Dagblaðið Vísir - DV - 09.08.2019, Blaðsíða 8

8 9. águst 2019FRÉTTIR
Benti hún enn fremur á að
breyta mætti hegðun fólks með
aðgerðum á sviði fjölskyldu­
stefnu, og nefndi sem dæmi að
í Þýskalandi hefði fæðingartíðni
hækkað úr 1,3 í 1,7 á örfáum árum
eftir að norræn stefna í fæðingar­
orlofsgreiðslum var tekin upp.
Hámarksgreiðsla 600 þúsund
Í samtali við Fréttablaðið í júlí
síðastliðnum sagði Ólöf að það
sem myndi helst leiða til hækk­
aðrar fæðinga tíðni, hér á landi,
miðað við reynslu annarra
landa, væri að hækka aft­
ur fæðingar or lofs þakið og að
lengja fæðingar or lofið og leitast
við að brúa bilið milli fæðingar­
or lofs og leik skóla.
Há marks greiðsla í fæðingar ­
or lofi var lækkuð veru lega í kjöl­
far efna hags hrunsins 2008 en
hefur nú verið hækkuð og stend­
ur núna í 600 þúsund krónum.
Heildar laun voru að meðal tali
721 þúsund árið 2018.
Ólafur Þór Gunnarsson, þing­
maður Vinstri grænna og
öldrunar læknir, tók í sama
streng og Ólöf. Aðspurður hvern­
ig hægt væri að fjölga fæðingum
svaraði Ólafur að til dæmis væri
hægt að lengja fæðingar or lofið.
„Einnig að brúa um önnunar­
bilið frá lokum fæðingar or lofs
til leik skóla og gera fólki kleift að
sinna börnum, til dæmis þegar
þau eru veik. Allt hefur þetta
á hrif.“
Nóg að eiga gæludýr
„Ég er dálítið hrædd við þá hug­
mynd að þurfa að vera í burtu
frá vinnumarkaði í rúmt ár. Ég
hef í raun alltaf vitað að ég vilji
ekki eignast börn. Ég hef aldrei
fundið fyrir þessari þrá,“ segir
Ólöf Vignisdóttir, 30 ára forritari
í Gautaborg, í samtali við DV en
hún er ein af þeim sem hafa tek­
ið meðvitaða ákvörðun um að
sneiða hjá barneignum.
Hún segir metnað og löngun
til að ná frama á vinnumarkaði
hafa leikið stórt hlutverk í þeirri
ákvörðun. Hún segir stærstu
ástæðuna vera frelsið sem fylgi
því að vera barnlaus.
„Ég á hund og það nægir mér
alveg,“ segir Ólöf jafnframt. Hún
bætir við að í gegnum gæludýr
sé svo sannarlega hægt að svala
þörfinni fyrir því að sjá um, og
taka ábyrgð á einhverjum öðr­
um en manni sjálfum.
„En ég er ekki hrifin af tilhugs­
uninni um að hafa einhvern sem
reiðir sig á mig meira og minna
allan sólarhringinn. Að hafa ein­
hvern sem er háður mér.“
Ólöf nefnir einnig sem
ástæðu að hún greindist með
MS­ sjúkdóminn þegar hún var
24 ára gömul. „Sjúkdómsgrein­
ingin er ekki aðalástæðan, það
er að segja, ég var ekki beinlín­
is hvött til að eignast ekki börn
sjúkdómsins vegna. En það á
stóran þátt. Ég myndi ekki vilja
taka neina sénsa.“ n
Mínar ástæður eru margar. En svo fátt eitt sé nefnt, þá finn ég ekki
löngun til að verða foreldri og hef alltaf viljað vera ég sjálf og fylgja
mínum áhugasviðum í lífinu. Barneignir eru ekkert öðruvísi en allt
annað í lífinu sem maður velur að taka sér fyrir hendur.
Karen Guðnadóttir 27 ára, nemi og starfsmaður á elliheimili
Ástæðan er líkamleg veikindi. Ég myndi ábyggilega eignast barn ef ég
lagaðist, enda er ég með sterkt móðureðli. En, „oh well“. Ég kýs það sem
væri betra fyrir mögulegt barn og það er ekki veikt foreldri. Að hunsa
veikindin fyrir það sem mig langar væri sjálfselskt og óábyrgt.
