Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.03.1997, Síða 36

Jón Hlöðver Askelsson tónskáld:
Kanadaferð frá sjónarhóli
fatlaðs ferðalangs
Inngangur.
s
g átti þess kost í júní sl. að
ferðast þvert yfir Kanada frá
Halifax á austurströndinni til
Vancouver á vesturströndinni. Kór
Akureyrarkirkju fór í tónleikaferð
þessa leið og
slóst ég í för með
þeim. Bæði var
það að konan
mín syngur í
kórnum og einn-
ig að lög og út-
setningar eftir
mig voru fluttar á
tónleikum kórs-
ins. Þetta varð
mér hvatning til
ferðarinnar. Auk þess hafði Kanada
um árabil lifað í undirmeðvitundinni
sem óskaáfangastaður. Það tengist
trúlega þeim örlögum ömmu minnar
á Mýri í Bárðardal að sjá að baki föður
og öllum systkinum sínum, tíu að tölu,
er þau fluttu alfarin til Kanada í byrj-
un aldarinnar. Þannig bar þessa nýju
fósturjörð ættingja rninna oft á góma
á mínu æskuheimili, auk þess sem
frændfólk að vestan heimsótti okkur
alloft. Það sem er ónefnt og er tilefni
þessarar greinar var löngun mín til að
nýta ferðina og kynna mér eftir föng-
um málefni fatlaðra í því landi og
hvernig að fötluðum er búið þar.
ær móttökur hjartahlýs fólks og
sú ánægja sem ég fékk notið í
ferðinni gæti orðið efni í langa
frásögn. En ég held mig að þessu sinni
fyrst og fremst við það hvers ég varð
vísari um málefni fatlaðra og hver mín
persónulega reynsla varð af heim-
sókninni til Kanada, jafnframt því sem
ég mun reyna að miðla mínum
kynnum af félagsmálum fatlaðra og
af persónulegri reynslu fólks, sem ég
kynntist af fötlun sinni eða sinna
nánustu. Við undirbúning þessa þáttar
ferðarinnar naut ég ómetanlegrar
aðstoðar séra Ingþórs ísfeld, prests í
Winnipeg. Hann hafði veg og vanda
af skipulagi og móttöku kórsins í Win-
nipeg. Mér var kunnugt um það áður,
að sonur hans hafði 21 árs gamall lam-
ast á mænu í mótorhjólaslysi, en Ing-
þór kom mér í samband við Kristine
Cowley, framkvæmdastjóra Hinna
kanadísku samtaka mænu- og heila-
skaddaðra í fylkinu Manitoba, en
enska skammstöfunin á heiti þeirra er
CPA (ég nota þá skammstöfun síðar),
og eru höfustöðvar samtakanna þar
staðsettar í Winnipeg. Ég fékk svo boð
frá Kristine að kynna mér starfsemina
undir hennar leiðsögn á meðan á dvöl
minni stæði í þeirri borg og kem ég
að því síðar. Ég ákvað einnig að kynna
mér svo sem kostur væri aðgengi að
opinberum stöðum á leið minni og
hvaða aðstoð fötluðum ferðamanni
stæði til boða.
Þjónusta við fatlaða á ferðalagi
Fyrst vík ég að hjólastólaþjónustu
á flugvöllum, sem ég notfærði mér.
Maður á að geta fengið hjólastól
og hjálparmann út að flugvél á brott-
fararstað en áður pantar maður hjóla-
stólaþjónustu á áfangastað og á hún
Jón Hlöðver og Lalla með
þá að vera veitt allt frá því að flugvélin
lendir og þar til næsti aðili ferðarinnar
hefur tekið við. Mikilvægt er að
aðstoðannaðurkomi með hjólastólinn
að flugvélinni og fylgi hinum fatlaða
skemmstu leið í gegnum afgreiðslu-
leiðir, t.d. tollafgreiðslu, og veiti hon-
um upplýsingar um það sem hann þarf
á að halda. Fyrirkomulag þessara
mála var til fyrirmyndar á ferð minni
í Kanada. í þau fimm skipti sem ég
pantaði hjólastól var það fyrsta sem
tilkynnt var þegar flugvélin var opnuð
að mín biði hjólastóll og aðstoðar-
maður. En á sjötta staðnum, í Leifs-
stöð við heimkomuna, brást þjónust-
an; að vísu kom hjólastóll en enginn
hjálparmaður, hann var sagður upp-
tekinn annars staðar, en ein flugfreyj-
anna var reyndar boðin og búin að aka
stólnum. Þetta er því miður ekki í
fyrsta skipti sem ég lendi í þessu á
þeim stað, því síðast þegar á það
reyndi var enginn stóll tiltækur og
skýringin sem mér var gefin sú „að
einhver annar hefði tekið hann“.
Alls staðar sem við fórum um
Kanada sat greiðvikni og skjót
aðstoð við mig í fyrirrúmi. í almenn-
kastalann í Banf í baksýn.
36