Fréttablaðið - 12.12.2002, Blaðsíða 16

16 12. desember 2001 FIMMTUDAGUR
Útgáfufélag: Frétt ehf.
Ritstjóri: Gunnar Smári Egilsson
Fréttastjóri: Sigurjón M. Egilsson
Ritstjórnarfulltrúar: Reynir Traustason
og Steinunn Stefánsdóttir
Auglýsingastjóri: Þórmundur Bergsson
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing:
Þverholti 9, 105 Reykjavík
Aðalsími: 515 75 00
Símbréf á fréttadeild: 515 75 06
Rafpóstur: ritstjorn@frettabladid.is
Símbréf á auglýsingadeild: 515 75 16
Rafpóstur: auglysingar@frettabladid.is
Setning og umbrot: Frétt ehf.
Prentvinnsla: Ísafoldarprentsmiðja ehf.
Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuð-
borgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá
blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni.
Fyrirtæki geta fengið blaðið gegn greiðslu
sendingarkostnaðar; kr. 1.100 á mánuði.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni
blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds.
BRÉF TIL BLAÐSINS
Óvenju
margar
styrkbeiðnir
Margrét Scheving formaður skrifar:
Hjá Mæðrastyrksnefnd Kópa-vogs liggja nú fyrir óvenju
margar umsóknir um stuðning.
Þess vegna leitar nefndin eftir
auknum stuðningi fyrirtækja,
starfsmannafélaga og einstak-
linga. Fjárframlög má leggja inn
á reikning nefndarinnar í Spari-
sjóði Kópavogs, sem er tromp-
bók nr. 403774. Þar og í bönkum
og á pósthúsinu í Kópavogi
liggja einnig frammi gíróseðlar
merktir nerndinni. Móttaka á
fatnaði er í afgreiðslu Mæðra-
styrksnefndar í Hamraborg 20a
nú í desember á þriðjudögum kl.
16-18. Umsóknir um stuðning
þarf að leggja inn á sama stað á
sama tíma, en þess utan eru
veittar upplýsingar í síma 867
7251.
Á síðasta ári úthlutaði nefndin
styrkjum að verðmæti rúmlega
1.4 milljónir króna, en rekstrar-
kostnaður var einungis rúmar 22
þúsund krónur. Úthlutað var til
83 heimila með 143 börn og ung-
linga. Meðalstyrkur var rúmar 17
þúsund krónur á heimili. Í
Mæðrastyrksnefnd Kópavogs
eru fulltrúar kvenfélaga í bæn-
um, allt sjálfboðaliðar. ■
Að undanförnu hafa um 400 út-lendingar flust til Íslands í
hverjum mánuði. Langflest af þessu
fólki kemur hingað
til að vinna og þá
helst við erfið verk
og illa launuð. Fjög-
ur hundruð útlend-
ingar á mánuði gera
1,5 prósent af íbúa-
fjöldanum. Ef jafn
margir útlendingar koma til Íslands
á næstu árum tekur það tæp sex ár
að ná 10 prósentum af mannfjölda.
Fyrir eru útlendingar sem eru um 7
til 8 prósent af mannfjöldanum á Ís-
landi. Þessi mikla fjölgun útlend-
inga ætti ekki að koma neinum á
óvart. Þetta er eftir íslensku leið-
inni. Hér gerist ekkert jafnt og þétt.
Við erum ekki þannig fólk. Hér ger-
ist heldur ekkert að athuguðu máli.
Við erum heldur ekki þannig fólk.
Auðvitað eigum við að fagna
komu útlendinga til Íslands. Þeir
gera samfélagið fjölbreyttara og
kröftugra og geta endurnært ís-
lenska menningu. En við eigum
líka að vera búin undir átök sem
fylgja örum samfélagsbreytingum.
Það er enn mikill ófriður í samfé-
laginu vegna fólksflutninga af
landsbyggðinni til höfuðborgar-
svæðisins. Þær breytingar hófust
fyrir næstum heilli öld. Samt hefur
okkur ekki tekist að sætta okkur
við þær.
