Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.03.1980, Blaðsíða 64
62 ÍSLENZKAR LANDBÚNAÐARRANNSÓKNIR
kallaðar voru „skýrsluársáhrif1. Rann-
sóknir sýndu einnig, að áreiðanleiki af-
kvæmadóms, sem reistur var eingöngu á
afurðatölum fyrir kýr með einungis fyrsta
heila skýrsluárið, var minni en skyldi (JÓN
Viðar Jónmundsson et. al., 1977a).
Þar sem afkvæmadómur hlýtur ávallt
að fara mest eftir fyrstu afurðaupplýsing-
FYRRI RANNSÓKNIR
Islenzkar rannsóknir á afurðatölum, fyrir
mjólkurskeiðsnyt eru mjög takmarkaðar.
Aðallega hefur verið farið eftir upplýsing-
um um ársafurðir.
Rétt er þó að nefna rannsóknir þeirra
Guðmundar Steindórssonar (1970) og
Þórðar G. Sigurjónssonar (1973). Þær
eru reistar á afurðatölum frá fyrsta mjólk-
urskeiði kvígna í Eyjafirði, sem báru fyrsta
kálfi á árunum 1958 til 1970. Þá heíur
Sigurður Steinþórsson (1975) gert
rannsókn, sem studdist við afurðatölur
um fyrstakálfskvígur á afkvæmarann-
sóknastöðinni í Laugardælum árin 1954 —
1972, en vegna þess, hvernig slíkar stöðvar
eru starfræktar, fæst þar lítil fræðsla um
ýmsa þá þætti, sem athyglin beinist mest
að í dreifðum rannsóknum. Varðandi
innlendar rannsóknir, sem grundvallaðar
eru á ársafurðum, vísast til fyrri greina
(JóN V iðar Jónmundsson et al., 1977a og
RANNSÓKNAREFNI OG AÐFERÐIR
Efniviður til rannsóknar þessarar var
fenginn úr skýrslum nautgriparæktarfé-
laganna. I skýrslum eru engar upplýsing-
ar um einstakar mælingar né heldur
mjólkurskeiðsafurðir varðveittar í tölvu-
skrám. í tölvuskránum eru aðeins
um dætranna, er eðlilegt að leita tiltækra
ráða til að auka öryggi afkvæmadómsins.
Athygli hefur m. a. beinzt að því að nota
mjólkurskeiðsnyt sem mælikvarða á
afurðir í stað ársafurða. í þessari ritgerð
verður gerð grein fyrir niðurstöðum slíkr-
ar rannsóknar, sem gerð var á afurðatöl-
um frá nautgriparæktarfélögunum.
b), þar sem einnig er birt yfirlit um eldri
rannsóknir hér á landi.
Hér er ekki rúm til að gera grein fyrir
erlendum rannsóknum á afurðatölum um
fyrsta mjólkurskeið kúa. Bent skal þó á
yfirlitsgrein Hickmans (1973) um áhrif
aldurs við burð á afurðir kvígna og yfir-
litsgrein Maijala og Hanna (1974) um
arfgengi og aðra erfðastuðla.
Um notkun hluta mjólkurskeiðs til mats
á afurðum skal bent á rannsóknir Van
Vlecks og Hendersons (1961) í Banda-
ríkjunum, en þar er um að ræða grund-
vallarrannsóknir á þessu sviði. Einnig skal
í því sambandi bent á heimildaryfirlit eftir
Gustafson (1972) um slíkar rannsóknir
til þess tíma og nýlegar norskar rann-
sóknir (Auran, 1976a, 1976b), sem veru-
lega er stuðzt við í rannsókn þeirri, sem
hér verður gerð grein fyrir.
summutölur um afurðir á einstökum árs-
fjórðungum.
Gögnin varð því að vinna út frá frum-
upplýsingum með því að safna saman
mjólkurskýrsluspjöldum um einstakar
kýr. Þar sem þetta var starf, sem þurfti