Dagblaðið Vísir - DV - 09.08.2019, Blaðsíða 38

38 9. águst 2019TÍMAVÉLIN
36 föstudagur 21. ágúst 2009 helgarblað
Abbey Road
Fá plötuumslög hafa öðlast viðlíka frægð og
umslag plötunnar Abbey Road með The Beatl-
es. Umslagið hefur verið stílfært og stælt oftar
en nokkuð annað plötuumslag og jafnvel í dag
gerir fólk sér ferð á Abbey Road í Lundúnum og
lætur mynda sig á gangbrautinni sem Bítlarn-
ir gengu yfir fyrir um 40 árum.
U
m þessar mundir á Abbey Road,
eitt frægasta plötuumslag tón-
listarsögunnar, fjörutíu ára af-
mæli. Leiða má líkur að því að
engin mynd hafi jafnoft verið
stæld og stílfærð og sú sem prýðir umslag
Abbey Road.
Engum blöðum er um að fletta að Bítlarn-
ir brutu blað í sögu popptónlistar í fleiri en
einum skilningi. Þrátt fyrir að ferskleiki tón-
listar þeirra á upphafsárum hljómsveitar-
innar hafi lagt grunninn að velgengni henn-
ar má ekki líta framhjá þætti George Martin,
upptökustjóra EMI-útgáfunnar, og frábærri
markaðssetningu umboðsmannsins Brians
Epstein.
En þá er ónefnd sú bylting sem Bítlarnir
áttu þátt í og sneri að plötuumslögum og sem
fyrr segir er umslag Abbey Road
eitt það frægasta.
Everest-sígarettur
Upphaflega átti þessi plata, sem
var sú síðasta sem Bítlarnir tóku
upp (Let it be var tekin upp á
undan, en gefin út síðar), að
heita Everest. Hugmyndin var
ekki fengin frá hæsta fjalli á
jörðu og var öllu jarðbundnari.
Þannig var mál með vexti
að Geoff Emerick hljóðmaður
reykti Everest-sígarettur og í
kjölfarið vaknaði sú hugmynd
að kalla plötuna Everest og
fljúga með Bítlana til Himalaya-
fjallanna og ljósmynda þá við ræt-
ur Everest.
Áður en sú hugmynd varð að
veruleika snerist Bítlunum hugur
og öllu einfaldari hugmynd fæddist; að kalla
plötuna Abbey Road eftir hljóðverinu sem
hún var tekin upp í og ljósmynda hljómsveit-
ina fyrir framan hljóðver 8. Þess má þó geta
að platan var einnig að hluta tekin upp í Trid-
ent- og Olympic-hljóðverunum.
Tíu mínútna vinna
Talið er að Paul McCartney hafi fengið hug-
myndina að myndatökunni og John Lennon
hafði sambandi við sameiginlegan vin sinn
og Yoko Ono, Iain Macillan og hafði hann tíu
mínútur til að klára verkið, rétt fyrir hádegi 8.
ágúst 1969.
Lögregluþjónn lokaði götunni við gang-
brautina og Macmillan tók myndir í gríð og
erg, standandi í stiga. „Það var taugastrekkj-
andi,“ rifjaði Macmillan upp síðar. „Að fá þá
til að ganga á réttan hátt var erfitt.“
Árangurinn varð hversdagsleg mynd af
frægustu tónlistarmönnum heims að ganga
yfir götu, en áhrifa ljósmyndarinnar átti eftir
að gæta um ókomin ár.
Lesið í myndina
Til langs tíma hafði tíðkast að lesa dulin skila-
boð úr flestu því sem Bítlarnir létu frá sér fara
og yrði sennilega of langt mál að tíunda allt
sem almenningur gat lesið úr ljósmyndinni
sem prýðir umslag Abbey Road.
En ein kenningin var sú að með myndinni
væri staðfest að Paul McCartney hefði safn-
ast til forfeðra sinna, kenning sem hafði lif-
að góðu lífi í nokkur ár. Kenningin byggðist
meðal annars á klæðnaði Bítlanna og þeirri
staðreynd að McCartney hélt á sígarettu, var
berfættur og ekki í takt við félaga sína þrjá.
Hvítklæddur John Lennon átti að vera
presturinn, tiltölulega snyrtilegur Ringó Starr
var útfararstjórinn, George Harrison í galla-
fatnaði var grafarinn og Paul, berfættur, með
líkkistunagla og úr takti, að sjálfsögðu líkið.
Berfættur á heitum degi
Skýringin á berum fótum McCartneys var ekki
flókin. Þannig var mál með vexti að McCartn-
ey hafði fest kaup á húsi sem var rétt handan
hornsins við Abbey Road-hljóðverið og átti
það til oftar en ekki að bregða sér í hljóðverið
eins og hann var þá stundina. Þennan dag
vildi svo til að heitt var í veðri og McCartney
mætti til myndatökunnar á sandölum og á að
minnsta kosti tveimur myndanna sem teknar
voru af Bítlunum á gangbraut-
inni er Paul með sandala á fót-
um og því um einbera tilviljun
að ræða að hann var berfætt-
ur á þeirri mynd sem síðan var
valin.
