ætlast til velgengni allt-
af og öllum stundum.
En samt er nú hægt að gera sitt-
hvað sem gerir velgengni líklegri en
ella. Sum heilræði hafa geymst í
viskusafni kynslóðanna um hvernig
vænlegt sé að haga málum í þessu
skyni, t.d. að sníða sér stakk eftir
vexti. Þetta þýðir væntanlega að þótt
við vöxum og döfnum þá beri okkur á
hverjum tíma að meta raunsætt
hvers við erum megnug og ætla okk-
ur samkvæmt því.
Þannig er mér sagt af kunnáttu-
mönnum að í fótboltanum hafi karla-
landsliðinu farið að vegna vel þegar
þjálfararnir tóku að leggja áherslu á
vörnina, að leika varnarleik, ætla sér
ekki um of í sókn
en þeim mun
meira í vörn og
síðan sókn eftir at-
vikum. Þetta gæti
verið ein útlegg-
ing á því að sníða
sér stakk eftir
vexti.
Allt þetta kem-
ur upp í hugann
þegar landið og
framtíðin eru ann-
ars vegar, hvaða
markmið við setj-
um okkur. Ég hef
margoft sagt að
mér finnist ferða-
mennska að ýmsu
leyti eftirsókn-
arverð og hef ég
fært rök fyrir því. En þá jafnframt
nefnt það sem ómissandi er að sagt
sé í framhaldinu, nefnilega að allt sé
best í hófi.
En ekki kunna sér allir hóf. Wow
flugfélagið gaf upp öndina á dög-
unum sem kunnugt er og er dánar-
orsök sú að þrátt fyrir augljósa erf-
iðleika vegna ofvaxtar þá var einmitt
við vaxtarverkina jafnan gefið enn
betur í þar til öndin gaf sig.
En það er nú ekki svo einfalt að til
standi að hið andaða félag leggist í
gröfina. Nú hefst nýtt líf, er okkur
sagt.
Icelandair, sem gleypti þennan
samkeppnisfjandvin sinn, lýsir yfir
því að nú megi einmitt eygja „gríðar-
lega vaxtarmöguleika!“ Ekki nóg
með það. Talsmenn Leifsstöðvar,
Isavia, ganga enn lengra og staðhæfa
á forsíðum blaðanna að við stöndum
frammi fyrir „sögulegu“ stórtæki-
færi, tímamótum!
Og hvert er svo hið sögulega tæki-
færi? Það er að Ísland verði miðstöð
flugsamgangna á norðurhveli jarðar!
En er það endilega þetta sem við vilj-
um? Var þetta ekki einmitt draum-
urinn og jafnframt dauðaorsök Wow?
Þeir sem fara með fjármagn og
völd – auðvald – verða að gera sér
grein fyrir ábyrgð sinni. Oft(ast)
skortir þar nokkuð á. „Stækkum
Leifsstöð í snar-
hasti,“ gellur nú
við. Það kallar á
tvö hundruð ný
störf, eða voru
þau tvö þúsund?
Það þýðir tvö
þúsund nýjar
íbúðir fyrir að-
komufólk, stór-
aukna útlensku-
kennslu í skólum
og skyndiálag á
alla innviði. Með
öðrum orðum,
ákvarðanir auð-
valdsins um að
nýta hin sögulegu
tækifæri leiða af
sér skyldur á
herðar almanna-
valdsins, sem er ekkert endilega þess
fýsandi að axla hinar heimssögulegu
draumsýnir.
Þarf ekki að hugsa svoldinn varn-
arleik í bland? Fyrir landið, innvið-
ina, tunguna og mannréttindi að-
komufólks sem við þurfum að hlúa
vel að. Því framar öllu ætlum við að
passa upp á náttúru Íslands og að hér
verði réttlátt og gott samfélag fyrir
alla.
Gæti verið betra fyrir þrjú hundr-
uð þúsund manna þjóð í viðkvæmu
landi að fara hægt og hóflega í sak-
irnar, sníða sér stakk eftir vexti og
hafa mikið af litlu en alls ekki mest af
miklu?
Ég hallast að því.
