Morgunblaðið - 31.12.2020, Qupperneq 67

MENNING 67
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 31. DESEMBER 2020
Bandaríski gítarleikarinn Tony Rice, einn kunnasti flytj-
andi bluegrass-tónlistar síðustu hálfa öldina, er látinn 69
ára að aldri. Rice var þekktur og dáður fyrir flæðandi
tóna og einstaka tækni, eins og unnendur hans hafa
minnst síðustu daga, þar á meðal kvikmynda- og banjó-
leikarinn Steve Martin. „Stórkostlegur tónlistarmaður,“
segir Martin um Rice og segist hafa hlýtt á tónlist hans
„alla ævi“. Rice sendi á ferlinum frá sér fjölda hljóm-
platna, oft í samstarfi við margra aðra helstu flytjendur bluegrass-
tónlistar vestanhafs. Hann lék til að mynda einnig með Jerry Garcia og
Dolly Parton og hlaut fjölda viðurkenninga fyrir leik sinn.
Gítarleikarinn Tony Rice allur
Tony Rice
Meðal ljósmyndanna sem myndstjórar AFP-fréttaveit-
unnar hafa valið þær bestu sem þeir miðluðu á einstöku
fréttaári er þessi af tveimur aðaldönsurum Bolshoi-
ballettsins í Moskvu. Igor Tsvirko og Margarita Shrain-
er búa saman og í apríl síðastliðnum þegar íbúum borg-
arinnar bar að halda sig heima vegna kórónuveirufarald-
ursins beittu þau hugvitssamlegum ráðum til að halda
sér í dansformi. Auk þess að dansa við eldhússtörfin,
eins og hér má sjá, settu þau upp hefðbundnari æfinga-
aðstöðu í svefnherbergi íbúðarinnar.
AFP/Kirill Kudryavtsev
Eldhússtörf ballettmeistaranna
Plötur ársins
Þótt lítið hafi verið um tónleika og tónlistaruppákomur í
raunheimum á þessu pestarári var plötuútgáfa með blómlegasta
móti. Vel á fimmta hundrað kom út af plötum af öllum stærðum
og gerðum, flestum rafrænum þó. Árni Matthíasson rýndi
útgáfubunkann og valdi það sem honum hugnaðist best.
Salóme Katrín
Magnúsdóttir hóf
sinn tónlistarferil á
síðasta ári, en
fyrsta breiðskífan
kom út á þessu ári
og heitir Water.
Eftir það hefur
henni gengið flest í
haginn, fékk til að
mynda Kraumsverðlaunin í byrjun mánaðar-
inms. Tónlistin sem hún spilar er innhverft
tilfinningaþrungið popp með flæðandi laglín-
um. Hún er fínn lagasmiður og afbragðs
söngkona.
Hlustið líka á gúrkuplast Hidlar, sem er
Hildur Sverrisdóttir, og lágstemmdar til-
raunir Ásu Ólafsdóttur, Asalaus, á Aaleysing.
Nýliði ársins
Konsulat lét fyrst í
sér heyra fyrir
fimm árum. Frá
þeim tíma eru út-
gáfurnar orðnar
tólf, breiðskífur og
smáskífur, og liðs-
mennirinir orðnir
þrír, Kolbeinn
Soffíuson, Þórður
Grímsson og Arnljótur Sigurðsson. Tónlistin
hefur líka þróast, er betur mótuð og taktviss-
ari, en líka vel krydduð glettni og gam-
ansemi. No. 7 er frábært dæmi um það
Hlustið líka á First Contact með Bjarg-
mundi Inga Kjartanssyni, sem kallar sig Vol-
ruptus, og V.H.S. Volcanic / Harmonic /
Sounds með Buspin Jieber / Guðmundi Inga
Guðmundssyni.
Raftónlist ársins
Tónskáldið Bára
Gísladóttir er af-
kastamikil og til-
raunagjörn. Plata
hennar HIBER er
gott dæmi um það,
tilraunakennd og
ögrandi. Á vefsetri
sínu segir hún
verkið rannsókn á
áferð og myrkri og að heiti verksins, sem er í
átta hlutum, vísi til þess að liggja í híði. Til að
byrja með eru hlutar þess líka óþægilegir
áheyrnar, ofsarok og grimmdarfrost, en inni
á milli eru vetrarstillur og kyrrðin á milli
stormsveipanna.
Hlustið líka á Atonement þar sem Caput og
Tui Hirv flytja verk Páls Ragnars Pálssonar.
Klassík ársins
Fyrir fimm árum
gaf Hafdís Bjarna-
dóttir úr skemmti-
lega skífu sem hét
Sounds of Iceland,
enda voru á henni
upptökur Hafdísar
af umhverfis-
hljóðum á hringferð
um Ísland sem hún
fór frá vori til vetrar. Á þessu ári valdi hún síð-
an úr umhverfishljóðunum og prjónaði úr því
sex verk með norska spunatróinu Parallax
sem hún gaf út á plötunni Lighthouse. Verkin
eru djassskotin og falla vel saman við óreiðu-
kenndan undirleik náttúrunnar.