Hvað sígarettuna varðar má
ætla að um tilviljun hafi ver-
ið að ræða og þá frekar að til-
viljun hafi ráðið því hinir voru
ekki með sígarettu, því oftar en
ekki voru þeir reykjandi á ljós-
myndum þess tíma.
Dularfullt bílnúmer
Burtséð frá kenningum um
dauða McCartneys byggðum á
fatnaði getur einnig að líta forláta
Volkswagen-bjöllu á ljósmynd-
inni. Á númersplötunni má lesa
„LMW28IF“ og átti að renna frek-
ari stoðum undir kenningar um dauða Pauls
McCartney. Vissulega þarf frjótt ímyndunar-
afl til að lesa slíkt út úr númersplötunni en ef
minni mitt bregst ekki var túlkunin á þessa
leið: Live McCartney Would
(be) 28 (years) If (he had liv-
ed).
Ánægja eiganda bjöll-
unnar á myndinni hefur án
efa verið tvíbent því hann
hafði ekki undan að endur-
nýja númersplötuna eftir að
Abbey Road kom út svo oft var henni stolið.
Volkswagen-inn var loks seldur á uppboði
fyrir 23.000 bandaríkjadali og er nú á Volks-
wagen-safninu í Wolfsburg í Þýskalandi.
Ekki í fyrsta skipti
Þetta var ekki í fyrsta skipti sem aðdáendur
hljómsveitarinnar fundu staðfestingu fyr-
ir dauða Pauls McCartney með því að túlka
plötuumslag. Sú var raunin árið 1967 þegar
Sgt Pepper’s Lonly Hearts Club Band kom
út, en vangaveltur um umslag þeirrar plötu
dygðu í aðra grein.
Eitt atriði er ónefnt sem veldur því að þetta
„hversdagslega“ plötuumslag er eftirtektar-
verðara en önnur plötuumslög þess tíma.
Það er sú staðreynd að á framhlið umslags-
ins getur hvergi að líta nafn hljómplötunn-
ar eða hljómsveitarinnar og var það á þeim
tíma nánast óþekkt eða óþekkt með öllu. Sú
hugmynd hefur verið eignuð John Kosh, list-
rænum yfirmanni Abbey Road-hljóðversins.
Reyndar hugnaðist útgáfufélaginu ekki sú
hugmynd. „Við seljum aldrei nokkrar plötur
ef þú segir okkur ekki um hvaða hljómsveit
er að ræða,“ var sagt við Kosh. En í ljósi þess
að myndin sýndi fjórmenningana frá Liver-
pool, The Beatles, frægustu hljómsveit popp-
sögunnar, reyndust slíkar áhyggjur með öllu
óþarfar.
Árangurinn varð hversdagsleg mynd af
frægustu tónlistarmönnum heims að
ganga yfir götu, en áhrifa ljósmyndar-
innar átti eftir að gæta um ókomin ár.
40 ára
Abbey Road-myndatakan Umslag Abbey Road var uppspretta ýmissa kenninga og hefur
verið stælt og stílfært ótal sinnum.
„Abbey Road“
Booker T & the M.G.’s
Simpson-fjölskyldan
Á „Abbey Road“ á forsíðu
Rolling Stone-tímaritsins.
Red Hot Chili Peppers
Fáklæddir í fótsporum
Bítlanna
Everest sígarettur
Hæsta fjall heims
snerti upphaflegu
hugmyndina ekkert.
36 föstudagur 21. ágúst 2009 helgarblað
Abbey Road
Fá plötuumslög hafa öðlast viðlíka frægð og
umslag plötunnar Abbey Road með The Beatl-
es. Umslagið hefur verið stílfært og stælt oftar
en nokkuð annað plötuumslag og jafnvel í dag
gerir fólk sér ferð á Abbey Road í Lundúnum og
lætur mynda sig á gangbrautinni sem Bítlarn-
ir gengu yfir fyrir um 40 árum.
U
m þessar mundir á Abbey Road,
eitt frægasta plötuumslag tón-
listarsögunnar, fjörutíu ára af-
mæli. Leiða má líkur að því að
engin mynd hafi jafnoft verið
stæld og stílfærð og sú sem prýðir umslag
Abbey Road.
Engum blöðum er um að fletta að Bítlarn-
ir brutu blað í sögu popptónlistar í fleiri en
einum skilningi. Þrátt fyrir að ferskleiki tón-
listar þeirra á upphafsárum hljómsveitar-
innar hafi lagt grunninn að velgengni henn-
ar má ekki líta framhjá þætti George Martin,
upptökustjóra EMI-útgáfunnar, og frábærri
markaðssetningu umboðsmannsins Brians
Epstein.
En þá er ónefnd sú bylting sem Bítlarnir
áttu þátt í og sneri að plötuumslögum og sem
fyrr segir er umslag Abbey Road
eitt það frægasta.
Everest-sígarettur
Upphaflega átti þessi plata, sem
var sú síðasta sem Bítlarnir tóku
upp (Let it be var tekin upp á
undan, en gefin út síðar), að
heita Everest. Hugmyndin var
ekki fengin frá hæsta fjalli á
jörðu og var öllu jarðbundnari.
Þannig var mál með vexti
að Geoff Emerick hljóðmaður
reykti Everest-sígarettur og í
kjölfarið vaknaði sú hugmynd
að kalla plötuna Everest og
fljúga með Bítlana til Himalaya-
fjallanna og ljósmynda þá við ræt-
ur Everest.
