Lögmannablaðið - 2019, Blaðsíða 28

28 LÖGMANNABLAÐIÐ TBL 02/19
gerður er skriflegur samningur, en það þýðir þá líka að ef
ekki er staðið við samninginn verður einstaklingur að fara
hina hefðbundnu leið til að knýja fram fullnustu. Sumir
sjá þetta sem galla við sáttamiðlun, en mín reynsla er sú að
það er óalgengt að aðilar standi ekki við gerða samninga í
sáttamiðlun, þar sem þeir hafa sjálfir komist að niðurstöðu
sem báðir eru sáttir við.““
Umgjörðina vantar
Að mati Lilju vantar betri umgjörð utan um sáttamiðlun hér
á landi til þess að fleiri geti nýtt sér úrræðið. Fólk veit ekki
hvernig sáttamiðlun virkar eða hvernig það eigi að bera sig
að. Einnig vanti reynsluna til þess að fólk sjái að sáttamiðlun
virki. Lilja bendir á ákvæði í einkamálalögunum um að
einstaklingur geti vísað máli til sýslumanns til sáttaumleitana,
eins getur dómari tekið að sér að vera sáttamiðlari. Það er
hins vegar eingöngu hægt eftir að búið er að skila inn
öllum gögnum sem er mjög seint í ferlinu. „Mín reynsla
er sú að það er alltaf auðveldara að sætta mál því fyrr sem
það er gert og því getur verið hæpið að leita sátta þegar
aðilar eru búnir að skila stefnu og greinargerð og málið
er jafnvel tilbúið fyrir málflutning. Það er kannski búið að
leggja út fyrir stærstum hluta af lögmannskostnaðinum,
það á eingöngu eftir að flytja málið“.
Innleiðingin er í okkar höndum
„Ef við viljum sjá sáttamiðlun aukast þá verða lögmenn
að hjálpa til við að innleiða sáttamiðlunarákvæði inn í
samninga og þannig benda á sáttamiðlun sem raunhæfan
valmöguleika“, segir Lilja. Þetta gæti t.d. verið tekið fram
í samningi áður en komið er inn á varnarþing. Þá sé
hægt að innleiða sáttamiðlun í stefnu fyrirtækja þannig
að í tilteknum málum sem koma upp þá eigi að byrja á
sáttamiðlun áður en farið er lengra. Það eru ótal tækifæri
í að innleiða sáttamiðlun í auknum mæli.
„Sáttamiðlun snýst ekki um að ákveða hver hefur rétt fyrir
sér eða að staðfesta hverjar staðreyndirnar voru, hún snýst
um að leysa úr flækjum og eiga fyrst og fremst samtal um
framhaldið. Þannig getum við fengið lausnir í miklu fleiri
málum en við getum fengið fyrir dómstólum. Við getum
t.d. fengið afsökunarbeiðni í sáttamiðlun. Þú getur staðið
upp sem sigurvegari og haldið virðingu þinni sem þú hefðir
kannski ekki gert jafnvel með því að vinna dómsmál og
vísa ég þar til dæmis til mála er snúa að ærumeiðingum.“
Arna Pálsdóttir.
Andri Andrason hdl.
Andri Árnason hrl.
Bjarni Aðalgeirsson hdl.
Edda Andradóttir hrl., LL.M.
Finnur Magnússon hrl., LL.M.
Halldór Jónsson hrl.
Lárus L. Blöndal hrl.
Sigurbjörn Magnússon hrl.
Simon David Knight
Stefán A. Svensson hrl., LL.M.
Vífill Harðarson hrl., LL.M.
Borgartúni 26
IS 105 Reykjavík
+354 580 4400
www.juris.is
Andri Árnason hrl.
Halldór Jónsson hrl.
Lárus L. Blöndal hrl.
Páll Ásgrímsson hdl., LL.M.
Sigurbjörn Magnússon hrl.
Stefán A. Svensson hrl., LL.M.
Vífill Harðarson hdl., LL.M.