Morgunblaðið - 17.10.2020, Blaðsíða 9

FRÉTTIR 9Innlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. OKTÓBER 2020
Höskuldur Daði Magnússon
hdm@mbl.is
„Við lítum á allt veggjakrot sem
skemmdarverk á eigum borgarinn-
ar. Þetta er mjög hvimleitt í okkar
huga,“ segir Hjalti J. Guðmunds-
son, skrifstofustjóri skrifstofu
reksturs og umhirðu borgarlands
hjá Reykjavíkurborg.
Eins og kom fram í Morgun-
blaðinu í vikunni voru skemmdir
unnar á hljóðmön við Miklubraut á
dögunum. Var starfsmönnum borg-
arinnar falið að hreinsa vegginn.
Algengt er að starfsmenn borgar-
innar þurfi að þrífa veggjakrot af
eignum Reykjavíkurborgar og fell-
ur þó nokkur kostnaður til við
hreinsunarstarfið. Ekki er hins
vegar algengt að þeir sem valda
skemmdunum náist.
Fimm milljóna átak
Samkvæmt upplýsingum frá
Reykjavíkurborg skiptist hreinsun
á veggjakroti í nokkra flokka.
Stærsti einstaki flokkurinn er fast-
eignir borgarinnar, þar á meðal
grunn- og leikskólar. Í ár hafa 8,7
milljónir króna verið bókfærðar í
kostnað sem fellur til vegna veggja-
krots á þeim. Árið 2019 var kostn-
aðurinn 12,3 milljónir yfir allt árið
og árið 2018 var hann nær 10 millj-
ónir króna. Kostnaður við hreinsun
og yfirmálun á umferðarmannvirkj-
um, götugöngum, leiktækjum og
mannvirkjum á opnum svæðum var
um 11 milljónir króna árið 2018,
aðrar 11 milljónir í fyrra og það
sem af er ári nemur kostnaðurinn
rúmum 17 milljónum króna. Þar af
eru fimm milljónir í tengslum við
sérstakt átak í sumar sem borgin
vann í samvinnu við íbúa og rekstr-
araðila. „Við buðum rekstraraðilum
í miðborginni og öðrum kjarnastöð-
um fram okkar aðstoð. Við vorum
með aðila sem veitti ráðgjöf varð-
andi þrifin en þeir rekstraraðilar
greiddu sjálfir fyrir þrifin. Þetta
reyndist ágætlega,“ segir Hjalti um
tilraunaátakið í sumar.
Hjalti kveðst ekki hafa upplýs-
ingar sem sýni að veggjakrot hafi
aukist nýlega í borginni. „Þetta er
viðamikið verkefni og það gengur
oft á í gusum. Við reynum að þrífa
eigur borgarinnar eins fljótt og
auðið er, förum reglulega yfir
ákveðna fleti eins og undirgöng
sem eru mörg vinsæl til þessa
brúks. Síðan fáum við ábendingar
og bregðumst þá fljótt við þeim.
Eina sem við getum gert til að
pirra þessa einstaklinga er að leyfa
þessu ekki að lifa lengi.“
Erfitt að finna sökudólga
Jóhann Karl Þórisson aðstoðar-
yfirlögregluþjónn kveðst ekki
merkja aukningu í tilkynningum
um veggjakrot til lögreglu. Hann
telur að algengt sé að eigendur
húsa máli yfir skemmdarverkin án
þess að tilkynna um eignaspjöll.
Erfitt sé að finna sökudólgana án
þess að myndbandsupptökur eða
aðrar sannanir liggi fyrir. Hann
segir að í þeim tilvikum sem söku-
dólgar náist sé stundum reynd
sáttamiðlun, viðkomandi sé boðið
að mála yfir skemmdarverkin. Ef
það gengur ekki þurfi eigandi
byggingar að kæra formlega og
óska eftir að viðkomandi verði gerð
refsing.
25 milljónir í þrif á veggjakroti í ár
 Mikill kostnaður við viðhald vegna veggjakrots á ári hverju  Starfsmenn Reykjavíkurborgar þrífa
undirgöng og fleiri staði reglulega  Átak í borginni í sumar  Erfitt að hafa hendur í hári sökudólga
Morgunblaðið/Eggert
Þrif Mikil vinna og kostnaður fer í að þrífa eigur borgarinnar vegna veggjakrots. Átak var gert í miðborginni í ár.
Morgunblaðinu barst ábending
frá lesanda um að svipaðar
áletranir hefðu verið krotaðar á
hljóðmön við Kringlumýrar-
braut og á hljóðmön við Miklu-
braut. Fylgir sögunni að sömu
tákn hafi ítrekað verið krotuð
þar.