Áður en sú hugmynd varð að
veruleika snerist Bítlunum hugur
og öllu einfaldari hugmynd fæddist; að kalla
plötuna Abbey Road eftir hljóðverinu sem
hún var tekin upp í og ljósmynda hljómsveit-
ina fyrir framan hljóðver 8. Þess má þó geta
að platan var einnig að hluta tekin upp í Trid-
ent- og Olympic-hljóðverunum.
Tíu mínútna vinna
Talið er að Paul McCartney hafi fengið hug-
myndina að myndatökunni og John Lennon
hafði sambandi við sameiginlegan vin sinn
og Yoko Ono, Iain Macillan og hafði hann tíu
mínútur til að klára verkið, rétt fyrir hádegi 8.
ágúst 1969.
Lögregluþjónn lokaði götunni við gang-
brautina og Macmillan tók myndir í gríð og
erg, standandi í stiga. „Það var taugastrekkj-
andi,“ rifjaði Macmillan upp síðar. „Að fá þá
til að ganga á réttan hátt var erfitt.“
Árangurinn varð hversdagsleg mynd af
frægustu tónlistarmönnum heims að ganga
yfir götu, en áhrifa ljósmyndarinnar átti eftir
að gæta um ókomin ár.
Lesið í myndina
Til langs tíma hafði tíðkast að lesa dulin skila-
boð úr flestu því sem Bítlarnir létu frá sér fara
og yrði sennilega of langt mál að tíunda allt
sem almenningur gat lesið úr ljósmyndinni
sem prýðir umslag Abbey Road.
En ein kenningin var sú að með myndinni
væri staðfest að Paul McCartney hefði safn-
ast til forfeðra sinna, kenning sem hafði lif-
að góðu lífi í nokkur ár. Kenningin byggðist
meðal annars á klæðnaði Bítlanna og þeirri
staðreynd að McCartney hélt á sígarettu, var
berfættur og ekki í takt við félaga sína þrjá.
Hvítklæddur John Lennon átti að vera
presturinn, tiltölulega snyrtilegur Ringó Starr
var útfararstjórinn, George Harrison í galla-
fatnaði var grafarinn og Paul, berfættur, með
líkkistunagla og úr takti, að sjálfsögðu líkið.
Berfættur á heitum degi
Skýringin á berum fótum McCartneys var ekki
flókin. Þannig var mál með vexti að McCartn-
ey hafði fest kaup á húsi sem var rétt handan
hornsins við Abbey Road-hljóðverið og átti
það t l oftar en ekki að bregða sér í hljóðverið
eins og hann var þá stundina. Þennan dag
vildi svo til að heitt var í veðri og McCartney
mætti til myndatökun ar á sandölum og á ð
mi nsta kosti tveimur myndanna sem teknar
voru af Bítlunum á gangbraut-
inni er Paul með sandala á fót-
um og því um einbera tilviljun
að ræða að hann var berfætt-
ur á þeirri mynd sem síðan var
v lin.
Hvað sígarettuna varðar má
ætla að um tilviljun hafi ver-
ið að ræða og þá frekar að til-
vilju hafi ráðið því hinir voru
ekki með sígarettu, því oftar en
ekki voru þeir reykjandi á ljós-
myndum þess tíma.
Dularfullt bílnúmer
Burtséð frá kenningum um
dauð McCartneys byggðum á
fatnaði getur einnig að líta forláta
Volkswagen-bjöllu á ljósmynd-
inni. Á númersplötunni má les
„LMW28IF“ og átti að renna frek-
ari stoðum undir kenningar um dauða Pauls
McCartney. Vissulega þarf frjótt ímyndunar-
afl til að lesa slíkt út úr númersplötunni en ef
minni mitt bregst ekki var túlkunin á þessa
leið: Live McCartney Would
(be) 28 (years) If (he had liv-
ed).
Ánægja eiganda bjöll-
unnar á myndinni hefur á
efa verið tvíbent því hann
hafði ekki undan að endur-
nýja númersplötuna eftir að
Abbey Road kom út svo oft var henni stolið.
Volkswagen-inn var loks seldur á uppboði
fyrir 23.000 bandaríkjadali og er nú á Volks-
wagen-safninu í Wolfsb rg í Þýskalandi.
Ekki í fyrsta skipti
Þet a var ekki í fyrsta skipti sem aðdá ndur
hljómsveitarinnar fundu staðfesti gu fyr-
ir dauða Pauls McCartney með því að túlka
plötuumslag. Sú var raunin árið 1967 þegar
Sgt Pepper’s Lonly Hearts Club Band kom
út, en vangaveltur um umslag þeirrar plötu
dygðu í aðra grein.
Eitt atriði er ónefnt sem veldur því þetta
„hversdagslega“ plötuumslag er eftirtektar-
verðara en önnur plötuumslög þess tíma.
Þa er sú staðreynd að á framhlið umslags-
ins getur hvergi að líta nafn hljómplötunn-
ar eða hljómsveitarinnar og var það á þeim
tíma nánast óþekkt eða óþekkt með öllu. Sú
hugmynd hefur verið eignuð John Kosh, list-
rænum yfirmanni Abbey Road-hljóðversins.