Vigdís Þorvarðardóttir 27 ára, öryrki
Ég kaus að eignast ekki börn einfaldlega af því að mig langar ekki í
þau. Ég hef aldrei fundið þörfina fyrir að verða mamma og mér finnst
gott að geta stjórnað tímanum mínum sjálf og eytt peningunum mín-
um í sjálfa mig. Ég er mjög mikill „introvert“ og sæki ekki mikið í fé-
lagsskap annarra, það hefur án efa áhrif líka. Mér finnst dálítið frá-
hrindandi hvað sumir foreldrar virðast helteknir af þessu hlutverki
sínu, ég tengi alls ekki við það, hef alls engan áhuga á því og finnst
tíma mínum svo mikið betur varið í aðra hluti. Óbein áhrif sem hafa
samt heilmikið að segja líka eru tengd umhverfisvernd og alltof mik-
illi fólksfjölgun, mér finnst frábært að geta lagt mitt af mörkum þar.
Eins er ég í áhættuhóp fyrir fæðingarþunglyndi og er með undirliggj-
andi kvíða, og finnst gott að geta hlúð að mér í friði þegar ég þarf á
því að halda.
Ingunn Oddsdóttir 34 ára, sérfræðingur
Það er nógu helvíti dýrt að reyna að standa einn á eigin fótum, hvað
þá að sjá fyrir annarri manneskju. Ég sé dæmið bara alls ekki ganga
upp þar sem ég vil heldur ekki maka, þannig spila fjármál risa stóran
rullu. Einnig finnst mér þessi heimur orðinn mjög ljótur og mig langar
ekki að fæða barn inn í þennan heim, bara til að kljást við sístækkandi
vandamál, hvort sem þau eru líkamleg, andleg eða fjárhagsleg. Svo
má ekki gleyma offjölgun fólks í heiminum, sem er gríðarlegt vanda-
mál sem stækkar óhugnanlega hratt. Einnig finnst mér bara ótrúlega
gott að vera ein og ég get ekki ímyndað mér að deila heimili mínu með
öðrum þegar ég hef eignast það, hvað þá að geta ekki gert það sem ég
vil hvenær sem ég vil.
Sigurrós Eggertsdóttir 23 ára
Ég sé bara ekki fyrir mér að ég yrði hamingjusamur einstaklingur sem
foreldri. Það fyllir mig kvíða að hugsa til þess að bera ábyrgð á barni
24/7 og lífsstíllinn sem fylgir því að eiga barn er eitthvað sem ég er
mjög sátt við að sé mér framandi. Hef bara hvorki löngun né þörf fyr-
ir að bæta börnum við líf mitt.
Anna Björg 40 ára, ráðgjafi.
Mig langar ekki til að eignast börn af því að ég vil geta stjórnað mínu
eigin lífi án þess að þurfa að taka tillit til barns og hvað sé best í stöð-
unni fyrir barnið. Ég er líka kennari og vinn með börnum og ungling-
um. Það dugar mér alveg að vera með þeim á vinnutíma. Ég hef líka
engan áhuga á að fæða barn inn í heim sem á sér enga framtíð. Ég er
með mikinn loftslagskvíða og það hræðir mig svakalega að hugsa til
þess að eiga barn sem þyrfti að upplifa jörðina skrælna upp beint fyr-
ir framan augun á sér. En svo hef ég velt því fyrir mér hvað ég myndi
gera ef ég yrði óvart ólétt. Þá er ég ekki viss hvort ég myndi geta eytt því.
María Skúladóttir 26 ára, kennari.
Persónulega ákvað ég að sleppa þessu af því mér fannst þetta í og með
hálfgerður þrældómur. Ég kærði mig ekki um að vinna myrkranna
á milli til að koma upp börnum. Fjárhagshlutinn er því stór þáttur
og forréttindi að vera laus við að þurfa að hugsa um fleiri en sjálfa
mig hvað það varðar. Einnig finnst mér þetta mikið álag á líkamann,
meðganga og brjóstagjöf, er alveg sátt við að hafa sleppt þessu á þeim
grunni. Svo núna, þegar ég er orðin eldri er ég enn sáttari, því mér
finnst bara ábyrgðarmál að búa til börn eins og ástandið er í heim-
inum. Ég nýt lífsins í botn, á minn tíma sjálf alla daga. Bara frelsið í
þessu er svo dýrmætt fyrir mig.
Hallgerður Hauksdóttir 50 ára.
DV leitaði til fleiri einstaklinga
sem hafa af mismunandi ástæðum
kosið að lifa barnlausu lífi og spurði:
„Hver er ástæðan fyrir þessari
ákvörðun?“