Dagblaðið Vísir - DV - 17.05.2019, Blaðsíða 8

8 17. maí 2019FRÉTTIR
SKRÁNING OPNAR KL. 13:00 Á LAUGARDAG
31. ÁGÚST 2019
KIA
BRONS
48 KM
KIA
GULL
106 KM
KIA
SILFUR
65 KM
Kiagullhringurinn Kiagullhringurinn #kiagull www.kiagullhringurinn.is
KIA Í SAMVINNU VIÐ FONTANA KYNNIR:
SKEMMTILEGASTA HJÓLREIÐAKEPPNI ÁRSINS
KIA GULL
2019
ÞIÐ VERÐIÐ AÐ TAKA EFTIR OKKUR!
n Langveikum heyrnarlausum mismunað n Fastar í fátæktargildru á meðan aðrir njóta lífsins
H
eyrnarlausar konur, sem
auk þess glíma við sykur-
sýki, telja sér mismunað af
almannatryggingakerfinu.
Heyrnarleysið eitt og sér veitir rétt
til óskertra örorkubóta, en engin
viðbót kemur til þegar heyrnar-
lausir glíma auk þess við lífshættu-
lega sjúkdóma. Mismununin felst
að þeirra mati í því að heilbrigð-
ir heyrnarlausir á örorku lifi mun
við mun betri kjör en þeir sem eru
heyrnarlausir og heilsuveilir. Þetta
skapar ójafnræði meðal einstak-
linga innan samfélags heyrnar-
lausra.
Þreyttar á ástandinu
Konurnar, sem vilja ekki láta nafna
sinna getið, deildu sögu sinni með
blaðamanni í von um að ríkis-
stjórnin vaknaði og hugaði betur
að aðstæðum þeirra öryrkja sem
hafa veruleg útgjöld vegna læknis-
og lyfjakostnaðar.
„Ég er orðin mjög þreytt á
ástandinu og öllum þessum
greiðslum sem falla til. Og mér
líður mjög illa. Peningarnir duga
ekki til fyrir öllum þessum auka
útgjöldum. Ég er heyrnarlaus, til-
heyri þeim hópi, en er auk þess
með sjúkdóm. Þeir sem eru
heyrnarlausir en eru ekki með
neinn sjúkdóm þurfa ekki að bera
neinn kostnað af því greiða lyf, fara
til læknis og annað. Við fáum öll
sömu greiðslurnar frá Trygginga-
stofnun,“ segir ein þeirra.
Þar með skapast ójöfnuður.
Heilbrigðir, heyrnarlausir einstak-
lingar hafa því mun meiri ráðstöf-
unartekjur en viðmælendur blaða-
manns sem bera mikinn kostnað
af sjúkdómi sínum. „Þannig að
maður hefur mjög lítið á milli
handanna til að lifa á, en svo horf-
ir maður til annarra innan samfé-
lags heyrnarlausra sem geta notið
lífsins, leyft sér ýmislegt og standa
ekki í þessu streði eins og ég.“
Hring eftir hring í Bónus
Annar viðmælenda blaðamanns
vildi gjarnan sækja árshátíð hjá
Félagi heyrnarlausra sem haldin
var á dögunum. En sökum bágs
fjárhags var það ekki mögulegt
nema viðkomandi hefði sleppt
lífsnauðsynlegum lyfjum og
læknis heimsóknum, eða fengið
lánað fyrir miðanum.
„En þá hefði ég þurft að borga
það til baka og það væri ekki betri
staða fyrir mig að greiða þetta til
baka síðar, því ég er enn sem áður
með sama læknis- og lyfjakostn-
aðinn. Maður er bara að reyna að
halda að sér höndunum og ég verð
að viðurkenna að þegar ég fer í
Bónus geng ég hring eftir hring og
leita að ódýrum mat, vegna þess
að allar mínar tekjur fara í lyfja-
kostnað.