Reyndar hugnaðist útgáfufélaginu ekki sú
hugmynd. „Við seljum aldrei nokkrar plötur
ef þú segir okkur ekki um hvaða hljómsveit
er að ræða,“ var sagt við Kosh. En í ljósi þess
að myndin sýndi fjórmenningana frá Liver-
pool, The Beatles, frægustu hljómsveit popp-
sögunnar, reyndust slíkar áhyggjur með öllu
óþarfar.
Árangurinn varð hversdagsleg mynd af
frægustu tónlistarmönnum heims að
ganga yfir götu, en áhrifa ljósmyndar-
innar átti eftir að gæta um ókomin ár.
40 ára
Abbey Ro d-myndatakan Umslag Abbey Road var uppspretta ýmissa kenninga og hefur
verið stælt og stílfært ótal sinnum.
„Abbey Road“
Booker T & the M.G.’s
Simpson-fjölskyldan
Á „Abbey Road“ á forsíðu
Rolling Stone-tímaritsins.
Red Hot Chili Peppers
Fáklæddir í fótsporum
Bítlanna
Everest sígarettur
Hæsta fjall heims
snerti upphaflegu
hugmyndina ekkert.
36 föstudagur 21. ágúst 20 9 helgarblað

Fá plötuumslög hafa öðlast viðlíka frægð og
umslag plötunnar Abbey Road með The Beatl-
es. Umslagið hefur verið stílfært og stælt oftar
en nokkuð annað plötuumslag og jafnvel í dag
gerir fólk sér ferð á Abbey Road í Lundúnum og
lætur mynda sig á gangbrautinni sem Bítlarn-
ir gengu yfir fyrir um 40 árum.
m þessar mundir á Ab ey Road,
eitt frægasta plötu mslag tón-
listarsögun ar, fjörutíu ára af-
mæli. Leiða má líkur að því að
engin mynd hafi jafnoft verið
stæld og stílfærð og sú sem prýðir umslag
Ab ey Road.
Engum blöðum er um að fletta ð Bítlarn-
ir brutu blað í sögu pop tónlistar í fleir en
einum skilningi. Þrátt fyri að ferskleiki tón-
listar þeirra á up hafsárum hljómsveitar-
in ar hafi lagt grun in að velgengni hen -
ar má ek i líta framhjá þætti George Martin,
up tökustjóra EMI-útgáfun ar, og frábærri
markaðssetningu umboðsma sins Brians
Epstein.
En þá er ónefnd sú bylting sem Bítlarnir
áttu þátt í og sneri að plötu mslögum og sem
fyrr segir er umslag Ab ey Road
eitt það frægasta.
Everest-sígarettur
Up haflega átti þessi plata, sem
var sú síðasta sem Bítlarnir tóku
up (Let it be var tekin up á
undan, en gefin út síðar), að
heita Everest. Hugmyndin var
ek i fengin frá hæsta fjalli á
jörðu og var öllu jarðbundnari.
Þan ig var mál með vexti
að Geoff Emerick hljóðmaður
reykti Everest-sígarettur og í
kjölfarið vaknaði sú hugmynd
að kalla plötuna Everest og
fljúga með Bítlana til Himalaya-
fjallan a og ljósmynda þá við ræt-
ur Everest.
Áður en sú hugmynd varð að
veruleika snerist Bítlunum hugur
og öllu einfaldari hugmynd fæd ist; að kalla
plötuna Ab ey Road eftir hljóðverinu sem
hún var tekin up í og ljósmynda hljómsveit-
ina fyri framan hljóðver 8. Þess má þó geta
að platan var ein ig að hluta tekin up í Trid-
nt- og Olympic-hljóðverunum.
Tíu mínútna vin a
Talið er að Paul McCartney hafi fengið hug-
myndina að myndatökun i og John Len on
hafði sambandi við sameiginlegan vin sin
og Yoko Ono, Iain Macillan og hafði han tíu
mínútur til að klára verkið, rétt fyri hádegi 8.
ágúst 1969.
Lögregluþjón lokaði götun i við gang-
brautina og Macmillan tók myndir í gríð og
erg, st ndandi í stiga. „Það var taugastrek j-
andi,“ rifjaði Macmillan up síðar. „Að fá þá
til að ganga á réttan hátt var erfitt.“
Árangurin varð hversdagsleg mynd af
frægustu tónlistarmön um heims að ganga
yfir götu, en áhrifa ljósmyndarin ar átti eftir
að gæta um ókomin ár.
Lesið í myndina
Til langs tíma hafði tíðkast að lesa dulin skila-
boð úr flestu því sem Bítlarnir létu frá sér fara
og yrði sen ilega of langt mál að tíunda allt
sem almen ingur gat lesið úr ljósmyndin i
sem prýðir umslag Ab ey Road.
En ein ken ingin var sú að með yndin i
væri staðfest að Paul McCartney hefði safn-
ast il forfeðra sin a, ken ing sem hafði lif-
að góðu lífi í nok ur ár. Ken ingin byg ðist
meðal an ars á klæðnaði Bítlan a og þeirri
staðreynd að McCartney hélt á sígarettu, var
berfættur og ek i í takt við félaga sína þrjá.
