Hugur og hönd - 01.06.1997, Blaðsíða 49
7. Að endingu straujar Anna hverja einstaka pípu kragans með sérsmíðuðum
lóðbolta.
hliðinni þar sem lengjurnar eru ó-
faldaðar og þar með er málið utan
um hálsinn ákveðið. Anna saumar
breitt bendlaband utan um rykk-
inguna til frágangs og saumar
krókapar á endana þar sem krag-
anum er krækt saman. Þar með er
saumaskapnum lokið að mestu, en
verkinu er ekki lokið, eftir er að
gefa kraganum endanlegt útlit
með því að stífa hann og strauja.
Stífingin
Það sem ræður útliti kragans er
hversu vel tekst til að stífa hann.
Anna notar tvær gerðir af vaxi auk
stífelsis af sérstakri gerð. Þetta
mælir hún allt eftir tiltekinni upp-
skrift og sýður saman, ákveðið
magn fyrir þann fjölda af krögum
sem hún er að hreinsa eða sauma
hverju sinni. Þegar hún hefur
gegnvætt kragann hefst hún
handa við að nudda stífelsinu, sem
er orðið að þykkum graut við suð-
una, inn í kragann. Það þarf að
vanda vel til þess, svo að kraginn
fái sitt rétta útlit. Þegar kraginn
þomar með grautnum, má líkja
honum við vel hert harðfiskband,
eins og Anna kemst að orði.
Straujunin
Anna hefur komið sér upp áhöld-
um til að strauja kragana. Hún not-
ar hringlaga hnall, sem smíðaður er
úr spónaplötum, til að festa krag-
ann utan um meðan hún straujar.
Hún bleytir kragann aftur til að
strauja hann. Þá er hún með áhöld
sem hún smíðaði sjálf úr nautsbeini
til þess að stinga inn í pípurnar til
að opna þær og halda þeim sundur
meðan hún straujar. Til þess notar
Anna lóðbolta sem var endurhann-
aður fyrir hana til að nota í þessum
tilgangi. Framan á hann var fest
járn sem passar í pípurnar á krag-
anum og þannig straujar hún þá,
opnar hverja einustu pípu og sting-
ur straujárninu í hana. Þetta er þol-
inmæðisvinna, sem myndi ekki
henta neinni ákafamanneskju. Það
er skemmtilegt að fylgjast með
þessu, sem Anna líkir við harðfisk-
band, verða að hinu virðulega emb-
ættistákni prestanna í höndum
hennar. Að vanda er unun að fylgj-
ast með fólki vinna sem kann verk
sitt til hlítar og sinnir því af alúð.
Gréta E. Pálsdóttir
Ljósmyndir: Gréta E. Pálsdóttir
8. Þannig líturfull-
saumaður og frágenginn
prestakraginn út.
Hugnr og hönd 1997 49