Hugur og hönd - 01.06.1997, Blaðsíða 36

Skurðlistarskóli
Hannesar Flosasonar
Askur og prjónastokkur koma
fyrst í huga margra þegar minnst
er á tréskurð. Oft má greina undr-
un hjá þeim er svo hugsa þegar
þeir koma fyrst inn á kennsluverk-
stæði Hannesar Flosasonar í Kópa-
vogi. Þar blasa við margs konar út-
skornir munir, nytjahlutir, skraut-
munir, myndir og tálgaðir hlutir úr
tré.
Nú eru liðin 25 ár síðan Hannes
stofnaði skurðlistarskóla sinn í
Reykjavík. I tilefni af því var for-
vitnast um sögu skólans og mann-
inn sem stofnaði hann og hefur
starfað við tréskurðarkennslu í
fjórðung aldar.
Hannes lauk fjögurra ára námi í
tréskurði og er meistari í mynd-
skeraiðn eins og iðnin heitir á
meistarabréfinu. Lærimeistarar
hans voru þeir Guðmundur Krist-
jánsson, Agúst Sigurmundsson,
sem var síðasti nemandi hins
þekkta myndskera Stefáns Eiríks-
sonar, og svo Wilhelm Bechmann,
allt myndskerameistarar sem
störfuðu í Reykjavík.
„Því miður fékk ég ekki vinnu
í faginu að námi loknu", segir
Hannes, „innlend smíði skreyttra
húsgagna hafði nær alveg lagst
af og gjafavörur frá útlöndum
fylltu markaðinn. Því má nú
segja að iðngrein sem enginn get-
ur lifað af sé nú liðin undir lok.
Hins vegar er tréskurður sem
listgrein og frístundaviðfangs-
efni á mikilli uppleið á Vestur-
löndum. Sköpunargleði margra
fær útrás í tréskurðarlist. Menn
hafa sannreynt að tölvur og há-
tækni hvers konar geta ekki leyst
tilvistarvanda margra sem nú
hafa góðan tíma til tómstunda-
starfa og vilja gjarnan skapa eig-
in verk. Til þess að það takist
verður gerandinn að hafa á valdi
sínu ákveðna kunnáttu og þjálf-
un í vinnubrögðum, gildir einu
Hatines Flosason.
hvaða tjáningarmáti og tækni er
notuð".
Fyrir tilviljun var Hannes beð-
inn að kenna tréskurð á vordög-
um 1972, því að annar hafði gefist
upp á kennslunni. Þá kom sér vel
kennslureynsla og skipulagshæfni
hans auk verkkunnáttunnar og
þessi kennsla á námskeiðinu gekk
vel.
Hannes vissi að margir höfðu á-
huga á að læra tréskurð og það
varð til þess að hann stofnaði
Skurðlistarskóla Hannesar Flosa-
sonar haustið 1972 og hefur hann
sjálfur kennt við skólann alla tíð
síðan.
Smám saman þróaði hann eftir-
tektarvert skipulag náms við skól-
ann. Hugmyndin þróaðist út frá
því skipulagi sem er á námi í tón-
listarskólunum, en það þekkir
Hannes vel, því að hann er einnig
lærður tónmenntarkennari. Hann
hafði reyndar tónmenntarkennslu
að aðalstarfi í 30 ár, lengst við
Breiðagerðisskólann og Hlíðaskól-
ann í Reykjavík og sem skólastjóri
Tónlistarskólans á Seltjarnarnesi.
Námsskipulagið er þannig að
því er skipt niður í sjö stig. Á
hverju stigi eru sex kjarnaverk sem
allir nemendur þurfa að vinna.
Þau eru mismunandi, bæði að gerð
og tækni. Námið stigþyngist, verk-
efnin verða flóknari og erfiðari eft-
ir því sem ofar dregur. Auk
skylduverkefna sem Hannes hefur
sjálfur hannað, geta nemendur
sem hafa lokið þeim valið á milli
fjölmargra viðfangsefna sem
Hannes hefur gert eða eru gömul
klassisk verk, helmingur þeirra er
nytjalist, hinn helmingurinn
myndverk í tré. Greinarhöfundur
sá mörg falleg nemendaverk á
skólaverkstæði Hannesar, svo og
marga fagra gripi sem hann sjálfur
hefur hannað og unnið. Hannes
segist hafa haft marga ágæta nem-
endur í Skurðlistarskólanum og
verkin sem þarna eru til sýnis eru
til vitnis um ágætan árangur
þeirra. Aðspurður segir hann að
helst skorti marga getu í sjálf-
stæðri hönnun eigin verka, sem sé
skiljanlegt því það taki langan
tíma og mikla þjálfun að ná leikni í
þeim undirstöðuþætti; ef hönnun-
in er ekki í lagi verður gripurinn
aldrei fallegur þó að tréskurðurinn
sé í góðu lagi.
Námskeið Hannesar eru eitt
kvöld í viku, minnst í tvo mánuði.
Starfstími skólans er frá byrjun
september til maíloka. Margir
nemendur halda áfram ár eftir ár
og hafa lokið öllum sjö stigunum.
Eftir að hafa lokið hverju náms-
stigi fá nemendur sérstakt vottorð
frá skólanum og hefur námið verið
tekið gilt til launapunkta hjá
menntamálaráðuneytinu. Sem er
auðvitað þýðingarmikil viður-
kenning fyrir þá sem það geta nýtt
sér.
Hannes segir að meðaltals-
námstími nemenda hans sé u.þ.b.
5 ár, en margir hafa verið í 9-12 ár.
Segir það sína sögu.
36 Hugur og hönd 1997