Mig langar bara að segja við
ríkis stjórnina: „Ríkisstjórn! Þið
verðið að vakna. Þið verðið að laga
þessa kerfislægu mismunun. Af
hverju þurfa þeir sem eru heyrnar-
lausir, en að öðru leyti heilbrigðir,
sömu greiðslur frá Tryggingastofn-
un og við hin sem berum mikinn
aukakostnað vegna okkar sjúk-
dóms. Þau fá sama afsláttarkort og
við, afslátt af tannlæknaþjónustu
og öðru, og mér finnst það ekki
rétt. Mér finnst það ósanngjarnt og
gera það að verkum að við stönd-
um mun hallari fæti en þau.“
Vill vera góð amma
Á meðan viðmælendur blaða-
manns verja nánast öllu ráðstöf-
unarfé í meðferð vegna sjúkdóms
sjá þeir aðra heyrnarlausa njóta
lífsins. Á meðan þær þurfa jafnvel
að leita til Mæðrastyrksnefndar til
að hafa ofan í sig, geta aðrir innan
samfélags heyrnarlausra skellt sér
til útlanda, keypt sér ný föt og gert
vel við aðstandendur sína.
„Ég er heyrnarlaus, en hef líka
átt að stríða við þunglyndi og
þurft að vera á lyfjum vegna þess
og þarf að kaupa mjög dýr lyf auk
þess sem ég þarf að sprauta mig
út af sykursýkinni. Svo sér maður
kannski einhverja fallega flík sem
mann langar að kaupa, en getur
ekki leyft sér það. Ég á barnabörn
og auðvitað langar mig að færa
þeim afmælis- og jólagjafir, en það
er verulega erfitt fyrir mig út af
minni fjárhagsstöðu.“
Til að mynda hefur hún þurft
að leita til samtaka um prjónaskap
þar sem hún hefur lært að prjóna
og fær ókeypis garn. Þannig hef-
ur hún náð að prjóna gjafir fyrir
barnabörnin. En það ætti ekki að
þurfa og auðvitað langar hana að
geta fært barnabörnunum gjafir
sem þau langar verulega í.
„Mig langar svo að gefa barna-
börnunum mínum fallegar gjafir,
ég elska þau og öfundast út í ann-
að fólk sem getur gefið sínum
barnabörnum eða börnum fallega
hluti og dýra. Ég þarf alltaf að leita
að einhverju ódýru og ég er bara
með samviskubit og líður mjög
illa yfir því hvað ég get veitt þeim
lítið. Allt út af því að örorkubæt-
urnar eru of lágar. Ég vil vera góð
amma og standa mig í stykkinu en
það er mjög erfitt eins og staðan er.
Svo sér maður þessa heilbrigðu,
heyrnarlausu einstaklinga sem
geta ferðast og gert allt sem þeim
sýnist á meðan mér finnst ég alltaf
þurfa að ganga á vegg. Mig langar
bara að njóta eins og hinir. Auð-
vitað skammast maður sín alveg í
ræmur fyrir að vera fátækur, það er
ekkert gaman.“
„Ótrúlega sorgleg staða“
„Ríkið bara hunsar öryrkja og lítur
niður á okkur og það verður að
laga þetta vandamál.“ Til að rétta
stöðuna sjá þær stöllur nokkr-
ar leiðir færar. Til að mynda væri
hægt að láta heyrnarlausa gang-
ast undir læknisfræðilegt mat,
sem yrði framkvæmt af teymi, þar
sem skerðing þeirra væri metin.
Einnig væri fært að hafa lyfja- eða
lækniskostnað endurgjaldslausan
hjá þeim einstaklingum sem
glíma í rauninni við tvær aðskildar
skerðingar sem sjálfstæðar myndu
skapa rétt til örorkubóta.
„Auðvitað ætti insúlín og slíkt
að vera frítt fyrir okkur svo við
séum að fá sömu ráðstöfunar-
tekjur og hinir, en á meðan við
erum að eyða svona miklu auka-
lega í lyf vegna okkar sjúkdóms þá
stöndum við ekki jafnfætis hinum.
Lífsgæði þessara hópa eru ger-
ólík, þannig að okkar tækifæri til
að njóta eru í raun og veru engin.
Erla Dóra
erladora@dv.is