Fréttablaðið - 22.10.2015, Blaðsíða 32

Upplýsingar í síma 560 1010
eða á mottaka@heilsuborg.is
Þjálfari: Linda Gunnarsdóttir sjúkraþjálfari
www.heilsuborg.is Heilsuborg ehf. • Faxafeni 14 • 108 Reykjavík • Sími 560 1010
- Þín brú til betri heilsu
Þarfnast þú meiri orku?
Orkulausnir
Henta þeim sem glíma við orkuleysi,
eru með vefjagigt eða vilja byggja sig
upp eftir erfið veikindi.
Einstaklingsviðtal við sjúkraþjálfara.
8 vikna námskeið hefst 27. október.
Þri. og fim. kl. 10.00 og 15.00
Framhaldsnámskeið þri. og fim.
kl. 14.00.
Nú er skrattanum skemmt og mér líka. Virðulegir hæsta-réttarlögmenn sem sækjast
eftir stöðu hæstaréttardómara
leyfa sér að mótmæla verðleika-
mati (merita) kollega sinna í dóm-
nefnd um ágæti þeirra til starfans.
Þeir ættu að fara varlega og muna að
þetta þótti hin mesta óhæfa þegar
þetta var fyrst gert fyrir nokkrum
áratugum og leiddi til brottrekstrar
og útilokunar frá viðkomandi starfs-
kerfi, þrátt fyrir að leitað hefði verið
um leiðréttingu til þeirrar stofnunar
sem þeir sóttu til.
Dómnefndir um umsækjendur
hafa einstæða stöðu á Íslandi sem á
sér engan líka þótt víða væri leitað
og mætti helst líkja við spánska
rannsóknarréttinn á sínum tíma.
Nefndirnar geta upphafið upp-
skafninga og niðurlægt afburða-
menn að vild án nokkurs aðhalds.
Veitingavaldið er bundið af áliti
þessara dómnefnda sem ekki eru
ábyrgar fyrir neinum. Engin áfrýjun
og endurskoðun er leyfð þrátt fyrir
skýrar reglur um slíkt í norrænum
fyrirmyndum og auðsótt í öðrum
réttarkerfum.
Máli því sem vísað er til í upphafi
mætti líkja við að 6 lögmenn sæktu
um stöðu forseta hæstaréttar og
auglýsing skilgreindi hæstaréttar-
lögmennsku sem skilyrði.
Fimm umsækjenda væru vel
menntaðir hæstaréttarlögmenn en
einn héraðsdómslögmaður en með
Dómnefndir og Hæstiréttur
Birgir
Guðjónsson
læknir, MACP,
FRCP, AGAF
þokkalega menntun og reynslu á
afmörkuðu sviði en vel ættaður og
pólitískt tengdur. Héraðsdómslög-
maðurinn fengi stöðuna, ábendingu
um að þetta passaði ekki við skilyrði
í auglýsingu væri ekki tekið mark
á. Þrír aðrir umsækjendur hefðu
fengið sína sérmenntun í sama landi
og námskerfi. Aðeins einn þeirra
hafði starfað á háskólastofnun
samfellt í um 6 ár lengst Íslendinga,
þar af nokkur ár sem kennari, tekið
nokkur sérfræðipróf, unnið rann-
sóknastörf sem dómnefnd taldi
einskis virði en væri síðar vitnað
til í kennslubókum og fræðiritum
greinarinnar. Honum væri samt
skipað neðstum sem vanhæfum
enda hættulegasti keppinauturinn.
Starfsreglur viðkomandi dómnefnd-
ar væru nánast þýddar úr sænsku en
áfrýjunarrétti sleppt.
Dómnefndarálita er vitnað til
við síðari umsóknir. Augljóst væri
að slíkur dómur væri dauðadómur
fyrir frekari ábyrgðarstöðum í við-
komandi starfskerfi. Málsókn væri
reynd en hvorki héraðsdómari né
Hæstiréttur sæju nokkuð athuga-
vert við þetta og blessuðu þar með
til frambúðar yfir skáldskap og níð
í verðleikamati. Umsækjanda væri
sagt upp störfum meðan hann í leyfi
kenndi við einn virtasta skóla í við-
komandi starfsgrein og fengi aldrei
stöðu aftur í viðkomandi fræðslu-
og starfskerfi.
Eftir frekari frama erlendis, þ. á m.
kennslu og fyrirlestra við virta
háskóla og á sérfræðingaþingum,
ritstjórnargreinar og bókarkafla
allt byggt á upphaflegu framlögðum
verðleikum væri endurupptaka
reynd m.t.t. röðunar en algjörlega
hafnað.
Viðkomandi gæti þó glatt sig
við hafa komið ungum kollegum
að til náms við virtan háskóla og
sæi íslenska nemendur sinna fyrri
erlendu nemenda snúa heim.
Slík mál ekki einsdæmi
Slík mál eru ekki einsdæmi. Nokkrir
hafa reynt málsókn og unnið mál
gagnvart dómnefndum vegna
meiðyrða og brota á jafnréttis-
lögum en ekki fengið mat endur-
skoðað. Eitthvert grófasta málið
var þegar umsækjandi með 100
sinnum fleiri vísindatilvitnanir
en sá útvaldi var dæmdur óhæfur
og vonlaust var að hnekkja álitinu
jafnvel í viðkomandi háskóladeild.