Betra er mikið af litlu
en mest af miklu
’Icelandair, semgleypti þennan sam-keppnisfjandvin sinn,lýsir yfir því að nú megi
einmitt eygja „gríðarlega
vaxtarmöguleika“! Ekki
nóg með það. Talsmenn
Leifsstöðvar, Isavia,
ganga enn lengra og
staðhæfa á forsíðum
blaðanna að við stönd-
um frammi fyrir „sögu-
legu“ stórtækifæri, tíma-
mótum! Og hvert er svo
hið sögulega tækifæri?
Úr ólíkum
áttum
Ögmundur Jónasson
ogmundur@ogmundur.is
Morgunblaðið/Eggert
Bragi Valdimar Skúlason texta-
höfundur með meiru tjáði sig um
svartan föstudag á Facebook.
„Jájá. Fyrir alla muni. Setjið bara
blakkfrædei og sæ-
bermonndei í fínu
netborðana ykkar
og flennisíðurnar.
En ekkert verða
þá voða hissa þeg-
ar ég ræðst á ykkur fyrirvaralaust
og soga gagnslaus, málmyrðandi
heilabúin ykkar út um nasirnar
með handryksugu á 65% afslætti.“
Kvikmyndaleikstjórinn Ísold
Uggadóttir velti líka fyrir sér ís-
lensku máli:
„Í sumar var mér tilkynnt af
ókunnugum manni í bókabúð í
Michigan að á Íslandi væri töluð
enska.
Ég þrætti fyrir þá staðhæfingu, og
útskýrði að einungis væri töluð ís-
lenska hér á landi (þannig séð) þótt
öll værum við fullfær um enskuna.
Hann hélt nú ekki.
Á Íslandi væri sannarlega töluð
enska.
Það hafi verið augljóst af öllu
sem hann upplifði þegar hann
heimsótti landið, þótt hann viður-
kenndi að hafa heyrt einhverja ís-
lensku líka.
Ég hélt áfram að malda í móinn
og útskýra að við neyddumst til að
tala ensku við fólk sem ekki kynni
íslensku. Sem við gerum með
glöðu geði, svo sem.
Við getum líka með glöðu geði
(svo sem) og nokkuð átakalaust
skemmt okkur yfir gríðarlegu
magni sjónvarpsefnis á ensku, á
tímum þegar holskefla er af slíku
efni á efnisveitum um allan verald-
arvef.
Og farið svo jafnvel að spjalla
saman á góðri kokteilblöndu ís-
lensku & ensku. Og í kjölfarið farið
að skrifa handritin okkar á ensku,
af því að við erum hreinlega hætt
að finna orðin á okkar ylhýra.
Fjarstæðukennt kannski.
Kannski jafn fjarstæðukennt og
að ókunnugur Ameríkani í Michig-
an tilkynni manni að enska sé orðin
ríkistungumál Íslands.
En glöggt er gests augað.
Og þessi kom auga á það sem við
öll hin neitum að horfast í augu við;
að íslenskan eigi undir högg að
sækja, alla daga, um allt land, alltaf.“
Eiríkur Rögnvaldsson ís-
lenskufræðingur rifjaði upp þegar
hann lá á barnadeild Landspítalans
haustið 1965. „Þá kölluðu strák-
arnir í kringum mig „sjúkrunar-
kona!“ þegar þurfti að sinna þeim.
Mér finnst þetta skemmtilegt orð
og þetta er auðvitað mjög eðlileg
og skiljanleg orðmyndun – mun
gagnsærra orð frá sjónarmiði
barna en „hjúkrunarkona“ sem nú
er mikið rætt og rifist um.
Ég sé að fólk bæði hneykslast og
skemmtir sér á ýmsan hátt yfir því
að ekki megi tala um hjúkrunar-
konur og dregur alls konar starfs-
heiti og orð um ýmsa hópa fólks
inn í þá umræðu. Mér finnst megin-
reglan eiga að vera sú að við notum
þau orð um fólk sem það vill sjálft
nota um sig. Það er ekkert flókið
við það.“
Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir
teiknari tísti: „Bekkjarsystir sonar
míns: Ég ætla að
gefa þér kúk í af-
mælisgjöf.
Ég: Já er það?
Ég ætla ekki að
segja þér hvenær
ég á afmæli.“
AF NETINU