Hvítklæd ur John Len on átti að vera
presturin , tiltölulega snyrtilegur Ringó Starr
var útfararstjórin , George Harrison í galla-
fatnaði var grafarin og Paul, berfættur, með
lík istunagla og úr takti, að sjálfsögðu líkið.
Berfættur á heitum degi
Skýringin á berum fótum McCartneys var ek i
flókin. Þan ig var mál með vexti að McCartn-
ey hafði fest kaup á húsi sem var étt handan
hornsins við Ab ey Road-hljóðverið og átti
það til oftar en ek i að bregða sér í hljóðverið
eins g han var þá stundina. Þen an dag
vildi svo til ð heitt var í veðri og McCartney
mætti til myndatökun ar á sandölum og á að
min sta kosti tveimur myndan a sem teknar
voru af Bítlunum á gangbraut-
in i er Paul með sandala á fót-
um og því um einbera tilviljun
að ræða að han var berfætt-
ur á þeirri mynd sem síðan var
valin.
Hvað sígarettuna varðar má
ætla að um tilviljun hafi ver-
ið að ræða og þá frekar að til-
viljun hafi ráðið því hinir voru
ek i með sígarettu, því oftar en
ek i voru þeir eykjandi á ljós-
myndum þess tíma.
Dularfullt bílnúmer
Burtséð frá ken ingum um
dauða McCartneys byg ðum á
fatnaði getur ein ig að líta forláta
Volkswagen-bjöllu á ljósmynd-
in i. Á númersplötun i má lesa
„LMW28IF“ og átti að ren a frek-
ari stoðum undir ken ingar um dauða Pauls
McCartney. Vissulega þarf rjótt ímyndunar-
afl til að lesa slíkt út úr númersplötun i en ef
min i mitt bregst ek i var túlkunin á þessa
leið: Live McCartney Would
(be) 28 (years) If (he had liv-
ed).
Ánægja eiganda bjöll-
un ar á myndin i hefur án
efa verið tvíbent því han
hafði ek i undan að endur-
nýja númersplötuna eftir að
Ab ey Road kom út svo oft var hen i stolið.
Volkswagen-in var loks seldur á up boði
fyri 23.0 bandaríkjadali og er nú á Volks-
wag n-safninu í Wolfsburg í Þýskalandi.
Ek i í fyrsta skipti
Þetta var ek i í fyrsta skipti sem aðdáendur
hljómsveitarin ar fundu staðfestingu fyr-
ir dauða Pauls McCartney með því að túlka
plötu mslag. Sú var aunin árið 1967 þegar
Sgt Pep er’s Lonly Hearts Club Band kom
út, en vangaveltur um umslag þeirrar plötu
dygðu í aðra grein.
Eitt atriði er ónefnt sem veldur því að þetta
„hversdagslega“ plötu mslag er eftirtektar-
verðara en ön ur plötu mslög þess tíma.
Það er sú staðreynd að á framhlið umslags-
ins getur hvergi að líta nafn hljómplötun -
ar eða hljómsveitarin ar og var það á þeim
tíma nánast óþek t eða óþek t með öllu. Sú
hugmynd hefur verið eignuð John Kosh, list-
rænum yfir an i Ab ey Road-hljóðversins.
Reyndar hugnaðist útgáfufélaginu ek i sú
hugmynd. „Við seljum aldrei nok rar plötur
ef þú segir ok ur ek i um hvaða hljómsveit
er að ræða,“ var sagt við Kosh. En í ljósi þess
að myndin sýndi fjórmen ingana frá Liver-
po l, The Beatles, frægustu hljómsveit pop -
sögun ar, reyndust slíkar áhyg jur með öllu
óþarfar.
Ár ngurin varð hversd gsleg mynd af
frægustu tónlistarmön um heims að
ganga yfir götu, en áhrifa ljósmyndar-
in ar át i eftir að gæta um ókomin ár.
Ab ey Road-myndatakan Umslag Ab ey Road var up spretta ýmissa ken i ga og hefur
verið stælt og stílfært ótal sin um.
„Ab ey Road“
Bo ker T & the M.G.’s
Simpson-fjölskyldan
Á „Ab ey Road“ á forsíðu
Rolling Stone-tímaritsins.
Red Hot Chil Pep ers
Fáklæd ir í fótsporum
Bítlan a
Everest sígarettur
Hæsta fjall heims
snerti up haflegu
hugmyndina ek ert.
36 föstudagur 21. ágúst 2009 helgarblað
Abb y R ad
Fá plötuumslög hafa öðlast viðlíka frægð og
umslag plötunnar Abbey Road með The Beatl-
es. Umslagið hefur verið stílfært og stælt oftar
en nokkuð annað plötuumslag og jafnvel í dag
gerir fólk sér ferð á Abbey Road í Lundúnum og
lætur mynda sig á gangbrautinni sem Bítlarn-
ir gengu yfir fyrir um 40 árum.
U
m þessar mundir á Abbey Road,
eitt frægasta plötuumslag tó -
listarsögunnar, fjörutíu ára af-
mæli. Leiða má líkur að því að
engin mynd hafi jafnoft verið
stæld og stílfærð og sú sem prýðir umslag
Abbey Road.