Íslendingar lifðu í mikilli ein-
angrun allt fram á síðustu ár. Þeir
héldu það út með því að koma sér
upp skrítnum hugmyndum um eig-
ið ágæti og temmilegum fordómum
gagnvart öllu sem útlent var. Ef við
ætlum að lifa í friði næstu áratug-
ina þurfum við að umpóla þessum
viðhorfum.
Flestir þeirra útlendinga sem
hingað koma eru hörkuduglegt fólk
sem er tilbúið að leggja mikið á sig.
Sumir eru landnemar, staðráðnir í
að koma sér og fjölskyldu sinni vel
fyrir í landi. Aðrir ætla sér að
staldra stutt við, hala inn peningum
og ná í krafti þeirra betri stöðu í
heimalandinu. Þetta fólk er því inn-
stillt inn á íslenskt atvinnulíf sem
lengst af hefur keyrt áfram á
miklu og ódýru vinnuafli.
Á undanförnum áratugum hafa
Íslendingar sjálfir verið að hafna
grunni atvinnulífsins. Þeir vilja
vinna minna og ekki koma nálægt
mörgum störfum. Hér er því jarð-
vegur fyrir tvískipta þjóð; vinnu-
fólk af útlendu bergi brotið sem
vinnur á þriðja heims kjörum og
húsbændur af norrænu kyni sem
vinna fínni störf. Ef okkur hugnast
ekki svona samfélag ættum við að
velta fyrir okkur undirstöðum at-
vinnulífsins. Viljum við vernda
þriðja heims stöðu þess? Og halda
hluta samfélagsins á stigi þriðja
heimsins? ■
Þetta er hörku-
duglegt fólk
sem er tilbúið
að leggja mik-
ið á sig.
Útlent vinnufólk og norrænir húsbændur
skrifar um útlendinga sem vilja vinna
og lifa á Íslandi.
Mín skoðun
GUNNAR SMÁRI EGILSSON
KOSTAR MINNA
Nú gerum vi› enn betur og gefum 70% afslátt vi› kassann.
Lagersölunni l‡kur svo laugardaginn 21. desember.
SÍ‹USTU DAGAR!!!
A‹EINS A‹ KEILUGRANDA 1,
200 METRA FRÁ JL HÚSINU
í lagerhúsnæ›i Krónunnar
OPI‹ VIRKA DAGA 12-18
OG 11-16 UM HELGAR
70%afsláttur
LAGERSALA Á JÓLASKRAUTI, GJAFAVÖRU, VERKFÆRUM, BÚSÁHÖLDUM OG MÖRGU FLEIRA!
LAUNAKÖNNUN „Vandamál núver-
andi ríkisstjórnar er að hana
skortir vilja og leiðir til að glíma
við þennan vanda. Þess vegna
þrífst þetta mein og fitnar eins og
púkinn á fjósbitanum hjá hinu op-
inbera. Samfylkingin mun kalla
eftir svörum fjármálaráðherra og
krefjast úrbóta,“ sagði Bryndís
Hlöðversdóttir, þingmaður Sam-
fylkingarinnar, vegna könnunar á
kynjabundnum launamun sem
gerð var á vegum Evrópusam-
bandsins.
Kannaður var launamunur
kynjanna í þremur starfsgrein-
um, hjá framhaldsskólakennur-
um, verkfræðingum og fisk-
vinnslustarfsfólki. Að auki var
launamunur kannaður í matvæla-
iðnaði þar sem fiskvinnsla kom
ekki við sögu.
Launamunur karla og kvenna
hér á landi er með þeim mesta
sem þekkist í sex aðildarríkjum
Evrópska efnahagssvæðisins,
Austurríki, Bretlandi, Danmörku,
Grikklandi, Noregi og Íslandi.
Munurinn er 39% í opinberum
störfum á Íslandi en 6-21% í sam-
anburðarlöndunum. Þegar kemur
að almennum vinnumarkaði er
munurinn 27% hér en 16-27% í
hinum löndunum fimm.
