Lögmannablaðið - 2019, Blaðsíða 18
18 LÖGMANNABLAÐIÐ TBL 02/19
umbjóðanda hans sætti flýtimeðferð í dómskerfinu. Sendi
hann erindi á viðkomandi héraðsdómstól með beiðni um
flýtimeðferð. Þáverandi dómstjóri viðkomandi héraðsdóms
synjaði þeirri beiðni. Lögmaðurinn sendi dómstjóranum í
kjölfarið tölvuskeyti þar sem hann lýsti yfir óánægju sinni
með meðferð hans á flýtimeðferðarbeiðninni. Urðu svo
nokkur rafræn samskipti milli lögmannsins og dómstjórans.
Dómstjórinn sendi í kjölfar þeirra erindi til LMFÍ og tiltók
að orðalag tölvuskeyta lögmannsins væri þess efnis að hann
teldi að færi í bága við siðareglur lögmanna. Hann léti „sig
[þó] ekki varða hvernig eða hvort félagið kysi að aðhafast“.
Með öðrum orðum þá kvartaði dómstjórinn ekki sjálfur
undan háttseminni við úrskurðarnefndina.
Í framhaldi þessa beindi stjórn LMFÍ, í nafni félagsins,
kvörtun vegna háttsemi lögmannsins til úrskurðarnefndar
lögmanna og varð félagið þannig aðili að málinu fyrir
nefndinni. Úrskurðarnefndin lauk málinu með úrskurði
þess efnis að lögmaðurinn sætti áminningu. Lögmaðurinn
sætti sig ekki við þá niðurstöðu, fór með málið fyrir dómstóla
og krafðist ógildingar á áminningunni. Landsréttur kvað í
framhaldinu upp framangreindan dóm í málinu í apríl sl.
þar sem áminningin var felld úr gildi. Var það niðurstaða
Landsréttar að LMFÍ brysti heimild til að gerast aðili að
málinu fyrir úrskurðarnefndinni. Tók Landsréttur fram að
í ákvæðum lögmannalaga væru tæmandi talin þau tilvik
sem borin yrðu undir úrskurðarnefndina.
Höfundur telur þessa niðurstöðu Landsréttar efnislega
rétta. Aðild að máli samkvæmt framangreindu ákvæði 1.
mgr. 27. gr. lögmannalaga er bundin við þann sem telur
að lögmaður hafi „gert á sinn hlut“. Í siðareglum er vikið
að skyldum lögmanna gagnvart skjólstæðingum sínum,
dómstólum, öðrum lögmönnum og gagnaðilum. Aðild
að kvörtun yfir lögmanni er þannig bundin við þann sem
telur lögmanninn hafa brotið gegn sér. LMFÍ er ekki falið
sérstakt hlutverk í þeim efnum samkvæmt gildandi lögum.
Í öðru lagi hefur LMFÍ litið svo á að félaginu sé heimilt
að skjóta málum til úrskurðarnefndarinnar þegar
lögmenn sinna ekki þeirri skyldu sinni að skila félaginu
yfirlýsingu um fjárvörslureikninga og verðbréfaskrá. Hefur
úrskurðarnefndin kveðið upp úrskurði þar sem fundið er
að slíkri háttsemi (sem dæmi má nefna mál nr. 33/2018).
Í lögmannalögum er sérstaklega vikið að þessari skyldu
lögmanna, um að senda LMFÍ, fyrir tiltekinn tíma ár
hvert, yfirlýsingu um að staða vörslufjárreiknings sé ekki
lægri en staða vörslufjár samkvæmt bókhaldi lögmannsins,
sbr. 2. mgr. 23. gr. lögmannalaga. Enn fremur er í sama
ákvæði fjallað um þá skyldu lögmanna að senda félaginu
upplýsingar um verðbréf í þeirra vörslu.
Um afleiðingar af brotum gegn framangreindum skyldum
er sérstaklega fjallað um í 4. mgr. 13. gr. lögmannalaga. Þar
segir að brjóti lögmaður gegn 2. mgr. 23. gr. lögmannalaga
þá „beri“ LMFÍ að leggja til við sýslumann að réttindi hans
verði felld niður. Með öðrum orðum er um að ræða skyldu
félagsins að grípa til þeirra tilteknu ráðstafana sem fjallað
er um í ákvæðinu.
Við mat á því hvort að stjórn félagsins geti með réttu átt
aðild að máli fyrir úrskurðarnefndinni er rétt að líta til þess
að í framangreindu ákvæði 4. mgr. 13. gr. lögmannalaga er
sérstaklega vikið að afleiðingum brota gegn 2. mgr. 23. gr.
Verður því að telja að þar sé tæmandi talið hvaða úrræðum
er unnt að beita undir þessum kringumstæðum. Skylda
LMFÍ í þeim tilvikum stendur þannig einungis til þess að
leggja til við sýslumann að fella niður réttindi viðkomandi
lögmanns.
„AÐILD AÐ KVÖRTUN YFIR LÖGMANNI ER
ÞANNIG BUNDIN VIÐ ÞANN SEM TELUR
LÖGMANNINN HAFA BROTIÐ GEGN SÉR.“
Suðurlandsbraut 4, 3. hæð, 108 Reykjavík
Sími 414 4100 · Fax 414 4101 · www.law.is