Ásgeir Þór Ásgeirsson yfir-
lögregluþjónn segir við Morg-
unblaðið að erfitt hafi reynst að
hafa hendur í hári krotara enda
vinni þeir skemmdarverk sín
oftast í skjóli nætur. „Besti
möguleikinn til að vinna bug á
þessari plágu er að standa þá
að verki. Það er ekki auðvelt
enda eru þeir oft með aðra
menn til að líta eftir fyrir sig og
komast þá í burtu ef einhver
nálgast. En ef það eru vísbend-
ingar þá fylgjum við þeim eftir.“
Sömu táknin
finnast víða
VEGGJAKROT Í BORGINNI
Miklabraut Krotað var á grjótvegg
á dögunum. Krotið var hreinsað.
Kringlumýrarbraut Svipuð tákn
hafa oft verið krotuð á hljóðmön.
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
„Ég geri ráð fyrir að það verði mikil eftirspurn eftir þessu bólu-
efni núna. Við reyndum hvað við gátum til að tryggja okkur
meira en fengum ekki meira en þetta,“ sagði Þórólfur Guðna-
son, sóttvarnalæknir, um bólusetningu gegn árlegri inflúensu
sem nú er hafin.
Íslendingar fá að þessu sinni 75.000
skammta af bóluefni gegn árlegri inflúensu.
Það er meira en áður hefur fengist, að sögn
Þórólfs. Hann sagði að gerður hafi verið
samningur um 70.000 skammta af bóluefni
árlega við franska bóluefnisframleiðandann
Sanofi Pasteur fyrir nokkrum árum. Þá var
ekki unnt að fá fleiri skammta. „Við höfum
aldrei komið út svo mörgum skömmtum í
fólk,“ sagði Þórólfur. Á undanförnum árum
hefur spurn eftir bólusetningu gegn árlegri
inflúensu farið vaxandi. Þrátt fyrir það hef-
ur yfirleitt þurft að henda afgangsbóluefni á
hverju ári. Nú gat tiltekið fyrirtæki herjað út 5.000 skammta til
viðbótar.
„Það er alltaf skortur á þessu bóluefni. Við fáum ekki meira
en þetta,“ sagði Þórólfur. Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin
(WHO) ákveður samsetningu bóluefnisins á hverju ári. Síðan er
það framleitt í takmörkuðu magni.
Áhersla á ákveðna hópa
Þórólfur sagði að sem fyrr yrði lögð áhersla á að bólusetja þá
sem eru með undirliggjandi sjúkdóma eins og hjarta- og æða-
sjúkdóma, lungnasjúkdóma og skert ónæmiskerfi, fólk 60 ára
og eldra, þungaðar konur og heilbrigðisstarfsfólk sem starfar í
framlínunni. Þá er nokkuð um það að fyrirtæki bjóði starfsfólki
sínu upp á bólusetningu og þannig verður það áfram.
Ákveðnir aðilar hafa annast bólusetningar gegn árlegri inflú-
ensu undanfarin ár. Bóluefninu er dreift til þeirra samkvæmt
fyrirfram ákveðnum dreifingarlista. Aukaskammtarnir 5.000
eru þar til viðbótar og fara á almennan markað.
„Það má ekki gleyma því að það er til lyf gegn inflúensu á
markaðnum, Tamiflu, sem er hægt að nota þegar inflúensan
kemur,“ sagði Þórólfur. Tamiflu er afhent gegn lyfjaávísun.
Árlega inflúensan er eiginlega ekkert farin að stinga sér nið-
ur. Hér á landi byrjar hún yfirleitt ekki fyrr en eftir áramót.
„Það verður mjög fróðlegt að sjá hvað inflúensan gerir,“ sagði
Þórólfur. „Það eru miklar takmarkanir og fólk er að passa sig.
Almennt hefur verið mun minna af öndunarfærasýkingum eftir
að COVID-19 byrjaði. Allar þessar aðgerðir, hreinlætisaðgerðir
og annað, koma í veg fyrir sýkingar. Það verður fróðlegt að sjá
hvort inflúensan verður minni við þessar aðstæður.“
Flensusprautan líklega eftirsótt
 Íslendingar fá 75.000 skammta af bóluefni gegn árlegri inflúensu  Það er meira en áður  Ekki
er meira í boði  Ákveðnir hópar fá forgang  Fróðlegt að sjá hvort flensan verður minni en áður
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Bólusetning Fólk með undirliggjandi sjúkdóma, eldra fólk, þungaðar konur og heilbrigðisstarfsmenn fá forgang.
Þórólfur
Guðnason