Engum blöðum er um að fletta að Bítlarn-
ir brutu blað í sögu popptónlistar í fleiri en
einum skilningi. Þrátt fyrir að ferskleiki tón-
listar þeirra á upphafsárum hljómsveitar-
innar hafi lagt grunninn að velgengni henn-
ar má ekk líta framhjá þætti George Martin,
upptökustjóra EMI-útgáfunnar, og frábærri
markaðssetningu umboðsmannsins Brian
Epstein.
En þá er ónefnd ú bylting sem Bítlarnir
áttu þátt í og sneri plötuumslögum og sem
fyrr segir er umslag Abbey Road
eitt það frægasta.
Everest-sígarettur
Upphaflega átti þessi plata, sem
var sú síðasta sem Bítlarnir tóku
upp (Let it be var tekin upp á
undan, en gefin út síðar), að
heita Everest. Hugmyndin var
ekki fengin frá hæsta fjalli á
jör u og var öllu jarðbundnari.
Þannig var mál með vexti
að Geoff Emerick hljóðmaður
reykti Everest-sígarettur og í
kjölf rið v knaði sú hugmynd
ð kalla p ötuna Everest og
fljúga með Bítlana til Himalaya-
fjallanna og ljósmynda þá við ræt-
ur Everest.
Áður en sú hugmynd varð að
veruleika snerist Bítlunum hugur
og öllu einfaldari hugmynd fæd ist; að kalla
plötu a Abbey Road eftir hljóðver nu sem
hún var tekin upp í og ljósmynda hljómsveit-
ina fyrir framan hljóðver 8. Þess má þó geta
að platan var einnig að hluta tekin upp í Trid-
ent- og Olympic-hljóðverunum.
Tíu mínútna vinna
Talið er að Paul McCartney hafi fengið hug-
myndina að myndatökunni og John L non
hafði samband við sameiginlegan vin sinn
og Yoko Ono, Iain Macillan og hafði ha tíu
mínútur til að klára verkið, rétt fyrir hádegi 8.
ágúst 1969.
Lögregluþjónn lok ði götunni vi g n -
brautina og Macmillan tók myndir í gríð og
erg, standandi í stiga. „Það var t ugastrekkj-
andi,“ rifjaði Macmillan upp síðar. „Að fá þá
til að ganga á éttan hátt var erfitt.“
Árangurinn varð hversdagsleg ynd af
frægustu tónlistarmönnum heims að ganga
yfir götu, en áhrifa ljósmyndarinnar átti eftir
að gæta um ókomin ár.
Lesið í myndina
Til langs tíma hafði tíðkast að lesa dulin skila-
boð úr flestu því sem Bítlarnir létu frá sér fa a
og yrði sennilega of langt mál að tíunda allt
sem almenningur gat lesið úr ljósmyndinni
sem prýðir umslag Abbey Road.
En ein kenningin var sú að með myndinni
væri staðfest að Paul McCartney hefði safn-
ast til forfeðra sinna, kenning sem hafði lif-
að góðu lífi í nokkur ár. Kenningin byggðist
meðal annars á klæðnaði Bítlanna og þeirri
staðreynd að McCartney hélt á sígarettu, var
berfættur og ekki í takt við félaga sí a þrjá.
Hvítklæddur John Lennon átti að vera
presturinn, tiltölulega snyrtilegur Ringó Starr
var útfararstjórinn, George Harrison í galla-
fatnaði var grafarinn og Paul, berfættur, með
líkkistunagla og úr takti, að sjálfsögðu líkið.
Berfættur á heitum degi
Skýringin á berum fótum McCartneys var ekki
flókin. Þannig var mál með vexti að McCartn-
ey hafði fest kaup á húsi sem var rétt handan
hornsins við Abbey Road-hljóðverið og átti
það til oftar en ekki að bregða sér í hljóðverið
eins og h nn v r þá stundina. Þennan dag
vildi svo til að heitt var í veðri og McCartney
ætti til myndatökunnar á sandölum og á að
innsta kosti tveimu my danna sem teknar
voru af Bítlunum á gangbraut-
inni er Paul eð sandala á fót-
um og þ í u inbera tilviljun
að ræða að hann var berfætt-
ur á þeirri mynd sem sí an var
valin.
Hvað sígarettu a varðar má
ætl að um tilvilj n hafi ver-
ið að ræða og þá frekar að til-
viljun hafi á i því hinir voru
ekki með sígarettu, því oftar en
ekki voru þeir reykjandi á ljós-
myndum þess tíma.
Dul rfullt bílnúmer
Burtséð frá kenningum um
dauða McCartneys byggðum á
fatnaði getur einnig að líta forl ta
Volkswagen-bjöllu á ljós ynd-
inni. Á númersplötun i á lesa
„LMW28IF“ og átti ð renn frek-
ari stoðum undir kenningar um dauða Pauls
McCartney. Vissulega þarf frjótt ímy dun r-
afl til að le a slíkt út úr númersplötunni en ef
minni mitt breg t ekki var túlkunin á þessa
leið: Live McCart ey Would
(be) 28 (years) If (he had liv-
ed).
Á ægj eiganda jöll-
unnar á myndinni hefur án
efa verið tvíbent því hann
hafði ekki undan að endur-
nýja númersplötuna eftir að
Abbey Road kom út svo oft var henni stolið.
Volkswagen-i n var loks seldur á uppboði
fyrir 23.000 b ndaríkj dali og er nú á Volks-
wagen-safninu í Wolfsburg í Þýskalandi.
