Lögmannablaðið - 2019, Blaðsíða 19
LÖGMANNABLAÐIÐ TBL 02/19 19
Ætti að rýmka heimildir LMFÍ?
Að óbreyttum lögum hefur LMFÍ, að mati undirritaðs,
ekki heimild til að beina kvörtunum gegn félagsmönnum
sínum í þeim tilvikum sem hér hefur verið fjallað um
til úrskurðarnefndar lögmanna. Lagabreytingu þyrfti til.
Þá vaknar sú spurning hvort gera eigi slíkar breytingar
og færa LMFÍ víðtækari heimildir en leiðir af gildandi
lögum. Svar mitt við þeirri spurningu er að það eigi ekki að
gera. Til rökstuðnings bendi ég á að það er skylduaðild að
félaginu. Slík skylduaðild er því aðeins heimil ef hún er talin
nauðsynleg „til að félag geti sinnt lögmæltu hlutverki vegna
almannahagsmuna eða réttinda annarra“, eins og þetta
er orðað í 2. mgr. 74. gr. stjórnarskrárinnar. Í þessu felst
undantekning frá meginreglunni um félagafrelsi sem kveðið
er á um í 1. mgr. sömu greinar. Á grundvelli almennra
sjónarmiða um slíka skylduaðild, telur undirritaður að líta
verði svo á að öll beiting agaviðurlaga eigi að ganga eins
skammt og unnt er með hliðsjón af lögbundnu hlutverki
félagsins. Ekki verður annað séð en að gildandi löggjöf
tryggi nægilega að sá aðili, sem telur að lögmaður hafi brotið
gegn sér, geti leitað réttar síns fyrir úrskurðarnefndinni.
Rök fyrir slíkri lagabreytingu þyrftu að vera þau að á skorti
að unnt sé koma agaviðurlögum yfir félagsmenn LMFÍ en
ekki verður séð að svo sé. Hvað varðar fyrra tilvikið, sem
tekið var til skoðunar hér að framan, hefur sá sem telur að
lögmaður hafi gert á hlut sinn heimild til að beina kvörtun
til úrskurðarnefndarinnar. Ef hann kýs að gera það ekki,
sem geta verið margvíslegar ástæður fyrir, er engin þörf
á því að LMFÍ grípi inn í og gerist aðili að slíku máli. Er
enda vandséð hvar slík inngrip myndu enda en það færi
væntanlega eftir afstöðu stjórnar félagsins hverju sinni. Í
síðara tilvikinu er sérstaklega kveðið á um tiltekið úrræði
LMFÍ vegna brota lögmanns, og í reynd skyldu félagsins um
að leggja til við sýslumann að réttindi brotlegs lögmanns
verði felld niður. Er engin sýnileg þörf á að lögmaður,
sem vegna vanrækslu sinnar þarf að þola að farið sé fram
á niðurfellingu réttinda, sæti einnig öðrum viðurlögum
af hendi úrskurðarnefndarinnar. Ef ekki er þörf á frekari
úrræðum LMFÍ varðandi möguleg brot félagsmanna er
ekki ástæða til að breyta því fyrirkomulagi sem er við lýði
samkvæmt gildandi lögum.
„...LÍTA [VERÐUR] SVO Á AÐ ÖLL BEITING
AGAVIÐURLAGA EIGI AÐ GANGA EINS SKAMMT
OG UNNT ER MEÐ HLIÐSJÓN AF LÖGBUNDNU
HLUTVERKI FÉLAGSINS.“