Hlustið líka á summa&ötres eftir Guðmund
Arnalds og Sprungur eftir Heklu.
Tilraunir ársins
Trommuleikari
ársins er Magnús
Trygvason Elias-
sen sem er alls
staðar, spilar allt
með öllum. Ein af
þeim fjölmörgu
plötum sem hann
kom að á árinu var
platan Sölvi Kol-
beinsson Magnús Trygvason Eliassen. Þeir
Sölvi og Magnús eru ekki beinlínis að spinna
því þeir eru að túlka alkunna slagara úr
bandarískri djasssögu, leika sér með laglínur,
toga þær og teygja.
Hlustið líka á nýja plötu hist og, hits of, þar
sem Magnús fer á kostum með Eiríki Orra
Ólafssyni og Róbert Reynissyni.
Spunadjass ársins
2020 var árið henn-
ar Bríetar Ísis Elf-
ar; hún gaf út sína
fyrstu breiðskífu og
var undireins á
allra vörum, bæði
fyrir lögin sín og
sem söngkona með
öðrum listamönn-
um. Á plötunni
Kveðja, Bríet glímir hún við erfiðar tilfinn-
ingar en í nokkrum laganna pakkar hún þeim
tilfinningum inn í dansvænt popp af bestu
gerð.
Hlustið líka á Listen to this Twice með Guð-
laugu Sóleyju Höskuldsdóttur, sem notar lista-
mannsnafnið gugusar, og Vision of Ultraflex
með íslensk-norska diskótvíeykinu Ultraflex.
Popp ársins
Öfgar göfga sem
sannast í íslensku
öfgarokki sem hef-
ur sótt í sig veðrið
á síðustu árum.
Mikið af þeirri tón-
list verður til í
svefnherbergjum
tónsmiðanna og
þeir eru líka oftar
en ekki í mörgum sveitum samtímis eða gefa
út undir mörgum nöfnum. Hljómsveitin 0
sendi frá sér sína fyrstu plötu á árinu og heit-
ir Entity. Um 0 veit ég annars lítið nema það
að liðsmenn tengjast þeirri frábæru hljóm-
sveit Misþyrmingu og Vánagandr-útgáfunni.
Hlustið líka á ÞRETTÁN TÓLF með hljóm-
sveitinni MENGUN sem ég veit annars hvorki
haus né sporð á, en það er tryllingur í lagi.
Öfgarokk ársins
Þeir Kristinn Óli
Haraldsson, Króli,
og Jóhannes Pat-
reksson, JóiPé,
voru varla byrjaðir
að semja saman
músík þegar þeir
slógu svo rækilega
í gegn að annað
eins hefur varla
þekkst. Í miðjum kjarnorkuvetri er fjórða
plata þeirra á þremur árum og sú besta. Sam-
skipti kynjanna eða samskiptaleysi er þeim
ofarlega í huga í textum en tónlistin er fjöl-
breyttari, ekki síst fyrir einvalalið gesta. Það
þarf dirfsku til að breyta formúlunni, en
borgar sig svo sannarlega.
Hlustið líka á Vacation, þemaplötu Cyber.
Hipphopp ársins
Ingibjörg Elsa Turchi er áþekk Magnúsi
Trygvasyni Eliassen trommuleikara að því
leyti að hún er alls staðar, það vilja allir
spila með henni eða fá hana til að spila með
sér. Ingibjörg er enda frábær bassaleikari,
en hún er líka afbragðs-
tónskáld eins og heyra
má á plötunni Meliae,
hennar fyrstu breiðskífu.
Meliae vísar að vissu leyti
til smáskífunnar Wood/
Work, sem kom út 2017 í
takmörkuðu upplagi, en á Meliae eru
nokkrar nýjar útgáfur af lögum af Wood/
Work.
Á Meliae er hlustandinn leiddur í ferða-
lag á mörkum rafmagnaðra hljóma og
náttúrulegra, því lögin mynda eins konar
heild, þar sem hugmyndir tengjast inn-
byrðis eða kallast á. Basssinn er yfir, undir
og allt um kring, hlýr og umfaðmandi,
þungur eða leikandi léttur eftir því sem við
á hverju sinni.
Hlustið líka á KAST SPARK FAST, af-
bragðsplötu Benedikts Hermanns Her-
mannssonar, Benna Hemm Hemm, og
Without Listening með Magnúsi Jóhanni
Ragnarssyni.
Plata ársins
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Funahöfða 7, 110 Reykjavík | Sími 577 6666
KIEL/ - OG FRYSTITJEKI
., '*-�-,�rKu Kæli- & frystibúnaður
í allar gerðir sendi- og flutningabíla