Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1938, Qupperneq 13

11
Dánarorsakir skiptast þannig niður, þegar taldar eru í röð 10 hinar
algengustu: L *. allra *. allra
Ellihrumleiki...................
Krabbamein og sarkmein .........
Hjartasjúkdómar ................
Heilablóðfall ..................
Lungnabólga ....................
Berklaveiki ....................
siys ...........................
Sjúkdómar í lífæðunum...........
Meðfætt fjörleysi ungbarna . . . .
Nýrnabólga .....................
Önnur og óþekkt dauðamein . ...
Tals mannsláta landsmanna
184 153,1 1,6
147 122,3 1,2
135 112,3 1,1
125 104,0 1,1
114 94,8 1,0
106 88,2 0,9
75 62,4 0,6
34 28,3 0,3
27 22,5 0,2
24 20,0 0,2
231 192,1 2,0
Dánnrtala ársins er 10,2%c og' er lægsta dánartala, sem skráð hefir
verið hér á landi. Lægst hefir hún áður orðið 1933: 10,3%c. Ungbarna-
daudinn er og minni en hann hefir nokkurn tíma áður orðið, 29,2%„
(lægstur áður á síðastliðnu ári 32,8%c), og er þetta minni ungbarna-
dauði en þekkist í nokkru öðru landi í veröldinni. Nýja-Sjáland hefir
til þessa haft metið (lægst 1936: 31,0%c; 1937: 31,2%c; 1938: 35,6?00).
Loks er berkladauðinn stórum mun minni en hann hefir verið undan-
farið (0,9%o) og raunar minni en hann hefir nokkurn tíma orðið,
síðan farið var að skrá hann sérstaklega (1911). Er hann nú kominn
niður í sjöttu röð dánarmeina líkt og í nágrannalöndunum, þar sem
vel þykir horfa um berklamálin, eftir að hafa verið árum saman í
efstu röð og allra síðustu árin í annarri og' þriðju röð. Dauði úr krabba-
rneini er nokkru minni en áður, 1,2%,c (1,5%C). Barnkoma verður
minni með hverju ári sem líður, og eru nú fæðingarnar í fyrsta sinn
undir 20%o (19,7%0), hvar sein staðar kann að nema. Einkum virðist
vera Htið um fæðingar í sumum sveitum, þar sem horfir til auðnar
lyrir fólksstraum til kaupstaða.
Læknar láta þessa getið:
Borgarnes. Fólkinu hefir fjölgað á árinu. Aðallega kauptúnið, sem
dregur til sín, en í sveitunum hefir fækkað.
Flategrar. Eins og að undanförnu hefir héraðsbúum farið fækkandi
fyrir flutning í aðrar sveitir, mest til Reykjavíkur.
Hólmavikur. Fólksfjölgun heldur áfram í héraðinu. Fátt flyzt burtu.
Barnaviðkoma mikil. Lítill ungbarnadauði.
Miðf). Fólki fækkað í héraðinu.
Blönduós. Fólksfjöldi lækkandi, og er þó sem fyrr allmikill mun-
ur einstakra byggðarlaga í þessu efni. Eins og áður fækkar fólki
inest í Auðkúlusókn. Þar bjuggu fyrir 50—100 árum dugmestu ættir
sýslunnar, sem höfðu forgöngu hér í flestum framfaramálum og
stofnuðu t. d. fyrsta búnaðarfélag landsins. Nú virðist sá stofn, sem
þar býr, ekki hafa dug í sér lil þess að halda sér sjálfum við, og er
þar þó allmargt af ungu fólki, sem virðist ákveðið í því að koma á
klausturlifnaði í öllum Svínadal. Það fólk, sem aðallega hefir haldið
uppi fæðingum þar síðustu 10—20 árin, er aðflutt fólk á 2 bæjum.