Spássían - 2013, Síða 14
14
uppbyggingu frásagnarinnar.
Nokkrir tegundabókahöfundar
hafa tekið sig saman og stofnað
útgáfuna Rúnatý til að gefa út verk
sín og er vonandi að með aukinni
reynslu verði þar til sú fagmennska
sem þessi bókmenntategund
þarf á að halda. Rúnatýr gefur
út Vargsöld en hún gefur líka út
fyrstu gufupönksbókina á íslensku,
Flóttann til skýjanna, eftir Kristján
Má Gunnarsson. Gufupönkið
er frekar nýleg undirtegund
fantasíunnar. Í bókum sem falla
í þann flokk er í grunninn verið
að ímynda sér hvernig heimurinn
hefði orðið ef sagan og þróun
vísinda hefði verið önnur en hún
er og ýmis konar tækni eða vélar
eru oftast mikilvægur þáttur í
söguþræðinum. Bækur af þessari
gerð gerast yfirleitt í hliðarútgáfu
af viktoríönskum heimi, heimi
þar sem iðnbyltingin hefur átt sér
stað en þar sem gufuvélar voru
þróaðar lengra og rafmagn tók
ekki við af gufuaflinu. Vélar og
tæki eru gufudrifin og möguleikar
sæborgarinnar, einhvers konar
blöndu af lifandi verum og vélum,
eru oft vel nýttir. Í þeim heimi sem
gufupönkið lýsir eru reyndar oft
galdrar og yfirnáttúrulegar verur,
eins og varúlfar og vampírur, en það
er þó ekki alltaf svo. Í Flóttanum
til skýjanna er t.d. ekki um slíkt að
ræða. Þar er spurt hvað hefði gerst
ef Rómverska heimsveldið hefði
ekki liðast í sundur og Rómverjar
hefðu þróað með sér gufutæknina.
Í bókinni berjast vísindin,
keisaraveldið og kirkjan um völdin.
Sagan segir frá verkfræðingi sem
hefur verið neyddur til að taka þátt
í leiðangri til að finna ofurvopn.
Hann verður strandaglópur
í borg þar sem Rómverjar og
heimamenn berast á banaspjótum
og fær sjóræningja til að breyta
skipi sínu í loftskip. Atburðarásin
er hröð og ágætlega spennandi og
persónusköpun fín þótt hún sé ekki
sérlega djúp, en töluvert vantar upp á
prófarkalestur.
Sverða- og galdrafantasíur fyrir
fullorðna hafa þróast töluvert
síðustu áratugina. Þær eru orðnar
myrkari, átökin blóðugri og
lýsingarnar grófari og oft eru svik og
pólitík mun fyrirferðarmeiri en áður
var. Bókaflokkurinn A Song of Fire
and Ice eftir George R.R. Martin,
sem sjónvarpsþættirnir Game of
Thrones eru byggðir á, eru dæmi um
þetta. Bækur Elís Freyssonar bera
sum einkenni þessa þó að pólitík sé
ekki áberandi þar. Bækurnar þrjár
sem hann hefur skrifað, Meistari
hinna blindu frá 2011, Ógnarmáni
frá 2012 og hin nýja Kallið, eru
að mörgu leyti dæmigerðar fyrir
nútíma fantasíur sem hafa þróast
út frá sverða- og galdrasögum. Þær
eru ansi dimmar og blóðugar og
gerast í hörkulegri og vægðarlausri
veröld þar sem valdabarátta á milli
hins góða og illa er ekki fullkomlega
svart-hvít. Bækurnar þrjár gerast í
sama heimi og tengjast lauslega en
eru þó sjálfstæðar sögur með sinni
aðalpersónunni hver. Elí Freysson
hefur skapað flókinn og nokkuð
vel útfærðan heim og aðalpersónur
hans eru fjölbreyttar og ágætlega
dregnar. Í fyrstu bókinni hans var
helst hægt að gagnrýna hversu
einfaldar aðrar persónur sögunnar
voru. Því var ánægjulegt að í
annarri bókinni verður ein af þeim
að aðalpersónu og henni er gefin
aukin dýpt, auk þess sem loksins
kemur raunveruleg kvenpersóna við
Kristján Már
Gunnarsson. Flóttinn til
skýjanna. Rúnatýr. 2013
Sverða- og galdrafantasíur
fyrir fullorðna hafa
þróast töluvert síðustu
áratugina. Þær eru orðnar
myrkari, átökin blóðugri
og lýsingarnar grófari og
oft eru svik og pólitík mun
fyrirferðarmeiri en áður var.
„