Slík mál eru sennilega skýringin á
vantrú almennings á stjórnvöldum
og því að á ákveðnu tímabili höfðu
4 af 7 fremstu vísindamönnum
samkvæmt tilvitnanatíðni sótt
um stöðu við Háskóla Íslands en
þremur þeirra var hafnað. Allir
þrír náðu síðan miklum frama við
erlenda háskóla sem vísindamenn
á alþjóðavettvangi.
Ég hef fulla samúð með hinum
forsmáðu særðu hæstaréttarlög-
mönnum og mér finnst sjálfsagt
að þeir fái endurskoðun á verð-
leikamati þeirra með skipun sinna
manna í dómnefnd. Það væri í fullu
samræmi við ættar- og kunnings-
skapskerfið í mannavali. Alvöru
verðleikar skipta ekki máli.
Slík mál eru
ekki einsdæmi.
Nokkrir hafa
reynt málsókn og unnið mál
gagnvart dómnefndum
vegna meiðyrða og brota á
jafnréttislögum en ekki
fengið mat endurskoðað.
Refsistefnan í ávana- og fíkni-efnamálum hefur ekki skilað tilætluðum árangri. Allt of
langt er t.d. gengið með því að dæma
burðardýr í smyglmálum, oft fár-
veika fíkla, í fangelsi um langt árabil.
Það skilar engum árangri að dæma af
fólki langt æviskeið í refsingarskyni
fyrir þess háttar brot. Við eigum að
leggja megináherslu á meðferð og
forvarnir. Hjálpa fólki á fætur í stað
þess að halda utangarðs í samfé-
laginu með óhóflega þungum refsi-
dómum.
Að baki frumvarps um lækkun
refsirammans í fíkniefnabrotum, og
lagt var fram á Alþingi í vikunni, ligg-
ur það mat okkar flutningsmanna að
refsistefnan í fíkniefnamálum hafi
gengið of langt. Refsiramminn nýtt-
ur í óhófi og allt of langt sé gengið í
refsingum án þess að merkjanlegur
árangur náist nema síður sé. Mannúð
og mildi eiga að ráða för þegar kemur
að úrræðum í vímuefnamálum.
Lækkun refsiramma
í fíkniefnabrotum
Mikilvægt er að endurmeta frá grunni
stefnu stjórnvalda í vímuefnamálum,
bæði löglegum og ólöglegum. Innlegg
í þá umræðu er frumvarp sem við
flytjum nokkrir þingmenn þar sem
lagt er til að refsiramminn í ávana- og
fíkniefnamálum verði lækkaður.
Auk mín flytja málið þau Brynjar
Níelsson, Heiða Kristín Helga-
dóttir, Róbert Marshall og Helgi
Hrafn Gunnlaugsson. Í frumvarpinu
leggjum við til að refsimörk 173.
gr. almennra hegningarlaga verði
lækkuð úr allt að 12 árum í 10 ár.
Þá er og lagt til að refsimörk 264. gr.
sömu laga verði til samræmis einnig
lækkuð úr allt að 12 árum í allt að 8
ár.
Neysla löglegra og ólöglegra
fíkniefna hefur aukist jafnt og
þétt um áratugaskeið, samkvæmt
tölum meðferðarstofnana, lögreglu,
neyslukannana og annarra rann-
sókna. Reynslan af hertum viður-
lögum og þyngri dómum í fíkniefna-
málum hefur ekki dregið úr neyslu
eða fjölda brota. Á sama tíma hefur
neysla ólöglegra vímuefna minnkað
hjá þeim þjóðum sem fylgja frjáls-
lyndari stefnu í fíkniefnamálum, en
ekki þeirri hörðu refsistefnu sem hér
er fylgt, ekki síst eftir að refsiramm-
inn í ávana- og fíkniefnamálum var
hækkaður úr 10 árum í 12 árið 2001.
Við sem flytjum frumvarpið teljum
mikilvægt að horfa til þess hvaða
árangur er að nást með þungum
refsingum við fíkniefnabrotum.
Ekki er gert lítið úr alvarleika þeirrar
glæpastarfsemi sem ólöglegur fíkni-
efnainnflutningur er, hins vegar eru
mörg dæmi um að burðardýr, sem
oft á tíðum er ungt fólk sem á við
mikinn fíknivanda að stríða sé dæmt
til þungrar refsingar. Þeir sem standa
raunverulega að baki smyglinu, og
græða mest, nást ekki og hringekjan
heldur áfram.
Öflug meðferðarúrræði hafa sýnt
sig vera vænlegri leið til að vinna
gegn eymd og ömurlegum ástæðum
fíkniefnaneytenda, ekki síður þving-
uð meðferð sem hluti af dómaúrræði.