Ekk í fyrs a skipti
Þetta var ekki fyrsta skipti sem aðdáendur
hljómsveitarinnar fundu staðfestingu fyr-
ir da ða P uls McCart ey með því að t lka
plötuumslag. Sú var raunin árið 1967 þegar
Sgt Pepper’s Lonly He rts Club Band kom
út, en vangaveltur um umslag þeirrar plötu
dygðu í ra grei .
Eitt atriði er ónefnt sem veldur því að þetta
„hversdagsleg “ plötuumslag er eftirtektar-
verðara en önnur plötuumslög þess tíma.
Það er sú staðreynd að á framhlið umslags-
ins getur hvergi að líta nafn hljómplötunn-
ar eð hljómsveitarinnar og var það á þeim
tíma nánast óþekkt eða óþekkt með öllu. Sú
hugmynd hefur verið eignuð John Kosh, list-
rænum yfir anni Abbey Road-hljóðversins.
Reyndar hugnaðist útgáfufélaginu ekki sú
hugmynd. „Við seljum aldrei nokkrar plötur
ef þú segir okkur ekki um hvaða hljómsveit
er að ræða,“ var sagt við Kosh. En í ljósi þess
að myndin sýndi fjórmenningana frá Liver-
pool, The Beatles, frægustu hljómsveit popp-
sögunnar, reyndust slíkar áhyggjur með öllu
óþarfar.
Árangurinn varð hversdagsleg mynd af
frægustu tónlistarmönnum heims að
ganga yfir götu, en áhrifa ljósmyndar-
innar á ti eftir ð gæt u óko n ár.
40 á
Abbey Road-myndatakan Umslag Abbey Road var uppspretta ýmissa kenninga og hefur
verið stælt og stílfært ótal sinnum.
„Abbey Road“
Booker T & the M.G.’s
Simpson-fjölskyldan
Á „Abbey Road“ á forsíðu
Rolling Stone-tímaritsins.
Red Hot Chili Peppers
Fáklæddir í fótsporum
Bítlanna
E erest sí arettur
Hæsta fjall heims
snerti upphaflegu
h gmyndina ekkert.
36 föstudagur 21. ágúst 2009 helgarblað
Abbey Road
Fá plötuumslög hafa öðlast viðlíka frægð og
umslag plötunnar Abbey Road með The Beatl-
es. Umslagið hefur verið stílfært og stælt oftar
en nokkuð annað plötuumslag og jafnvel í dag
gerir fólk sér ferð á Abbey Road í Lu dúnum og
lætur mynda sig á gangbrautinni sem Bítlarn-
ir gengu yfir fyrir um 40 árum.
U
m þessar mundir á Abbey Road,
eitt frægasta plötuumslag tón-
listarsögunnar, fjörutíu ára af-
mæli. Leiða má líkur að því að
engin mynd hafi jafnoft verið
stæld og stílfærð og sú sem prýðir umslag
Abbey Road.
Engum blöðum er um að fletta að Bítlarn-
ir brutu blað í sögu popptónlistar í fleiri en
einum skilningi. Þrátt fyrir að ferskleiki tón-
listar þeirra á upphafsárum hljómsveitar-
innar hafi lagt grunninn að velgengni henn-
ar má ekki líta framhjá þætti George Martin,
upptökustjóra EMI-útgáfunnar, og frábærri
markaðssetningu umboðsmannsins Brians
Epstein.
En þá er ónefnd sú bylting sem Bítlarnir
áttu þátt í og sneri að plötuumslögum og sem
fyrr segir er umslag Abbey Road
eitt það frægasta.
Everest-sígarettur
Upphaflega átti þessi plata, sem
var sú síðasta sem Bítlarnir tóku
upp (Let it be var tekin upp á
undan, en gefin út síðar), að
heita Everest. Hugmyndin var
ekki fengin frá hæsta fjalli á
jörðu og var öllu jarðbundnari.
Þannig var mál með vexti
að Geoff Emerick hljóðmaður
reykti Everest-sígarettur og í
kjölfarið vaknaði sú hugmynd
að kalla plötuna Everest og
fljúga með Bítlana til Himalaya-
fjallanna og ljósmynda þá við ræt-
ur Everest.
Áður en sú hugmynd varð að
veruleika snerist Bítlunum hugur
og öllu einfaldari hugmynd fæddist; að kalla
plötuna Abbey Road eftir hljóðverinu sem
hún var tekin upp í og ljósmynda hljómsveit-
ina fyrir framan hljóðver 8. Þess má þó geta
að platan var einnig að hluta tekin upp í Trid-
ent- og Olympic-hljóðverunum.
Tíu mínútna vinna
Talið er að Paul McCartney hafi fengið hug-
myndina að myndatökunni og John Lennon
hafði sambandi við sameiginlegan vin si n
og Yoko Ono, Iain Macillan og hafði hann tíu
mínútur til að klára verkið, rétt fyrir hádegi 8.
ágúst 1969.
Lögregluþjónn lokaði götunni við gang-
brautina og Macmillan tók myndir í gríð og
erg, standandi í stiga. „Það var taugastrekkj-
andi,“ rifjaði Macmillan upp síðar. „Að fá þá
til að ganga á réttan hátt var erfitt.“
Árangurinn varð hversdagsleg mynd af
frægustu tónlistarmönnum heims að ganga
yfir götu, en áhrifa ljósmyndarinnar átti eftir
að gæta um ókomin ár.
