Rit Búvísindadeildar - 01.07.1992, Blaðsíða 36
Vatnsmagn í fljótandi mykju er mjög breytilegt og því erfítt aö meta
efnamagn í mykjunni. Þess vegna lögðu Vetter og Klasnik (1977) til að gefa upp
magn plöntunæringarefna miðað við búfjárfjölda og miðuðu við 1 mjólkurkú, 7
fullvaxin svín og 100 hænur sem einingar. í 5. töflu er miðað við helmingi stærri
einingar, sem hæfa notkun á 1 ha af túni við yfirbreiðslu og tölum fyrir hrossatað
bætt við.
5. tafla. Plöntunæringarefni í búfjáráburöi á ári frá einingu mismunandi búfjártegunda. Staðfært
eftir Vetter og Klasnik (1977). Eftir Mengel og Kirkby (1987)
N alls 50% P K alls 90% Áburður tonn
Nautgripir (2 mjólkurkýr) 113 57 13 107 97 21
Sauðfé (34 kindur) 112 56 14 72 69 14
Hross (8 hestar) 120 60 21 80 72 24
Svín (16 svín) 120 60 21 100 90 24
Hænsni (200 hænur) 112 56 47 49 44 7
Efnamagn í sauðataði
Flestar mælingar á efnamagni í einni tegund búfjártáburðar hér á landi hafa
verið gerðar í sauðataði, 1940-41 og aftur 1969 og má af þeim ráða nokkuð um
breytingar á magni N, P og K á þessu tímabili og um breytileikann þessara efna
eftir aðstæðum, smb. 6. íafla.
Nítur og kalí var talsvert hærra í sauðataðinu frá 1969 (Ríkharð Brynjólfs-
son 1978) en mældist í sýnum frá 1940-41, ó.tafla.
Nítur er í eldri mælingum yfirleitt svipað (0,8 %) og lægstu tölur frá 1969.
í einstöku tilvikum má rekja lægri tölurnar til þurrkunar á taðsýnum fyrir mælingu,
en annars gæti verið um breytingu á samsetningu taðs með breyttri fóðrun.
Sveiflan í kalímagni í taðsýnunum frá 1969, 0,33-1,08 % K, spannar rúmlega
það bil sem meðaltöl annarra rannsókna sýna (0,33-0,84 % K). Lægri tölurnar eru
yfirleitt úr eldri rannsóknunum.
Meðaltal fosfórs í taðinu frá 1969 (0,09 %) er eins og það er lægst í öðrum
rannsóknum. Fosfór mælist meiri í taði í öðrum mælingum eftir 1954 (0,17-0,22
% P). Hæstu tölur frá 1969 eru þó sambærilegar við aðrar mælingar.
Rannsóknir Rikharðs Brynjólfssonar 1969 leiddu í ljós að þurrefni, N, P og
K í sauðataði var mjög breytilegt (7. tafla). Þurrefni reyndist meira í taði, sem fé
gekk á (30,9 % að jafnaði) en í grindataði (25,3), en ekki var marktækur munur
á prósenthluta N, P eða K í skán og í grindataði. Vísbending var um að N í
taðinu færi eftir fóðrun.
30