Öflugar forvarnir, hóflegir refsi-
dómar og fyrirtaks meðferðarú-
ræði eiga að koma í stað refsistefnu
sem inntak og kjarni nýrra úrræða í
fíkniefnamálum. Samhliða lækkun
refsirammans í ávana- og fíkniefna-
málum er mikilvægt að ráðast í
heildar endurskoðun á stefnu stjórn-
valda í fíkniefna- og forvarnarmálum.
Mannúð og meðferð
í stað róttækrar
refsistefnu
Öflugar for-
varnir, hóflegir
refsidómar og
fyrirtaks meðferðarúræði
eiga að koma í stað refsi-
stefnu sem inntak og kjarni
nýrra úrræða í fíkniefna-
málum.
Björgvin G.
Sigurðsson
varaþingmaður
Samfylkingarinnar
Dagana 25.–29. október kemur Norðurlandaráð saman í Hörpu, þar sem 87 þingmenn,
fulltrúar allra þjóðþinga Norður-
landanna ræða og taka ákvarðanir um
mikilvægustu verkefni norrænnar sam-
vinnu á komandi misserum. Engum
blöðum er um það að fletta, að nor-
ræn samvinna hefur skapað Norður-
landabúum gríðarleg aukin lífsgæði á
liðnum áratugum, bæði menningar-
leg, efnahagsleg og samfélagsleg, enda
hefur stuðningur almennings við nor-
ræna samvinnu sjaldan verið meiri en
einmitt nú.
Jafnaðarmenn í Norðurlandaráði telja
mikilvægt að stórefla þetta samstarf,
ekki síst í ljósi þeirrar hröðu alþjóða-
væðingar sem samfélög okkar ganga nú
í gegnum með öllum þeim nýju mögu-
leikum sem sú þróun býður nú upp á.
Vel menntuð, tæknivædd og samfélags-
lega rík samfélög Norðurlandanna eiga
þar gríðarlega möguleika og hafa mikið
fram að færa, ekki síst ef þeim tekst að
vinna saman sem öflug heild.
Sú staðreynd blasir enda við, að þrátt
fyrir smæð landanna hvers fyrir sig, þá
eru Norðurlöndin sameinuð meðal
10 öflugustu efnahagssvæða heims,
atvinnuþátttaka, jöfnuður, jafnrétti,
umhverfisvitund og félagslegt réttlæti
með því mesta sem gerist í heiminum
og vegna hins nána samstarfs og sam-
eiginlegrar sögu og menningararfleifð-
ar liggja viðhorf okkar og hagsmunir
oftar en ekki saman.
Vilja nýta einstaka stöðu
Jafnaðarmenn í Norðurlandaráði
vilja nýta þessa einstöku stöðu
enn betur en gert er í dag og sækja
fram. Á þinginu í Hörpu munum
við m.a. ræða hugmyndir jafnaðar-
manna um aukið norrænt samstarf í
umhverfismálum, markaðssetn-
ingu Norðurlandanna sem áfanga-
staðar ferðamanna, sameiginlega
sókn menningar- og atvinnulífs á
erlenda markaði og aukið samstarf
í öryggis- og utanríkismálum. Við
leggjum þar einnig fram tillögur
okkar um aukið norrænt samstarf í
baráttunni gegn heimilisofbeldi, of-
beldi gegn börnum og einelti hvers
konar sem og tillögur um velferð
aldraðra, varnir gegn félagslegum
undirboðum á vinnumarkaði og
aukið öryggi í flugsamgöngum og
vernd persónuupplýsinga á netinu,
svo eitthvað sé nefnt.
Þrátt fyrir hátíðarræður ráða-
manna um mikilvægi norrænnar
samvinnu, hafa fjárframlög þeirra til
samstarfsins verið minnkuð umtals-
vert á liðnum árum. Þessari þróun
vilja jafnaðarmenn í Norðurlanda-
ráði snúa við, og á þingi Norður-
landaráðs í Hörpu munum við
kalla eftir skýrum svörum forsætis-
ráðherranna í þessum efnum. Vilja
þeir stórefla framlög til norræns
samstarfs, líkt og jafnaðarmenn og
sækja fram á alþjóðavettvangi undir
merkjum sameinaðra Norðurlanda,
eða vilja þeir halda áfram að draga
saman seglin? Svörin fáum við von-
andi á því spennandi þingi Norður-
landaráðs sem fram undan er í
Hörpu.
Meira norrænt samstarf!
Þrátt fyrir
hátíðarræður
ráðamanna um
mikilvægi norrænnar
samvinnu, hafa fjárframlög
þeirra til samstarfsins verið
minnkuð umtalsvert á
liðnum árum.
Henrik Dam Kristensen,
þingmaður Danmörku
Maarit Feldt-Ranta,
þingmaður Finnlandi
Marit Nybakk,
þingmaður Noregi
Phia Andersson,
þingmaður Svíþjóð
Ólína Kjerúlf Þorvarðardóttir,
þingmaður Íslandi
stjórn Jafnaðarmanna í
Norðurlandaráði
Ábendingahnappinn má
finna á www.barnaheill.is
2 2 . o k t ó b e r 2 0 1 5 F I M M t U D A G U r32 s k o ð U n ∙ F r É t t A b L A ð I ð