Lesið í myndina
Til langs tíma hafði tíðkast að lesa dulin skila-
boð úr flestu því sem Bítlarnir létu frá sér f r
og yrði sennilega of langt mál að tíunda allt
sem almenningur gat lesið úr ljósmyndinni
sem prýðir umslag Abbey Road.
En ein kenningin var sú að með myndinni
væri staðfest að Paul McCartney hefði safn-
ast til forfeðra sinna, kenning sem hafði lif-
að góðu lífi í nokkur ár. Kenningin byggðist
meðal annars á klæðnaði Bítlanna og þeirri
staðreynd að McCartney hélt á sígarettu, var
berfættur og ekki í takt við félaga sína þrjá.
Hvítklæddur John Lennon átti að vera
presturinn, tiltölulega snyrtilegur Ringó Starr
var útfararstjórinn, George Harrison í galla-
fatnaði var grafarinn og Paul, berfættur, með
líkkistunagla og úr takti, að sjálfsögðu líkið.
Berfættur á heitum degi
Skýringin á ber m fótum McCartneys var ekki
flókin. Þannig v r mál með vexti að McC rtn-
ey hafði fest kaup á húsi sem var rétt handan
hornsins við Abbey Road-hljóðverið og átti
það til oftar en ekki að bregða sér í hljóðverið
eins og hann var þá stundina. Þennan dag
vildi svo til að heitt var í veðri og McCartney
mætti til myndatökunnar á sandölum og á að
minnsta kosti tveimur myndanna sem teknar
voru af Bí lunum á gangbraut-
inni er Paul m ð sandala á fót-
um og því um einbera tilviljun
að ræða að hann var berfætt-
ur á þeirri mynd sem síðan var
valin.
Hvað sígarettuna varðar má
ætla að um tilviljun hafi ver-
ið að ræða og þá frek r að til-
viljun hafi ráðið því hinir vor
ekki eð sígarettu, því oftar en
ekki voru þeir reykj di á ljós-
myndum þess tíma.
Dularfullt bílnúmer
Burtséð f á k nningu um
dauða McCartneys byggðum á
fatnaði getur einnig að líta forláta
Volkswagen-bjöllu á ljósmynd-
inni. Á númersplötunni má lesa
„LMW28IF“ og átti að renna frek-
ari stoðum undir kenningar um dauða Pauls
McCartney. Vissulega þarf frjótt ímyndun r-
afl til að lesa slíkt út úr númersplötunni en ef
minni mitt bregst ekki var túlkuni á þessa
leið: Live McCartney Would
(be) 28 (years) If (he had liv-
ed).
Ánægja eiganda bjöll-
unnar á myndin i hef r á
efa verið tvíbent því hann
hafði ekki u dan að endur-
nýja númersplötuna eftir að
Abbey Road kom út svo oft var henni stolið.
Volkswagen-inn va loks seldur á uppboði
fyrir 23.000 bandaríkjadali og er nú á Volks-
wagen-safninu í Wolfsburg í Þýsk landi.
Ekki í fyrsta skipti
Þetta var ekki í fyrsta skipti sem aðdáendur
hljómsveitarinnar fundu staðfestingu fyr-
ir dauða Pauls McCartney með því að túlka
plötuumslag. Sú var raunin árið 1967 þegar
Sgt Pepper’s Lonly Hear s Club Band kom
út, en vangaveltur um umslag þeirrar plötu
dygðu í aðra grein.
Eitt atriði er ónefnt sem veldur því að þetta
„hversdagslega“ plötuumslag er eftirtekt r-
verðara en önnur plötuumslög þess tí a.
Það er sú staðreynd að á framhlið umslags-
ins getur hvergi að líta naf hljómplötunn-
ar eða hljómsveitarinnar og var það á þeim
tíma nánast óþekkt eða óþekkt með öllu. Sú
hugmynd hefur verið eignuð John Kosh, list-
rænum yfirma ni Abbe Road-hljóðver i s.
Reynda hugnaðist útgáfufél ginu ekki sú
hugmynd. „Við seljum aldrei nokkr r plötu
ef þú segir okkur ekki um hvaða ljómsveit
er að ræða,“ var sagt við Kosh. En í ljósi þess
að myndin sýndi fjórmenninga a f á Liver-
pool, The Beatles, frægustu hljómsveit popp-
sögunnar, reyndust slíkar áhyggjur með öllu
óþarfar.
Árangurinn varð hversdagsleg mynd af
frægustu tónlistarmönnum heims að
ganga yfir götu, en áhrifa ljósmynd r-
innar átti eftir að gæta um ókomin ár.
40 á a
Abbey Road-myndatakan Umslag Abbey Road var uppspretta ýmissa kenninga og hefur
verið stælt og stílfært ótal sinnum.
„Abb y Road“
Booker T & the M.G.’s
Simpson-fjölskyldan
Á „Abbey Road“ á forsíðu
Rolling Stone-tímaritsins.
Red Hot Chili Peppers
Fáklæddir í fótsporum
Bítlanna
Everest sígare tur
Hæsta fjall heims
snerti upphaflegu
hugmyndina ekkert.
5