„Tölurnar eiga við um greitt
tímakaup og eru ekki vegnar með
tilliti til menntunar, starfsreynslu
eða annars. Hluta munarins má
skýra með löngum vinnutíma
karlmanna sem gerir að verkum
að yfirvinna vegur mjög þungt í
þeirra heildarlaunum. Það sem
hins vegar vekur athygli er hve
mikill munur er milli Íslands og
annarra landa. Hér er gríðarmikil
atvinnuþátttaka, ekki síst meðal
kvenna. Einnig virðist vera meiri
launamunur í opinbera geiranum
hér en á almennum markaði, þar
hefur Ísland sérstöðu. Þá gæti ein
skýringin verið sú að menntun
kvenna á Íslandi skili þeim minna
en kynsystrum þeirra erlendis, en
menntunarstig er hærra í opin-
bera geiranum en á almennum
vinnumarkaði,“ sagði Þorgerður
Einarsdóttir, lektor í kynjafræði
við Háskóla Íslands, en hún vann
að könuninni.
Enn ein skýring gæti verið
kynjaskipting íslensks vinnu-
markaðar. 60% starfsmanna ríkis-
ins eru konur og yfir 70% hjá
sveitarfélögum.
Síðast en ekki síst má velta því
fyrir sér hvort dreifstýrðir samn-
ingar skili konum minna en körl-
um, hvort ákvarðanir sem teknar
eru af yfirmönnum einstakra
stofnana hins opinbera um upp-
bætur ýmiss konar eins og bíla-
styrki, óunna yfirvinnu og fleira,
skil sér síður til kvenna en karla.
„En það er mikilvægt að rann-
saka betur í hverju sérstaða Ís-
lands liggur og hvar við þurfum
að taka á til að draga úr þessum
launamun,“ sagði Þorgerður Ein-
arsdóttir.
the@frettabladid.is
Sláandi launa-
munur hjá
hinu opinbera
Karlar hjá íslenska ríkinu með 39% hærri laun
en konur. Kynjabundinn launamunur 7 til 21%
í nágrannalöndunum. Menntun virðist skila ís-
lenskum konum minna en kynsystrum þeirra
nágrannalöndunum.
LAUNAMUNUR KYNJANNA –
GREITT TÍMAKAUP
Almennur Opinberi
markaður geirinn
Austurríki 19% 14%
Danmörk 16% 7%
Grikkland 23% -
Ísland 27% 39%
Noregur 24% 12%
Bretland 27% 21%
ÍSLENDINGAR
Mestur launamunur kynja hjá opinberum starfsmönnum á Íslandi.
STJÓRNMÁL Ekki eru til
sundurliðaðar upplýsingar
um kynja- og aldursskipt-
ingu þeirra sem koma á
bráðamóttöku með óút-
skýrða áverka. Þetta kem-
ur fram í svari heilbrigðis-
ráðherra við fyrirspurn
Sigríðar Ingvarsdóttur,
þingmanns Sjálfstæðis-
flokks.
„Þetta svar veldur mér
vissulega vonbrigðum,“
segir Sigríður. „Ég var að
reyna að draga fram um
hversu mikið dulið ofbeldi
er að ræða, svo sem heim-
ilisofbeldi og ofbeldi
handrukkara.“ Hún segir
að sér hafi brugðið mjög
þegar hún frétti af rann-
sókn sem sýndi að helsta
dánarorsök vestrænna
kvenna á aldrinum 20-40
ára væri ofbeldi sem þær
væru beittar. Meðal annars þess
vegna hafi hún viljað leita upp-
lýsinga um hversu mikið væri
um dulið ofbeldi.
„Það er mjög auðvelt að kæra
atburði ef það er brotist inn og
teknir af okkur hlutir en erfiðara
þegar er brotist inn í sálina á
fólki. Þess vegna er erfitt að stíga
skrefið og kæra jafnvel sína nán-
ustu vegna atburða sem gerast
innan veggja heimilisins. ■
Skráning óútskýrðra áverka:
Skortir upplýsingar
um dulið ofbeldi
SIGRÍÐUR INGVARSDÓTTIR
Veldur vonbrigðum að fá ekki upplýsingar
sem geta lýst ljósi á útbreiðslu heimilisof-
beldis og ofbeldis handrukkara.